اضطراب در نوجوانان می تواند باعث فشار خون بالا، تضعیف سیستم ایمنی و بیماری هایی مانند چاقی و بیماری های قلبی شود، بنابراین نباید در درمان آن کوتاهی کنید.

همانطور که قبلا  در مقالات همین سایت ذکر کردیم، اضطراب عبارت می باشد از؛ یک حالت عاطفی است که عامل مبهمی از ترس ناشی از پیش بینی حوادث نامطبوع در آینده، در آن وجود دارد. این حالت حتی قبل از آن که در شخص، محرک واقعی بوجود آورنه ی ترس حضور داشته باشد، اتفاق می افتد.

علت ایجاد اضطراب در نوجوانان

نوجوانانی که مضطرب هستند و اضطراب را تجربه می کنند در اغلب موارد، از این که علت اضطراب خود را بیان کنند یا توضیح بدهند، درمانده هستند و توانایی توضیح برای حالت خود را نخواهند داشت. البته مواردی گوناگون نیز وجود دارند که در آن ها می توان علت اضطراب و تنش های روحی را مشخص نمود.

به عنوان مثال، در اضطراب ناشی از یک امتحان، زمانی که شخص در مورد امتحان فکر می کند و آن را پیش بینی می کند ، سبب می شود که واکنش های عاطفی در فرد بروز کند. شخصی که دارای اضطراب شدید می باشد، اغلب دارای یک سری واکنش هایی همچون؛ لرزش دست و بدن، عرق کردن، افزایش میزان نبض و تنفس و همچنین سایر واکنش های فیزیولوژیکی و نیز احساس ترس و افسردگی و ابهام بروز می باشد. موارد زیر باعث اضطراب در نوجوانان می شود:

عوامل استرس زای مدرسه

• فشار برای موفقیت در مدرسه
• فعالیت های بعد از مدرسه و فوق برنامه
• تقاضا برای خدمات اجتماعی
• نگرانی های ایمنی و بهداشت عمومی

عوامل استرس زا اجتماعی

• روابط عاشقانه
• مورد قلدری قرار گرفتن
• فشار برای تغییر یا کنترل ظاهر فیزیکی
• نیاز به تمرکز مداوم بر رسانه های دیجیتال و اجتماعی
• عوامل استرس زای خانواده و خانه

استرس خانوادگی

• بیماری، مشکلات اقتصادی یا طلاق
• تغییرات در روابط خانوادگی
• مشاغل و تصمیمات شغلی

اختلال اضطراب در کودکان و نوجوانان

اضطراب از طریق محرک هایی درونی و بیرونی بوجود می آید. به عنوان مثال، زمانی که شخص کاری انجام می دهد که با ارزش هایش  تعاملی ندارد، احساس گناه به او دست می دهد، احتمالا این اضطراب بوجود آمده در فرد به دلیل وحشت  او از فاش شدن نتایج احتمالی آن عمل برای دیگران می باشد.

شرایط محیطی هم می توانند سبب بروز اضطراب در نوجوانان بشوند. این حالت زمانی بوجود می آید که دیگران فرد را مورد ارزش یابی قرار بدهند، به عنوان مثال، در بازی یا مسابقه فوتبال، یا زمانی که فرد به نتایج حاصل از موقعیتی اطمینان کامل ندارد. علاوه بر این موضوع، اضطراب می تواند معلول توجه زیاد شخص به توانایی هایش در جهت ارضای انگیزه ها و یا منترل داشتن بر موقعیت ها و یا نیز ترکیبی از این دو مورد باشد.

اضطراب بهنجار و ناهنجار

هیچ گاه اضطراب تنها به دانش آموزان و یا حتی بیماران عصبی و یا روانی اختصاص ندارد، بلکه مشکلی همگانی و جهانی نیز می باشد. اضطراب در نوجوانان دارای نشانه های جسمی نیز می باشد، که شامل؛ زخم معده و تنگی نفس است و همچنین دارای نشانه ها و علائم روحی نیز می باشد که شامل واکنش هایی همانند ترس و نیز افسردگی می باشد.

نکته ی جالب این است که شخص مضطرب علت دقیق و خاصی را نمی تواند برای اضطراب خود بیان کند.

اضطراب طبیعی و بهنجار

این نوع اضطراب شامل آن لحظات اضطراب آوری است که به عنوان مثال؛ فرد قبل از آن که وارد جلسه ی امتحان بشود، تجربه می کند. یک نوع احساس درماندگی است که هیچ شخصی قادر به حل این مشکل پیچیده و مبهمی که برای فرد مضطرب پیش آمده نیست. میزان بهنجاری از اضطراب، می تواند مانند؛ تنش های عاطفی، خود یک انگیزه برای رفتار باشد.

مثلا دانش آموزی که درسش را به درستی یاد نگرفته است، امکان این را دارد که با اضطراب نسبت به آن واکنش نشان بدهد و همین اضطراب در نوجوانان مانع داوطلب شدن او برای پاسخ به همان درس در کلاس بشود. در صورتی که همین اضطراب می تواند باعث شود که دانش آموز را برانگیزد و به گونه ای سوق بدهد تا درسش را به خوبی بیاموزد ت بتواند بر آن حالت خود غلبه کند.

اضطراب ناهنجار

اضطراب ناهنجار دارای دارای درجات متفاوت و فراوانی های مختلف می باشد و سبب رفتار و احساساتی می باشد که سبب جلوگیری از کارائی عملی فرد می شود. در اضطراب شدید و مزمن، فرد تحت یک فشار و تنیدگی ناشی از تعارضات درونی قرار می گیرد.

چنین افرادی به طور معمول از سر درد، دل پیچه، پشت درد شکایت دارند و در همه ی لحظات احساس خستگی به آن ها دست می دهد و احساس ناکامی شدیدی دارند، بدون آنکه دلیل ترس خود را بدانند. این گونه حالت ترس می تواند از چند دقیقه تا چند روز و چند ماه هم ادامه داشته باشد.

نشانه و تاثیر استرس در نوجوانان

استرس بر نوجوانان تاثیر زیادی می گذارد و ممکن است باعث افت تحصیلی و حتی مصرف مواد مخدر برای کاهش اضطراب در نوجوانان شود بنابراین باید نشانه های آن را شناخت و آن را درمان کرد:

1. بدخلقی و عصبانیت
2. اضطراب و نگرانی بیش از حد
3. مشکل خواب
4. افزایش یا کاهش وزن
5. کاهش علایق نسبت به مواردی که قبلا به آن ها علاقه داشته است.
6. کاهش انرژی یا خستگی بیشتر از حد طبیعی
7. مشکل در تمرکز
8. افت تحصیلی
9. کاهش شدید انگیزه
10. داشتن افکار منفی
11. کناره گیری از دوستان یا فعالیت های مورد علاقه
12. کاهش یا افزایش اشتها
13. سردرد
14. رفتارهای اضطراب مانند جویدن ناخن یا کندن مو
15. معده درد
16. دندان قروچه
17. استفاده از الکل یا مواد مخدر برای خوددرمانی
18. علائم فیزیکی غیر قابل توضیح، مانند تیک عصبی

راه های کاهش استرس در نوجوانان

۱. تنفس عمیق

تحقیقات نشان می دهد که کند کردن تنفس ممکن است یکی از موثرترین مهارت های مقابله ای برای اضطراب در نوجوانان باشد، زیرا آرامش را بیش تر و هضم را فعال می کند. در اینجا یک تمرین تنفس آسان ذکر شده است که می تواند به مدیریت استرس نوجوانان در هر شرایطی کمک کند.

1. راحت بنشینید، پاها را روی زمین بگذارید، چشمانتان را بسته و دست‌ها را شل کنید و روی ران‌هایتان قرار دهید.
2. به آرامی از طریق بینی نفس بکشید. همانطور که ریه های شما پر می شود، سینه و شکم خود را منبسط کنید. سعی کنید تا پنج، هفت یا هر عددی که احساس راحتی می کند بشمارید.
3. به آهستگی از طریق بینی یا دهان نفس بکشید، هر کدام که طبیعی تر است. در حین بازدم می توانید بشمارید. اطمینان حاصل کنید که بازدم به اندازه دم یا طولانی تر است.
4. اگر حواس‌تان پرت شد، ذهن‌تان را به تمرکز روی نفس بازگردانید.
5. چند دقیقه تکرار کنید.
6. به احساس خود توجه کنید. آیا بدن شما آرام تر از قبل از شروع می باشد؟ آیا ذهن شما آرامتر است؟

۲. ذهن آگاهی را تمرین کنید.

