بازشناسی و درمان مشکلات سلامت
آیا حس می کنید که حافظه تان دچار شیب نامشخصی شده است؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، ممکن است سبک زندگی دشوار یا مشکلات سلامت از جمله علل آن باشند.
دلایل فراموشی فقط زوال عقلی یا بیماری آلزایمر نیست. بیماری های زیادی وجود دارد، انواع اختلالات سلامت روان و درمان های پزشکی می توانند با عملکرد حافظه تداخل یابند:
بیماری های قلبی عروقی و عوامل مستعد خطر با آن. بیماری های قلبی و عوامل مرتبط با آن مانند میزان کلسترول بالا و فشارخون بالا با اختلالات شناختی خفیف مرتبط شده است.
دیابت. مطالعات نشان داده اند که افراد دارای دیابت نقصان شناختی بیشتری در مقایسه با افراد بدون دیابت تجربه می کنند.
ناهماهنگی هورمون ها: زنان یائسه اغلب مشکلات حافظه ای را در راستای کاهش استروژن تجربه می کنند. در مردان پایین بودن سطح تستوسترون می تواند علت بیماری باشد. همچنین، ناهماهنگی غده تیروئید نیز می تواند باعث فراموشی، کندی تفکر، یا اغتشاش ذهنی شود.
درمان های پزشکی.ب سیاری از دستورالعمل های درمانی و درمان های خانگی یا غیرمجاز می توانند مانع عملکرد حافظه و تفکر صریح شوند. علت های رایج شامل سرماخوردگی و نسخه های آلرژی، قرص های خواب و داروهای ضدافسردگی به شمار می روند. با پزشک یا داروساز راجع به اثرات جانبی ممکن مشورت کنید.
آیا فراموشی نوعی افسردگی است؟
مشکلات هیجانی نیز همانند مشکلات فیزیکی می توانند به شکل زنگوله ای سنگین بر مغز درک شوند. در حقیقت، کند ذهنی، مشکل تمرکز و فراموشی نشانه های متداول افسردگی می باشند. مباحث حافظه می تواند به ویژه برای سالمندان افسرده مضر باشد، به قدری زیاد که گاهی اوقات با زوال عقلی اشتباه گرفته می شود. خبر خوب این است که افسردگی درمان می شود، برای زندگی در دنیای واقعی ضرورت دارد که حافظه به صورت نرمال و طبیعی عمل کند.
نکته: پیشنهادات کاربردی را در حمایت از یادگیری و حافظه به کار گیرید.
توجه کنید. اگر چیزی را یاد نگیرید قادر به یادآوری آن نخواهید بود و نیز نمی توانید چیز دیگری را یاد بگیرید؛ از این رو اگر نتوانستید به خوبی به موضوعی توجه نکنید، آن موضوع را در ذهنتان رمزگشایی کنید. این عمل نیاز به حدود هشت ثانیه تمرکز شدید دارد تا آن بخش از اطلاعات موجود در ذهنتان پردازش شود. اگر به آسانی حواستان پرت می شود در یک مکان آرام که موجب حواسپرتی تان نمی شود، قرار بگیرید.
اگر برایتان امکان دارد اکثر حواس را به کار گیرید. سعی کنید اطلاعات را با رنگ ها، بافت، رایحه ها و طعم ها ارتباط دهید. عمل دستی بازنویسی اطلاعات می تواند موجب حک شدن اطلاعات در مغزتان شود. حتی اگر یک یادگیرنده دیداری هستید؛ برای یادآوری، مطالب را با صدای بلند بخوانید. بهتر از آن، اگر می توانید آن را به طور ریتمیک و موزون از برخوانی کنید.
اطلاعات را با دانسته های قبلی مرتبط کنید. اطلاعات جدید را با آنچه از قبل به یاد دارید ارتباط دهید خواه آن مطالبی جدید باشد که مبتنی بر دانش قبلی است خواه چیزی مانند یادآوری آدرس ساده کسی که در خیابانی زندگی می کند که در آن شما قبلاً با آن شخص آشنا شده اید.