تعداد قابل توجهی از مطالعات نشان می دهد که مدیتیشن و ذهن آگاهی می تواند به کاهش استرس در نوجوان کمک کند. مدیتیشن نوجوانان را تشویق می کند تا احساسات خود را از فاصله کمی مشاهده کنند.

علاوه بر این، محققان این نظریه را مطرح می کنند که تمرین آگاهانه یوگا، پاسخ آرامش را فعال می کند. این تئوری نشان می دهد که ترکیب یوگا از حرکت آهسته و تنفس آگاهانه پاسخ آرام بخشی را در سیستم عصبی آغاز می کند.

۳.فعالیت بدنی

فعالیت بدنی باعث افزایش تولید اندورفین در بدن می شود که ماده شیمیایی «احساس خوب» مغز است. به گفته انجمن روانشناسی آمریکا، ورزش سیستم های فیزیولوژیکی بدن را مجبور می کند تا بسیار نزدیک تر از حد معمول با هم ارتباط برقرار کنند. بنابراین، این کار کارایی بیشتری در پاسخ به استرس ایجاد می کند.

علاوه بر این، انجام یک فعالیت بدنی که از آن لذت می‌برند، می‌تواند احساس تسلط و اعتماد به نفس نوجوان را افزایش دهد. بنابراین به آن ها کمک کنید تا کاری را که دوست دارند انجام دهند انتخاب کنند تا ورزش دیگر به نظر آن ها یک کار طاقت فرسا نباشد.

۴. خواب مناسب

اینکه نوجوانان به اندازه کافی خواب دریافت کنند یا نه، می تواند تأثیر زیادی بر استرس داشته باشد. یک مطالعه در این زمینه نشان داد که نوجوانان وقتی که در شب به اندازه کافی نخوابند در طول روز چه واکنشی نشان می‌دهند، نتایج نشان داد که نوجوانان محروم از خواب، موقعیت‌های استرس‌زا را بسیار تهدیدکننده‌تر از شرکت‌کنندگان با خواب مناسب می دانستند.

برای بهبود خواب، نوجوانان باید مطمئن شوند که اتاقشان در شب تاریک و خنک است و نیم ساعت یا بیشتر قبل از خواب تلفن و سایر وسایل خود را خاموش کنند. آن ها ممکن است سعی کنند یک روال آرامش بخش قبل از خواب را معرفی کنند که شامل خواندن، نوشتن یا گوش دادن به موسیقی آرامبخش است.

 

۵. تمرین تمدد اعصاب

تکنیک‌های تمدد اعصاب که می‌توانند به نوجوانان در مدیریت استرس کمک کنند، شامل مراحل زیر می باشد:

• روی یک سطح راحت دراز بکشید.
• با منقبض کردن ماهیچه های انگشتان پا شروع کنید.
• آن ها را برای حدود پنج ثانیه منقبض نگه دارید و سپس آن عضلات را شل کنید.
• تمام بدن را به مدت ۳۰ ثانیه شل کنید.
• بعد پای خود را منقبض کنید، حدود پنج ثانیه نگه دارید و رها کنید. ۳۰ ثانیه استراحت کنید.
• به حرکت خود به سمت بالا ادامه دهید، هر ناحیه از بدن را برای چند ثانیه منقبض کنید، رها کنید و سپس اجازه دهید تمام بدنتان شل شود.

۶. از مشاور کمک بگیرید

در حالی که برخی از استرس ها در زندگی اجتناب ناپذیر است، نوجوانان می توانند راه های آرامش به منظور کاهش اثرات منفی کار کنند. هدف از بین بردن تمام استرس ها نیست (این غیرممکن است!) بلکه یادگیری نحوه مدیریت اضطراب در نوجوان است. یادگیری چگونگی کاهش استرس در دوران نوجوانی برای آن ها در طول زندگی مفید خواهد بود.

با این حال، مدیریت استرس برای نوجوانان برای رسیدگی به مسائل روانی مانند تروما، PTSD، آسیب به خود، افسردگی و اختلالات اضطرابی کافی نیست. در این موارد، پشتیبانی حرفه ای ضروری است.

درمان قطعی استرس و اضطراب در نوجوان تضمینی بدون عوارض در مرکز مشاوره ستاره ایرانیان با دستگاه های نوین، جدید و تکنیک های روانشناسی انجام می شود. رزرو وقت با شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲و ۰۲۱۲۲۲۴۷۱۰۰و ۰۹۰۳۵۶۷۳۰۵۰ و ۰۹۱۰۸۳۴۷۵۹۷ امکان پذیر است.

۷. ایجاد خوش بینی

خوشبختانه، نوجوانان می توانند با یادگیری توجه بیشتر به رویدادهای مثبت به جای رویدادهای منفی، خوش بینی ایجاد کنند. نوجوانان به جای تمرکز بر چیزهایی که در روزگارشان اشتباه بوده است، می توانند مثبت اندیش شوند.

خانواده همچنین می توانند برای تشویق خوش بینی با یکدیگر همکاری کنند. به عنوان مثال، هر شب دور میز شام بچرخید و از هر یک از اعضای خانواده بخواهید در مورد سه موردی که آن روز خوب پیش رفت صحبت کنند. این ها می تواند شامل چیزهای کوچکی مانند خوردن پیتزا برای ناهار و چیزهای بزرگتر مانند امتحان دادن یا گفتگو با یک دوست باشد.

۸. تنظیم احساسات شدید

هنگامی که نوجوانان تحت فشار استرس، اضطراب یا ترس هستند، می توانند این ابزار را امتحان کنند. این تمرین برای تصدیق و رهاسازی احساسات استفاده می شود.

• به تنفس خود توجه کنید و آگاهانه آن را آهسته تر و عمیق تر کنید.
• بدن خود را شل کنید، اجازه دهید عضلات از سر تا انگشتان پا آزاد شوند.
• با احساساتی که در بدن و ذهن خود تجربه می کنید هماهنگ شوید.
• آنچه را که احساس می کنید با شفقت و بدون قضاوت مشاهده کنید.
• به احساسات خود اجازه دهید بروز پیدا کنند.

۹. با آن ها صحبت کنید

با آن‌ها در مورد مشکلات خانوادگی صحبت کنید، و اینکه چگونه قبلاً دوران سختی را پشت سر گذاشته‌اید. به آن ها اطلاع دهید که می تواند این احساسات را مدیریت کند.

• از آنها بپرسید که نگران چه چیزی هستند: «چه چیزی شما را بیشتر آزار می دهد؟ چه چیزی شما را اذیت می کند؟» سوالات باز
• همیشه بهترین هستند زیرا می توانند اطلاعات کلیدی در مورد نحوه رسیدگی به مسائل کودکان ارائه دهند.
• به احساسات آن ها گوش دهید و تأیید کنید.
• مکالمات مکرر داشته باشید.

سخن پایانی

همانطور که قبلا به آن اشاره شد، اضطراب یکی از حالت های مشترک شخصیتی بین همه ی نوجوان است. عملا همه ی دانش آموزان از اضطراب امتحانات در رنج و عذاب هستند. شاید اضطراب  دلهره ی دانش آموزی که اکثرا نمره ی ۲۰ می گیرد نسبت به دانش آموزی که تلاش او از سطح متوسط هم کمتر است، بیشتر باشد. به طور کل می توان در مورد دانش آموزانی که دارای توانایی ذهنی متوسطی هستند، گفت که به گونه ای قابل ملاحظه، اضطراب در پیشرفت تحصیلی آنان مداخله دارد. مفید ترین راه برای مقابله با اضطراب در نوجوانان، داشتن برنامه های درست مشاوره و راهنمایی می باشد.

منبع : اضطراب در نوجوانان

مسئولیت پذیری در کودکان نگرانی اصلی والدین می باشد، کودکان مسئولیت های خود را زمانی به درستی انجام می دهند که هریک از اعضای خانواده برای مسئولیت خاص و معیین شده ای داشته باشند. نه اینگونه که پدر و مادر یا دیگر اعضای خانواده به صورت لحظه ای برای هر فرد وظیفه ای معین کنند.

تکنیک های مسئولیت پذیری کودکان

یکی از مسائل مهمی که در بخش تربیت کودک بیان می شود؛ این است که از چه دوره ای میتوانیم انتظار انجام مسئولیت از کودکان را داشته باشیم.

به عبارت دیگر؛ چه موقع می توانیم مسئولیت انجام کاری را به عهده کودکان مان قرار بدهیم و انتظار انجام آن کار را از کودک داشته باشیم .  در هنگامی که والدین بیش از حد نیاز به برطرف کردن نیاز های کودک می پردازند  و سبب به عقب انداختن انجام کار توسط کودکان می شوند، بسیار حائز اهمیت می باشد.

زیرا اگر فرزند شما در طول سال های متوالی رشد و تحول خود ؛ هیچ گاه متوجه وظایف و مسئولیت هایی که در چارچوب خانواده دارد نشود ؛ کاملا روشن است که در دوران بزرگسالی به وظایف و مسئولیت های خود اهمیت چندانی نمی دهد.

مسئولیت پذیری نقش بسزایی در موفقیت انسان دارد و مشخص کردن احساس مسئولیت امری ذاتی نیست، بلکه این خصوصیت در بافت خانواده و رابطه های اجتماعی و تعاملاتی که فرد با دیگر افراد دارد، امکان رشد پیدا می کند و و پدر و مادر در این زمینه نقش محوری را  در منتقل کردن روحیه ای مسئولانه به فرزندان خود دارند.

۱-به فرزندان خود نشان دهید که زندگی مستقلی دارند.

زمان هایی را برای انجام این کار به خودتان اختصاص بدهید. والدینی که یک زندگی مجزا از فرزندانشان ندارند به فرزندانشان می آموزند که دنیا تنها در اطراف آن ها می چرخد.

مهم است که همان ابتدا به کودک آموخته شود که بعضی مواقع پدرش میل به مطالعه دارد و نمی تواند با او بازی کند. نیاز های فرزندانتان را مهیا کنید و سپس در حالی که به نیاز های خودتان رسیدگی می کنید، کودک را ملزم کنید که بعضی از نیاز هایش را خودش برآورده کند. در حالی که مجزا بودن خود را حفظ می کنید با ناکامی بودن او همدلی کنید.

۲-شرایط را برای عبور از بازی به مسئولیت مهیا کنید .

اگرچه فعالیت های ساده فرزند نوپا شما، اکثرأ به مرور باعث افزایش مسئولیت پذیری در کودکان می شود، اما این طور نیست که کودک هر گاه که راه رفتن را آغاز کرد شروع به انجام کار هم بکند. در زندگی ابتدایی کودک معمولا پذیرفتن مسئولیت، با بازی توأم می باشد.

عامل مهمی که سبب افزایش مسئولیت پذیری در کودکان می شود ” بازی کردن ” می باشد. پدر و مادر بعدأ ناچار خواهند شد تا بین بازی کردن کودکان و کار آن ها تعادلی برقرار کنند با این وجود که فرایند ها و مهارت هایی در بازی کردن وجود دارد که به کودک آموخته می شود، ولی باید به مرور زمان کودکان را به فعالیت هایی به جز بازی کردن ملزم کنید.

لازمه ی ایجاد مسئولیت، مرحله ی عبور از بازی به مسئولیت می باشد. کودک ابتدا اسباب بازی هایش را به عنوان سرگرمی جمع کرده سپس برای آنکه به مادر کمک کند آن ها را مرتب می کند، کمی بعد از این زمان  به علت آن که از بزرگتر ها حرف شنویی داشته این عمل را انجام می دهد و در نهایت چون کودک خودش را برای جمع کردن اسباب بازی هایش مسئول می داند، شروع به کار می کند.

مهارت پدر و مادر و مربی ها در این است که مرحله ی عبور از بازی به مسئولیت را به گونه ای انجام دهند که کودکان بتوانند به راحتی حس احساس مسئولیت نسبت به خود و اطرافیانشان داشته باشند و بتوانند آن را تکامل بخشند. در این صورت، ابتدا برای فرزند خود در راستای مسئولیت های بعدی او بازی هایی را طراحی کنید.

سپس، بین بازی و مسئولیت فرزند خود تعادلی را  متناسب با سنش ایجاد کنید. در اوایل کودکی، اکثرا کودک وقت خود را به بازی کردن صرف می کند، اما باید بتدریج شرایطی فراهم شود که فرزند شما زمانی را برای انجام اموری که چندان هم برایش جالب نیستند بگذار . البته باید تعادل حفظ شود و در سنین کمتر از دبستان ؛ کودک باید بیشتر زمان خود را صرف بازی کند.

 ۳-تفاوت بین دشوار و من نمی توانم

حالت دیگری از یادگیری قبول مسئولیت پذیری در کودکان در قبال وظیفه های خود، این است که فرزند شما بر قادر نبودن یا راحت نبودن درک داشته باشد.

کودک معمولا این دو را یکی می داند در نهایت فکر می کند که توانایی انجام کاری که برایش خوشایند نیست را ندارد . پس از آنجا که کار دشوار را نمی تواند انجام دهد، به فرد دیگری نیاز دارد که آن را انجام دهد و معمولا آن فرد مورد نظر یا پدر می باشد یا مادر .

این نوع تفکر مانع از یادگیری موضوع می باشد که زندگی و مشکلات کودک مسئولیت و وظیفه خودش است نه فرد دیگری ست. کودک چون خیلی برایش مشکل است یا از کار دشوار شانه خالی می کند به دنبال راه هایی دیگر برای فرار از آن کار یا انجام ناقص آن می گردد.

کودک باید از سنین پایین عادت کند که بعضی از کارها خوشایند و لذت بخش نیستند و سختی هایی دارند. کودکان باید تفاوت میان اینکه کاری که برایشان مشکل است و سختی دارد با کاری که توانایی انجام آن را ندارند متوجه بشوند و نباید کار را رها کنند تنها به صرف اینکه لذت بخش نیست.

می توان یکی از ضعف های تربیتی بیشتر والدین امروزی را اینگونه بیان کرد که اجازه سختی کشیدن به کودکان خود را نمی دهند و مرتب سعی دارند که آنچه را که مورد علاقه فرزند است را بدون هیچ گونه سختی و رنجی در اختیار کودک گذاشته و او را از اینکه سختی های زندگی را تجربه کند غافل می کنند، در حالی که کودک باید با سختی ها و رنج های طبیعی زندگی آشنا شود و در اکثر اوقات این مشکلات و سختی ها تجربه ساز برای کودکان شوند و سبب افزایش حس با کفایت بودن و ارزشمندی در آن ها می شوند.

۴-مسئولیت اعضای خانواده را مشخص کنید

کودکان با افزایش سنشان  زمانی مسئولیت های خود را به درستی انجام می دهند که از قبل در خانواده شان برای هریک از اعضای خانواده برای مسئولیت خاصی تحت شرایط عادلانه مشخص شده و مورد تأیید اعضا واقع شده باشد نه اینکه پدر و مادر یا دیگر اعضای خانواده به صورت لحظه ای برای هر فرد وظیفه ای مشخص کنند .

ضروری است که قبل از آن که به فرزندان خود مسئولیتی واگذار کنید، آن ها در مورد موضوع توجیه شده باشند. یکی از مناسب ترین روش ها برای این امر داشتن جلسات خانوادگی است، در اینگونه جلسات مسئولیت هایی که برای خانواده نیاز است مورد بحث قرار می گیرند و برای هر فرد مسئولتی مشخص می شود.

در ابتدای جلسه می توانید با بیان مثالی از کندوی عسل و یا لانه ی مورچه ها، برای کودک توضیح دهیم که دلیل تقسیم کار چیست و علت مشارکت همه ی اعضای خانواده در کار ها چیست. جلسات خانوادگی باعث می شود که حس متحد بودن را به اعضای خانواده بدهد و اینکه با یکدیگر به سمت هدف هایی مشترک در حرکت هستند و هرکس بخشی از کار را در این حرکت پیش می برد.

در این جلسه ها می توان با توجه به توان هر عضو از خانواده ، مسئولیت هایی را که مرتبط با خانواده و اهداف آن است تقسیم کرد. هر یک از کودکان، مسئولیت های خود را داوطلبانه انتخاب کنند یا اینکه مسئولیت هر کسی با قرعه کشی مشخص شود، همچنین می توان به صورت هفتگی مسئولیت های هر فرد را تغییر داد.

در نظر داشته باشید که مدت زمان مسئولیت هر فرد حداقل یک هفته باشد. زیرا در این صورت میان کودکان تنش هایی ایجاد خواهد شد  و همچنین در این جلسه ها در مورد اینکه اگر افراد به مسئولیت های خود عمل نکنند و چه چیزی پیش خواهد آمد نیز بحث کنید.

 ۵- در زمان تصمیم گیری، بر مسئولیت فردی تأکید داشته باشید

کودکان شما وقتی که فرصت تصمیم گیری را در اختیار دارند باید نتایج تصمیم خود را قبول داشته باشند و مقصر دانستن بقیه معنا ندارد. البته هر کسی خودش می تواند برای تصمیم گیری منابع را توسعه دهد و از روش هایی مانند مشورت کردن استفاده کند تا با خطای کمتری مواجه شود. امام علی (ع) فرموده اند : « با صاحبان عقل ها مشورت کن تا از پشیمانی و لغزش ها ایمن گردی ». ( غررالحکم و در الکلم ص ۴۴۲ )

 ۶- از پیامد های طبیعی و عقلانی استفاده کنید

یکی از موارد ضروری و مهم در آموزش مسئولیت پذیری به کودکان استفاده از عواقب منطقی و طبیعی رفتار ها می باش . در این نوع آموزش، باید به کودک آموخته شود که گزینش کند و از گزینش خود تجربه کسب کند. برای آموزش این امر عامل مهمی که می تواند به آن کمک کند، استفاده از نتایج طبیعی و منطقی ست.

برخی از رفتارها همیشه باید با پیامدهای منفی همراه باشند تا کودک متوجه آسیب آن ها شود به طور مثال کودکان عصبی و پرخاشگر ممکن است به دیگران آسیب برسانند در این شرایط گیش از تنبیه به کودکان یادآوری کنید که رفتار آن ها باعث می شود دیگران چه احساسی داشته باشند.

مثال هایی از برخی از عواقب طبیعی و منطقی رفتارها :

• علی ۳ ساله ؛ ماشین خود را به دلیل عصبانیت بیش از حد خراب می کند ، دیگر ماشین جدیدی برایش خریده نمی شود .
• آرمان ۴ ساله ، ناهار نمی خور ، باید تا وعده ی غذایی بعدی گشنه بماند.
• نسترن ۵ ساله ، لیوان چای را عمدا می ریزد، دستمال برای تمیز کردن به او داده نمی شود .
• حسین ۵ ساله، اسباب بازی هایش که در سالن پذیرایی پخش شده اند را جمع نمی کند، به مدت ۲ روز اسباب بازی هایش از دسترس او دور می مانند و به او داده نمی شود.
• مهیا ۸ ساله، دست عروسک خواهرش را در حین دعوا می شکند، او باید عروسک جدیدی از پس انداز خودش برای خواهرش بخرد.
• سعید ۱۲ ساله ، سرویس مدرسه اش را به دلیل اتلاف وقت از دست می دهد باید پیاده به مدرسه برود.
• مهسا ۱۱ ساله، در تکالیف مدرسه اش کم کاری می کند بنابراین نمره کم می گیرد.

۷-استفاده ی مناسب از پاداش ها کنید

به دلیل آن که منابع پاداش در اختیار پدر و مادر قرار دارد، آن ها باید به گونه ای از این عامل استفاده کنند که سبب تقویت مسئولیت پذیری در کودکان باشد. بعضی از افراد بر این معتقدند که برای رفتار مناسب ، “پاداش ” نوعی ” رشوه ” به حساب می آید و عده ای دیگر از افراد از پاداش به خصوص پاداش های مادی به عنوان تنها عامل تحریک کننده ی کودک استفاده می کنند.

در صورتی پاداش های مادی ممکن است رشوه محسوب شوند که از آن ها به عنوان اساسی ترین روش برای ایجاد انگیزه در کودک توسط والدین استفاده کنند و یا اگر کودک یاد بگیرد که در برابر اوامر والدین مدتی مقاومت کند، در نهایت در ازای پذیرش از اوامر آن ها پاداش دریافت می کنند.

۸- استفاده ی مناسب از پاداش ها کنید

پاداش، سبب یاری کردن کودکان در ایجاد هدف های عینی می شود  اینگونه پاداش ها در رشد و توانایی پذیرش مسئولیت، اثری عمیق دارند. در صورتی که باید مراقب بود که استفاده کردن از پاداش های مادی به عنوان تنها روش تقویت حس مسئولیت پذیری در کودکان تبدیل نشود .

امکان دارد با استفاده زیاد از پاداش مادی، به صورت موقت به هدف برسید اما شما نتوانسته اید باعث افزایش مسئولیت پذیری در کودکان شوید. به نحوی از پاداش مادی استفاده نکنید که کودک درون خود احساس کند با انجام مسئولیت های خودش از پدر و مادر مزد می گیرد.

۹-از پاداش های غیر مادی استفاده کنید | افزایش مسئولیت پذیری در کودکان

• زمانی که کودکی از عهده ی کاری بر می آید او را تحسین کنید.
• هر از چند گاهی همزمان با تکامل و پیشرفت کودک، بدون مقدمه تشویقش کنید. مثلا ؛ « برای تمیز کردن آشپزخانه خیلی زحمت کشیدی نظرت چیست که بروی برای خودت شکلات بخری ؟ » .
• زمانی که فرزند شما به کمک نیاز دارد به او یاری برسانید : « چون دیروز در تمیز کردن آشپزخانه به من کمک کردی بهتر است من هم در تمیز کردن اتاقت به تو کمک کنم » .
• نسبت به آن چه کودکان انجام می دهند تمایل نشان دهید و تشویقشان کنید.

نکات مسئولیت پذیری فرزندان در خانواده

۱۰. الگوی خوبی باشید

مناسب ترین راه برای افزایش مسئولیت پذیری در کودکان این است که برای کودک خودتان الگوی خوبی باشید. اگر از کودک می خواهید که خودش وسایلش را مرتب کند، لباس هایش را آویزان کند، اسباب بازی هایش را جمع کند، خودتان در منزل وسایلتان را در اطراف پرت نکنید و منظم و مرتب باشید.

۱۱. دقیقا کاری که از کودک می خواهید را به او بگویید و برایش توضیح دهید.

برای مثال بگویید : الان وقت شام است باید سفره را بچینیم و به او نشان دهید که چگونه این کار را انجام دهد. اولویت ها را مشخص کنید و در نظر داشته باشید. زمانی که کودک از شما می خواهد که او را به شهر بازی ببرید. بگویید : هوا خوب است و حتما می رویم ولی اول باید کار های خانه را انجام دهیم.

به کودک بگویید که شما هم به تفریح علاقه مند هستید ولی باید کار ها را تمام کنید. به جای جملات منفی مانند ؛ ” اگر این کار رو نکنی … ” از جملات مثبت مانند ؛ ” اگر می خواهی بازی کنی اول باید لباس های مدرسه ات را درآوری ” استفاده کنید. ب ا تکرار مرتب این کلمات ؛ انجام این امور برایش عادت می شود و نیازی به یادآوری مرتب نیست.

۱۲. به مقدار کار کودک توجه نکنید بلکه به مقدار تلاشش توجه کنید 

اگر کار هایی مانند مرتب کردن اتاقش یا جمع کردن اسباب بازی هایش را به صورت ناقص انجام داده است خودتان بقیه کار را انجام دهید. با سرزنش کردن کودک تصور می کند که راضی کردن شما دشوار یا غیر ممکن می باشد، بنابراین تلاش خود را قطع می کند.

اگر به نتایج کار بیش از تلاش کودک اهمیت دهید باعث افزایش استرس و اضطراب کودک می شوید زیرا کودک احساس می کند هرچقدر هم تلاش کند اما نتیجه مطلوب را نگیرد کافی نیست.

در نظر داشته باشید که با انجام بیشتر کار ها به آن ها کمک می کند تا مسلط تر شوند. از جملات تحسین کننده استفاده کنید. برای مثال بگویید : ” متوجه هستم که تلاش میکردی همه غذایت را بخوری و بشقاب را در سینک قرار بدهی، اما باید این کار را آهسته تر انجام دهی چون امکان دارد بشقاب از دستت سر بخورد و بشکند “.

۱۳. صبور باشید

شلوغی و شیطنت قسمتی از دنیای کودکان می باشد، حتی سعی کنید موقع انجام کار از کوره در نروید و آرام باشید و حتی اگر کودکانتان شیطنت کرد به آرامی بگویید: این قرارمان نبود، این شلوغ کاری برای یک بار تحمل کننده است و برای بار بعدی تنبیه خواهد شد .

۱۴. با همسرتان به صورت هماهنگ عمل کنید 

اگر تصمیمی که گرفته  و از بچه هایتان خواستید  انجامش دهند، با قاطعیت برخورد کنید. با همسرتان در مورد انتظاراتتان از کودک و قوانین خانه به صورت واضح و روشن صحبت کنید.

بر این موضوع تأکید داشته باشید که در قبال کارهایی که انجام می دهد، پاداشی نمی گیرد. فرزند شما باید این موضوع را بداند که مانند دیگر اعضای خانواده دارای وظایفی ست که باید بدون انتظار دریافت پاداشی انجامشان دهد. کارهای منزل، اموری گروهی و جمعی ست که باید همگی در آن شراکت داشته باشند و کودک شما هم باید قسمتی از آن را انجام دهد.

از اول کودک را بخاطر انجام ندادن امور محوله، تنبیه نکنید بلکه با او به آرامی صحبت کنید و از او بپرسید به کدام  کار علاقه دارد و دلیل آنکه کاری که به او سپرده شده بود را انجام نداده و برای جبرانش چه کار باید کرد.

مهارت زندگی مسئولیت پذیری

توانایی ذهنی و قدرت بدنی

هنگامی که کودک دارای توان ذهنی و قدرت بدنی لازم برای انجام کاری است، می توان از او درخواست کرد که وظیفه ای را به عهده بگیرد. والدین کاملا متوجه می شوند که فرزندشان از چه زمانی توانایی بدنی و ذهنی انجام عملی را دارد و نمی توان برای برای همه ی کودکان، سن مشخصی را در نظر گرفت.

این مهم است که به موقع به کودک فرصت بدهیم و اجازه بدهیم که اشتباه کند یا اگر کاری را ناقص انجام داده تلاشش را برای جبران آن بکند. هر وقتی که پدر و مادر متوجه شدند که فرزندشان قسمتی از اعمال شخصی اش را انجام می دهد بهتراست کودک را تشویق کنند و به او اعتماد کنند و اشتباهاتش را قبول کنند تا به اندازه کافی مهارت پیدا کند.

البته در هر مرحله از انجام کار باید، بر توانایی و مهارت کودک تأکید کنیم و از کودک بخواهیم همین کار را ادامه دهد. علاوه بر این باید در انجام کارهای مشترک خانه، کودک را سهیم کنیم تا به مرور مسئولیت پذیری در کودکان افزایش یابد.

مثلا از او بخواهیم لباس های خود را مرتب کند و در کمد لباسی اش قرار دهد  اگر در زمان مناسب مسئولیتی به کودک ندهیم، به انجام کار عادت نمی کند و تصور می کند در خانه وظیفه ای ندارد و والدین را مسئول انجام وظایفش می داند و آن ها باید وظایفش را انجام دهند .

مفهوم پذیرش مسئولیت برای کودک

کودک باید بداند که در خانه روزانه کار های زیادی انجام می شود و هرکس برای انجام کاری مسئول است و کودک هم باید خدماتی به عنوان یکی از اعضای خانواده انجام دهد.

یکی از مناسب ترین راه ها برای شناخت کودک آن است که کار هایی را که در منزل به صورت روزانه انجام می شود را به صورت فهرستی بنویسیم و برای او بخوانیم، این موضوع که چه کسانی این اعمال را انجام می دهند و چه کسانی از آن خدمات انجام شده بهره می برند سبب می شود که کودک کاملا متوجه شود خدماتی که دریافت می کند بدون سعی و تلاش و زمان و هزینه مهیا نشده است و خود کودک هم باید در این زمینه نقش داشته باشد.

نحوه ی ایجاد ارتباط صحیح

برای آموزش همه ی مسائل تربیتی در ابتدا باید با کودک رابطه ی خوبی داشته باشیم تا نکات آموزشی را بتوایم به او منتقل کنیم، بهتر است برای تفریح و بازی و فعالیت های لذت بخش و مورد علاقه کودک زمان بیشتری بگذاریم و رابطه ی خوبی با کودک داشته باشیم. ابتدا کارها و اعمال خوب و مناسب کودک را تحسین کنیم و سپس قوانین و مقرراتی را مشخص کنیم.

از توصیه های دیگر می توان به پذیرفتن کودک نسبت به تقلید کار ها، حساسیت های نامناسب را کنار بگذارید و خطا های کودک را بپذیرید، در قبال کار های انجام شده توسط کودک صبور باشید و از مضطرب شدن کودک جلوگیری کنید.

برای آنکه والد خوبی باشیم، باید سعی بر پرورش ویژگی های مثبت کودک داشته باشیم، زمان بیشتری را برایش صرف کنیم، برای صحبت های کودک شنونده ی خوبی باشیم و شأن و اعتبار خود را حفظ کنیم تا مسئولیت پذیری در کودکان را افزایش دهیم.

نکات پایانی

با اعمال راه و روش هایی که در این متن آمد می توانید مسئولیت پذیری در کودکان را افزایش دهید ولی باید توجه کنید که تربیت چنین کودکی به گونه ای خاص نیازمند اطلاعاتی خاص و اعمال این روش ها و صبوری بر آن ها نیز می باشد. به عبارت دیگر؛ تنها با داشتن این اطلاعات شما کودکی مسئولیت پذیر پرورش نداده اید و برای این کار باید زمان و دقت لازم به کار ببرید.

منبع : افزایش مسئولیت پذیری در کودکان | ۱۳ راه قطعی

تسهیل پیوند کودک با معلم و همکلاسی هایش

کودکتان دیگر مثل یک بچه ی بزرگ هر روز به مدرسه می رود. اما به جای شور و اشتیاقی که شما انتظار آن را دارید، بسیاری از روزها به خصوص روزهای شنبه را می بینید که کودکتان با گریه و یا دل درد به مدرسه می رود. او تمارض نمی کند. این عکس العمل به دلیل اضطراب هایی است که بر روی بدن کودک تاثیر می گدارد، و این اضطراب ها به خصوص در کودکان ممکن به ناراحتی معده منجر شود. ولی نگران نباشید، این مسئله که کودکان برای رفتن به مدرسه نیاز به کمک ها و سازگاری هایی داشته باشند غیر معمول نیست. در اینجا ده نکته بیان شده است که در این رابطه می تواند کمک کننده باشد.

1. تسهیل برقراری ارتباط کودک با معلمش.

کودکان نیاز دارند که با یک بزرگسال که به آنها احساس امنیت می بخشد ارتباط برقرار کنند. بنابراین زمانی که آنها با والدینشان نیستند، نیاز دارند که دلبستگیشان را به سمت معلمشان سوق دهند، و یا اینکه انها ممکن است انقدر اضطراب داشته باشند که نتوانند آرامش خود را به دست بیاورند و به فرایند یادگیری بپردازند. اگر شما متوجه شدید که کودکتان از رفتن به مدرسه احساس خوبی ندارد، بلافاصله با معلمش مطرح کنید. فقط کافی است که به معلمش بگویید که به نظر می رسد که فرزندم هنوز خود را با مدرسه اخت نکرده است، و شما امیدوار هستید که او بتواند توجه ویژه ای به کودکتان داشته باشد که کودکتان احساس کند که در خانه ی خودش است. هر معلم با تجربه ای این مسئله را درک می کند و توجه بیشتری برای کمک به کودکتان خواهد کرد. بسیاری از معلم‌ها کارهای ویژه ای به کودک می سپارند، که کودک می تواند با آن ارتباط برقرار کند و هر روز می تواند وظیفه ی خود را انجام دهد.

2. برقراری ارتباط کودک با دیگر کودکان

کودکان نیاز دارند که حداقل با یک کودک ارتباط برقرار کنند. اگر متوجه شدید که فرزندتان با این مسئله مشکل داردبا معلمش در میان بگذارید. از کودکتان بپرسید که کدام یک از بچه های مدرسه را دوست دارد که برای بازی کردن دعوت کند. اگر کودکتان در رابطه با پاسخ دیگر کودکان برای دعوت به بازی احساس راحتی ندارد، شما می توانید همواره یکی از کودکان را با مادرش بعد از مدرسه به بستنی دعوت کنید، یا اینکه برخی از اقوام را برای شام شب جمعه دعوت کنید.

شما تنها نیاز دارید که پیتزا تهیه کنید، و بعد از صرف شام، کودکان در اطراف خانه مانند دو دوست قدیمی با هم به بازی و مسابقه خواهند پرداخت. و چه کسی می داند؟ شاید شما و دیگر والدین بتوانید این مسئله را به این راحتی حل کنید.

3. به کودکتان راه حلی را نشان دهید که بتواند در طول روز به شما فکر کند

برای بسیاری از کودکان، بزرگترین چالش خداحافظی کردن و جدا شدن از والدین است. یک مراسم جدایی ترتیب دهید، مانند بغل کردن یا گفتن: «من دوست دارم، تو منو دوست داری، روز خوبی داشته باشی و من ساعت ۳ تو را می بینم!». بیشتر کودکان دوست دارند که یک عکس خانوادگی در کیفشان داشته باشند. همچنین بسیاری از کودکان دوست دارند که علامت یا چیزی مربوط به والدینشان در جیبشان داشته باشند، مانند یک قلب کاغذی که کلمه ی عشق بر روی آن نوشته شده است، یا سنگی که آن را با همدیگر در ساحل پیدا کرده اید، اینها چیزهایی هستند که اگر کودک احساس تنهایی کرد به وسیله ی آنها می تواند اطمینان خود را به دست اورد.

4. اگر می ترسد او را آرام کنید.

بیشتر اضطراب های ناشی از مدرسه به از نظر بزرگسالان مسخره و احمقانه به نظر می رسند، مانند اینکه کودک فکر می کند که تا زمانی که او در مدرسه است شما ممکن است بمیرید یا ناپدید شوید. افرادی که همدیگر را دوست دارند به طور طبیعی فراق و جدایی را دوست ندارند، ولی کودک باید اطمینان حاصل کند که شما خوب و سالم هستید، مدرسه می تواند باعث شود که کودک همچنان شما را دوست داشته باشد در حالی که شما در کنار او حضور ندارید. هر گفتگویی را با اطمینان به این مسئله که «تو می دونی که ما همیشه پیش هم بر می گردیم» پایان دهید. بنابراین کودک می تواند این جمله در ذهن خود تکرار کند و نگرانی خودش را برطرف کند.

5. به کودکتان کمک کنید که حتی در حال اضطراب بخندد در نتیجه او گریه نخواهد کرد.

خنده راهی است که کودک می تواند به وسیله ی آن از اضطراب خود جلوگیری کند،، هر کودکی نسبت به سازگار کردن خود با مدرسه دچار ترس و اضطراب می شود. به کودکتان فرصت دهید که تا جایی که می تواند بخندد. اگر شما می توانید خوب است که هر روز صبح یک بازی تعقیب و گریز در خانه ترتیب بدهید، یا او را به خنده بیندازید، بدین وسیله کودک شما با جدایی از شما و رفتن به مدسه راحتتر کنار خواهد آمد. شما می توانید با استفاده از منحرف کردن ذهن او در زمانی که قسمتی از مغز او در حال هورمون سازی برای استرس است از این فرایند جلوگیری کنید. شما می توانید در خانه با تعقیب و گزیز یا بالش بازی از اضطراب او جلوگیری کنید. در اینجا چند بازی ذکر شده است که می تواند فرایند فراق و جدایی را آسان تر سازید:

• «لطفا ترکم نکن.» زمانی که کتاب خواندن شما برای کودک تمام می شود و کودک از آغوش شما جدا می شود، او را به سمت خودتان برگردانید و به او بگویید که چقدر دوست دارید که در کنار شما باشد، و او را مطمئن سازید که شما نمی خواهید او را رها کنید و همیشه در کنارش خواهید بود. لحن خود را نرم و شوخ کنید تا کودک احساس آزادی و آرامش کند. ولی همچنان او به شما التماس می کند که بماند. نکته اینجاست که ترس او به این خاطر است که چقدر شما را می خواهد و به شما نیاز دارد، بگذارید او کسی باشد که خانه را ترک می کند. مثل همیشه او را بغل کنید و او را بخندانید.
• بازی بای بای. یک مدلی از بازی قایم باشک هست که تنها اضطراب جدایی را به خنده در کودک تبدیل می کند. بگویید «بیا بازی بای بای را انجام دهیم.» شروع به خارج شدن کنید ولی از در خارج نشوید، اگر شما واقعا بروید این این کار برای کودک ترسناک است. به جای آن در بسته را  که شما می خواهید از آن خارج شوید را باز کنید، در حال حاضر برای کودک  این کار سرگرم کننده است. پس از آن عکس العملتان به صورتی باشد که شما از جدایی می ترسید، و دوباره بپرید داخل و به سمت کودکتان بروید و به او بچسبید. بگویید «من دلم برات تنگ شده بود! من هرگز نمی خواهم که از تو جدا شوم!» در آخر ، شجاعت خود را به دست بیاورید بگویید «بسیار خوب، بگذار دوباره سعی کنم! من شجاع خواهم بود!» و دوباره شروع به ترک کردن کنید. ولی دوباره، بازگردید و حتی قبل از اینکه از دید او خارج شوید بازگردید و به سمت او بروید، این کار کودک را به خنده می اندازد بخصوص اگر شما به صورت احمقانه ای این کار را انجام دهید و نشان دهید که خیلی نگران هستید. این بازی را ادامه دهید و بگذارید که او داد بزند و شما داد بزنید تا زمانی که او را وادار به خندیدن کند با این کار سطح اضطراب و ترس خود از دور ماندن از او را به کودک نشان می دهید.

۶- ارتباطتان را حفظ کنید

روز کودکتان را با پنج دقیقه ماندن در رختخواب یا بر روی کاناپه شروع کنید. و ۱۰۰ درصد توجه خود را به این معطوف کنید که چقدر او را دوست دارید. از این مسئله اطمینان حاصل کنید که هر روز وقتی که بعد از مدرسه کودکتان را می بینید زمان خاصی را صرف شنیدن اتفاقاتی که در ان روز برایش اتفاق افتاده است کنید. از این مسئله اطمینان حاصل کنید که یک برنامه ی طولانی قبل از خواب برای ایجاد احساس امنیت در کودک داشته باشید.

7. در رابطه با نگرانی های کودک تان هوشیار باشید.

اکثر اوقات، کودک بعد از چند هفته نسبت به اضطراب و نگرانی هایش احساس آرامش خواهد کرد، ولی برخی مواقع ناخشنودی خود را نسبت به مسائل جدی تری ابراز می کند: ممکن است در مدرسه دچار مشکلی شده است، یا نمی تواند تخته سیاه را ببیند،  و یا اینکه در یادگیری دچار مشکل شده است و یا اینکه از صحبت کردن و حرف زدن در کلاس می ترسد. در مورد روزش با نرمی از کودک بپرسید، و با دقت به حرفهایش گوش دهید، و نسبت به حرف هایش عکس العمل داشته باشید تا او به صحبت کردن ادامه دهد. گفتگو را با خواندن کتاب هایی در مورد مدرسه با همدیگر شروع کنید؛ کتابدار شما می تواند برای این مشکل بسیار کمک کننده باشد. داستان های مثبتی که خودتان در مدرسه داشته اید (من در هفته ی اول خیلی عصبی بودم و حتی نمی توانستم از سرویس بهداشتی مدرسه استفاده کنم ولی پس از آن من با بهترین دوستم مریم آشنا شدم و من عاشق او شدم) را برای او تعریف کنید و به او اطمینان دهید که او همان حسی که در خانه دارد را به زودی در مدرسه خواهد داشت. یک بازی وانمودی به وسیله ی عروسک ها انجام دهید و یک نمایش عروسکی ترتیب دهید که یکی کودک نمی خواهد به مدرسه برود و از کودکتان بپرسید من نمی دانم چرا او از مدرسه رفتن می ترسد؟ ما باید به او چه بگوییم؟ اگر شما احساس کردید که کودکتان مشکل بزرگتری دارد که شما نمی توانید ان را بفهمید، زمان آن رسیده است که به معلم او زنگ بزنید و با او صحبت کنید.

۸- تغییر و جابه جایی را برای کودک آسان سازید.

اگر زمانی که با کودکتان خداحافظی می کنید چشمانش پر از اشک می شود و گریه می کند، خدحافظی معمول خود را انجام دهید و به او اطیمنان دهید که شما در پایان روز منتظر او خواهید بود. اگر همچنان کودک برای جدا شدن از شما احساس ناراحتی می کند و جدایی برایش سخت است، معلم می تواند به او کار خاصی را بسپارد که کودک بتواند با تغییر و جدایی از شما کنار بیاید.

۹- از این مسئله اطمینان حاصل کنید که چند دقیقه زودتر از خواب بیدار می شوید تا کودکتان را برای مدرسه رفتن آماده کنید.

این مسئله بسیار مهم است زیرا کودک با دیدن عجله ی شما اضطراب و نگرانی اش تشدید می شود.

10. کودکان کوچکتری را که زمانشان را در خانه با شما سپری می کنند را بی اهمیت جلوه دهید.

اگر خواهر یا بردار کوچکتر کودکتان زمانش را در خانه با شما سپری می کند، جوری نشان دهید که کودک بزرگترتان فکر کند که شما چقدر در خانه حوصله تان سر می رود و کودک کوچکتر آرزو می کند که می توانست مانند یک بچه ی بزرگ به مدرسه برود.

11. یک روال ارام با خواب به موقع در شب و بیدار شدن به موقع در صبح در خانه به وجود آورید.

وقتی که شما کودک را صبح زود از خواب بیدار می کنید او خواب کافی نداشته است. کودکانی که به اندازه ی کافی استراحت ندارند انرژی کافی برای خداحافظی کردن در صبح را ندارند و ترس بیشتری نسبت به مدرسه دارند. همچنین خودتان نیز زود به رختخواب بروید و بخوابید، زیرا به این وسیله شما می تواند با عجله صبح مقابله کنید و هر کس صبح خود را با شادی شروع می کند.

منبع : ده نکته برای سازگار شدن کودک با مدرسه

بی خوابی نوجوان  نشانه چه بیماری است؟،عوارض بی خوابی در نوجوانان، علایم بی خوابی در شب چیست؟، عوارض کم خوابی در نوجوانان در این مقاله آورده شده است.

•  

عوارض بی خوابی در نوجوانان

یک مطلعه­ ی تحقیقی در زمینه عوارض کم خوابی در نوجوانان اخیر، در مجله پزشکی نشان می دهد که نوجوان­ان دارای مشکل بی­خوابی بیشتر در معرض افسردگی، اختلالات خشم و ترس قرار دارند.

مطالعه، روی بیش از ۳۵۰ دانش­ آموز در استرالیای جنوبی اجرا شد نشان می­دهد که معالجات اولیه­ ی بی خوابی در نوجوانان ممکن است مانع از افسردگی شود.

علت نامنظمی خواب در کودکان و نوجوان­ ها با افسردگی یا اضطراب، قابل تشخیص است. چنین فرض شده که مشکلات خواب در ارتباط با این شرایط است. این مطالعه می­خواهد ثابت کند که خواب نامنظم احتمالا افسردگی و اضطراب را بیش تر می کند. بر اساس داده ­های مطالعات قبلی هنگام درمان بیشتر از ۴۷% افسردگی­ ها بیخوابی نیز درمان می شود.

درمان قطعی بی خوابی نوجوان تضمینی بدون عوارض در مرکز مشاوره ستاره ایرانیان با دستگاه های نوین، جدید و تکنیک های روانشناسی. رزرو وقت با شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲و ۰۲۱۲۲۲۴۷۱۰۰و ۰۹۰۳۵۶۷۳۰۵۰ و ۰۹۱۰۸۳۴۷۵۹۷ امکان پذیر است.

علایم بی خوابی در شب چیست

بی خوابی در نوجوانان بر اساس علائم زیر تشخیص داده می شود:

• خواب آن ها باعث تجدید قوا نمی شود (خوابی که احساس خستگی را تسکین نمی دهد).
• به دشواری به خواب می­روند.
• نیمه­ شب بیدار می­شوند.
• برای برگشت به خواب دچار مشکل­ هستند.
• صبح خیلی زود از خواب برمی­خیزند.

اگر نوجوانتان یک یا چندتا از این علایم را روزانه اساسا به مدت یک یا چند ماه داشته باشد، باید توسط دکتر عمومی­ش تحت سنجش و درمان قرار گیرد.

پژوهش در زمینه تاریخچه خواب، ثابت کرده است که نوجوان­ ها ممکن است بیشتر مستعد نوع شبانه باشند و اینکه حتی ممکن است دیرتر از بزرگسالان آماده خواب باشند. تحقیقات نشان می­دهد که نوجوان ها در این دسته شاید در طول هفته به خاطر مدرسه زودتر به خواب بروند؛ اما آخر هفته، دو ساعت دیرتر به رخت­خواب می روند و دو ساعت هم دیرتر، از خواب برمی­خیزند.

نکته مهم برای والدین این است که با نوجوانتان کار کنید تا یک برنامه خواب را تنظیم کند در رابطه با زمان وقتی که به خواب می روند و وقت کافی برایشان فراهم کند تا خواب پرآرامشی که نیاز دارند بدست آورند.

بی خوابی نوجوان نشانه چه بیماری است

۱.استرس

بی خوابی نشانه چه بیماری است؟ رویدادهایی مانند از دست دادن شغل یا مرگ یکی از عزیزان اغلب باعث بی خوابی می شوند. استرس طولانی مدت و همچنین اختلال اضطراب، حملات پانیک و PTSD می تواند منجر به عوارض بی خوابی در نوجوانان شود که جدی تر است.

۲. افسردگی

افراد مبتلا به افسردگی به مراتب بیشتر در معرض مشکلات خواب از جمله بی خوابی در نوجوانان هستند. کسانی که دارای اختلالات اضطرابی، دوقطبی و وسواس فکری هستند نیز همینطور هستند.

۳. مشکلات تنفسی

خروپف شدید می تواند آپنه خواب باشد که تنفس شما را قطع می کند و می تواند صدها بار در شب شما را بیدار کند بدون اینکه آن را به خاطر نداشته باشید، اما ممکن است روز بعد احساس کسالت کنید. گاهی اوقات مشکل تنفسی به وزن شما مربوط می شود، اما نه همیشه. آلرژی و آسم نیز می تواند در تنفس شما اختلال ایجاد کند. پزشک می تواند شما را برای این شرایط آزمایش کند و به شما در مدیریت و درمان آن ها کمک کند.

درمان قطعی بی خوابی تضمینی بدون عوارض در مرکز مشاوره ستاره ایرانیان با دستگاه های نوین، جدید و تکنیک های روانشناسی. رزرو وقت با شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲و ۰۲۱۲۲۲۴۷۱۰۰و ۰۹۰۳۵۶۷۳۰۵۰ و ۰۹۱۰۸۳۴۷۵۹۷ امکان پذیر است.

۴. زوال عقل

همراه با از دست دادن حافظه، آلزایمر و سایر اشکال زوال عقل می تواند برخی افراد را ناآرام و بی قرار کند. فرد ممکن است در هنگام خواب گیج، مضطرب، بی قرار یا پرخاشگر باشد و شروع به قدم زدن، تکان خوردن یا حتی سرگردانی کند. گاهی اوقات این رفتار محو می شود، اما گاهی اوقات آن ها را تمام شب بیدار نگه می دارد.

۵. اگزما

شرایطی مانند پسوریازیس و اگزما می توانند باعث سوزش و خارش شدید پوست شما شوند که تنها چیزی است که می توانید به آن فکر کنید. اگر بخوابید، ممکن است آنقدر خود را بخارانید دهید که دوباره بیدار شوید! خوشبختانه، کارهایی وجود دارد که می توانید برای تسکین پوست خود انجام دهید. اگر نمی دانید علت خارش چیست، بهتر است به پزشک پوست مراجعه کنید.

۶. بیماری پارکینسون

افراد مبتلا به این بیماری نسبت به سایرین در سنین مشابه کمتر می خوابند و بیشتر از خواب بیدار می شوند. این بیماری با سیگنال‌های مغزی و عصبی تداخل می‌کند و احتمال اینکه شما دچار آپنه خواب شوید و برای ادرار از خواب بیدار شوید بیشتر است.

همچنین به نظر می رسد این وضعیت مرحله مهم خواب REM را مختل می کند. اضطراب و افسردگی مرتبط می تواند منجر به مشکلات خواب نیز شود. اما داروهایی که به خواب شما کمک می‌کنند ممکن است باعث سردرگمی بیشتر برخی از افراد با پارکینسون شوند.

۷. یائسگی

معمولاً در میانسالی، بدن زن به آرامی تولید پروژسترون و استروژن را متوقف می کند. تغییر تعادل هورمون‌ها و همچنین تغییرات دیگری که معمولاً در این زمان در زندگی اتفاق می‌افتد، می‌تواند شما را نسبت به چیزهایی مانند استرس که بر خواب تأثیر می‌گذارد حساس‌تر کند. گرگرفتگی شدید (افزایش آدرنالین که دمای بدن شما را افزایش می دهد) می تواند آنقدر ناراحت کننده باشد که گاهی چندین بار در شب غرق در عرق از خواب بیدار شوید.

۸. مشکلات گوارشی

اختلالات گوارشی (GI) مانند سندرم روده التهابی (IBS) و بیماری رفلکس معده به مری (GERD) نیز با مشکلات خواب مرتبط هستند. حدود ۵۵ درصد از افراد مبتلا به مشکلات گوارشی می گویند که بی خوابی دارند این امر باعث افزایش عوارض بی خوابی در نوجوانان می شود.

۹. سندرم پیش از قاعدگی (PMS)

زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) اغلب مشکل خواب دارند. این معمولا کمی قبل یا در طول دوره شما اتفاق می افتد. تغییرات هورمونی می تواند بر دمای بدن و تولید ملاتونین، هورمونی مهم برای خواب، تأثیر بگذارد. همچنین، تغییرات خلقی ناشی از PMS یا PMDD ممکن است خواب راحت شبانه را دشوارتر کند.

۱۰. برخی از داروها

داروهای آلرژی، بیماری قلبی، فشار خون بالا، مشکلات تیروئید و افسردگی (به ویژه SSRI ها مانند فلوکستین (پروزاک)) ممکن است باعث بی خوابی شوند. داروهای ADHD و بیماری پارکینسون نیز می توانند شما را بیدار نگه دارند، همراه با سودوافدرین که در بسیاری از داروهای ضد احتقان بدون نسخه وجود دارد. بنابراین پیش از مصرف دارو حتما با پزشک خود در مورد عوارض جانبی آن صحبت کنید.

کمبود چه ویتامینی باعث بیخوابی میشود

ویتامین B12

کمبود ویتامین B12 با بسیاری از مشکلات خواب مرتبط است، دریافت نکردن کافی این ویتامین می تواند برنامه روزانه شما را در طول شب خراب کند. ویتامین B12 همچنین برای سلامت قلب و سطح انرژی ما بسیار مهم است.

منیزیم

منیزیم در بیش از ۳۰۰ واکنش متابولیک در بدن نقش دارد (از جمله کاهش استرس و فشار خون، افزایش متابولیسم و قوی نگه داشتن اعصاب و ماهیچه‌ها) نقش دارد. منیزیم نه تنها مسئول کاهش اضطراب و بهبود کیفیت خواب است، بلکه باعث افزایش سطح انرژی باعث حفظ انرژی در طول روز نیز می شود.

ویتامین دی

ویتامین D یکی دیگر از مواد مغذی است که به سختی به دست می آید. نور خورشید بهترین منبع این ویتامین است و قرار گرفتن در معرض نور خورشید عاملی برای تولید مناسب ملاتونین، هورمونی است که وظیفه تنظیم ریتم شبانه روزی ما را بر عهده دارد. مانند منیزیم، کمبود ویتامین D نه تنها با کیفیت خواب ضعیف مرتبط است، بلکه با کاهش سطح انرژی در طول روز نیز مرتبط است.

کلسیم

کمبود کلسیم با مشکل در به خواب رفتن و همچنین خواب با کیفیت پایین مرتبط است.

پتاسیم| کمبود چه ویتامینی باعث بیخوابی میشود

پتاسیم معمولاً با پیشگیری از گرفتگی عضلات مرتبط است، اما این ماده معدنی به دلایل مختلفی مفید است. پتاسیم فشار خون را تنظیم می کند، ماهیچه های ما را تقویت می کند و با منیزیم برای بهبود کیفیت خواب کار می کند.

۱۰ درمان قطعی بی خوابی نوجوان

۱. وسایل الکترونیکی را در اتاق خواب ممنوع کنید

عدم توانایی دوری از وسایل الکترونیکی ( از جمله رسانه های اجتماعی و تلفن های همراه) می تواند باعث مشکلات خواب شود. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض نور صفحه نمایش باعث اختلال در زمان و کیفیت خواب می شود.

۲. گوشی ها را در جای دیگری شارژ کنید

برای کاهش وسوسه استفاده از تلفن در هنگام خواب، شارژ کردن همه وسایل را در اتاق دیگری انجام دهید. این کار با کاهش وسوسه نوجوان باعث درمان قطعی بی خوابی نوجوان می شود.

۳. برنامه خواب منظمی داشته باشید

داشتن برنامه خواب به کنترل ریتم شبانه روزی کمک می کند. ساعت‌ها دیرتر از حد معمول خوابیدن در تعطیلات آخر هفته و در طول تعطیلات مدرسه، بازگشت به مدرسه را دشوارتر می‌کند و می‌تواند منجر به خستگی و گیجی بیشتر شود.

۴. از چرت بعد از ظهر خودداری کنید

چرت زدن خوابیدن در شب را سخت‌تر کرده و همچنین زمان لازم خواب را از بین می برند که به معنای کیفیت خواب پایین و مزایای کمتر است.

۵. کارهای بزرگ را به تعویق نیندازید

در صورت امکان، به محض اینکه نوجوانان از مدرسه به خانه می آیند، تکالیف و هر چیز دیگری را که لازم است انجام دهند. ممکن است که نوجوان بخواهد ابتدا چند ساعت تلویزیون تماشا کند یا با تلفن خود بازی کنید، اما بهتر است که روند مدرسه را حفظ کند. می‌دانیم که این همیشه امکان‌پذیر نیست، اما حل کردن تکالیف استرس خواب را کم تر می کند.

۶. به برنامه های قبل از خواب پایبند باشید

علاوه بر ممنوعیت وسایل الکترونیکی، سایر موارد حواس پرتی را در اتاق خواب محدود کنید. تمام تحریکات باید به حداقل برسد. نور کم و حیوانات خانگی را از اتاق خواب دور نگه دارید.

۷. کافئین را محدود کنید

در طول روز و بخصوص قبل از خواب نوشیدنی های انرژی زا را که سطح کافئین آن ها بسیار بالاتر از چای یا قهوه است، منع کنید. بهتر است زودتر به رختخواب بروید تا در طول روز انرژی زیادی داشته باشید.

۸. ملاتونین را امتحان کنید

ما نمی دانیم چرا، اما هورمونی که به مغز ما سیگنال می دهد که بخوابد (ملاتونین) در اواخر عصر برای نوجوانان ترشح می شود. مصرف مکمل های طبیعی ملاتونین زیر نظر دکتر ممکن است به تنظیم مجدد ساعت داخلی بدن کمک کنند.

۹. انتظار خواب آنی نداشته باشید

ما انتظار نداریم که فوراً به خواب بروید. ممکن است نیم ساعت طول بکشد تا کسی واقعاً بخوابد. از نوجوان خود بخواهید از یک برنامه روتین پیروی کند که به او کمک می کند استرس را کاهش دهد و بدن خود را به حالت ریلکس نزدیک کند.

۱۰. از مشاور کمک بگیرید

برای درمان قطعی بی خوابی نوجوان گاهی اوقات باید از پزشک و مشاور کمک گرفت زیرا ممکن است یک مشکل پزشکی زمینه ای، مانند افسردگی یا آپنه خواب، ممکن است باعث مشکلات خواب شود. اگر نوجوانی با وجود عادات بهداشتی خواب سالم همچنان در خوابیدن مشکل دارد یا چندین بار در شب از خواب بیدار می شود، با مشاور یا پزشک صحبت کنید.

درمان قطعی بی خوابی نوجوان تضمینی بدون عوارض در مرکز مشاوره ستاره ایرانیان با دستگاه های نوین، جدید و تکنیک های روانشناسی. رزرو وقت با شماره های ۰۲۱۲۲۳۵۴۲۸۲و ۰۲۱۲۲۲۴۷۱۰۰و ۰۹۰۳۵۶۷۳۰۵۰ و ۰۹۱۰۸۳۴۷۵۹۷ امکان پذیر است.

منبع : بی خوابی نوجوان نشانه چه بیماری است + عوارض و ۱۰درمان قطعی