برای مطالب پیچیده تر، بر درک ایده های اساسی متمرکز شوید به جای حفظ تک تک جزئیات. توضیح دادن ایده ها به کسی با عباراتی دیگر یا به زبان خودتان را تمرین کنید.
اطلاعاتی را که قبلاً یاد گرفته اید تمرین کنید. دانسته هایتان را در همان روز پس از یادگیری بازبینی کنید و سپس فاصله زمانی را بیشتر کنید. این” مرور فاصله ای” ازخواندن فقط در شب امتحان مؤثرتر است به ویژه برای حفظ آنچه یادگرفته اید.
از وسایل کمکی برای به خاطر سپاری آسانتر استفاده کنید. یادیارها سرنخ هایی با اشکال متفاوتمی باشند که به ما در یادآوری مبحثی کمک می کنند، معمولاً از طریق آنها، ما اطلاعاتی را که می خواهیم به یادآوریم با تصاویر دیداری، جمله یا کلمه تداعی می کنیم.
5 تکنیک برای تقویت تفکر و مهارت های حافظه
این تکنیک های تقویت کننده به شما در بهبود توانایی یادگیری اطلاعت جدید و ماندگاری آنها با گذشت زمان کمک می کند.
تکرار کنید
یکی از قواعد طلائی در یادگیری و حافظه تکرار است، تکرار و تکرار. مغز در برابر تازگی واکنش نشان می دهد پس تکرار مطالب به روشی مختلف یا در زمان های مختلف موجب بیشترین اثر تازگی خواهد شد و به شما اجازه می دهد تا اندوخته های قوی تر بنیان نهید. مثال هایی از کاربرد تکرار شامل:
· یادداشت برداری
· تکرار اسم پس از شنیدن آن برای اولین بار
· تکرار یا تفسیر آنچه کسی برایتان می گوید.
سازماندهی کنید.
یک برنامه روزانه یا تقویم تلفن هوشمند می تواند به شما در ردیابی ملاقات ها و فعالیت ها و نیز نگهداری ژورنالی که در آن همه نوع خاطراتی که دوست دارید به یاد آورید را نوشته اید، کمک کند. یادداشت کردن و سازماندهی اطلاعات یادگیری را تقویت می کند.
· سعی کنید گفتگوها، تفکرات و تجربه هایتان را خرد کنید.
· اطلاعات دریافتی روز جاری و روز قبل را هنگام صبح و شب مرور کنید.
· اگر قصد استفاده از یک نقشه و نه یک تلفن هوشمند را دارید، سعی کنید آن را در یک مکان از منزل قرار دهید و همه جا آن را با خودتان ببرید.
تجسم کنید.
یادگیری حقایق و نام ها برای اکثر افراد کار بسیار سختی تلقی می شود. علاوه بر تکرار نام شخص شما همچنین می توانیدآن نام را با تصویرش تداعی کنید. روش تصویر سازی به شما در تقویت تداعی شکل گرفته بین نام و واقعیت کمک می کند. برای مثال،
· نام شن را با تصویر ساحل ارتباط دهید و در ذهنتان ساحلی شنی تجسم کنید.
نشانه گذاری کنید.
وقتی که شما در یادآوری کلمه یا واقعیت خاصی مشکل دارید، می توانید خودتان را از طریق دادن جزئیات مرتبط راهنمایی کنید یا درمورد یک کلمه، نام و یا واقعیت صحبت کنید. روش های خاص دیگری برای سازماندهی شامل:
· با استفاده از هشداردهنده ها یا تایمر آشپزخانه کارها یا قرارهای ملاقات را به یاد آورید.
· شیء مرتبط با وظیفه ای که می خواهید انجام دهید را در جای مهمی از منزل قرار دهید برای مثال، اگر قصد مرتب کردن بلیط های مسابقه را دارید یک روزنامه ورزشی نزدیک تلفن یا رایانه بگذارید.
گروهبندی کنید.
زمانی که سعی می کنید لیستی طولانی از آیتم ها را به یاد آورید؛ این کار می تواند به گروهبندی آیتم ها در سه تا پنج دسته به شما کمک کند، مانند به یادآوردن یک شماره تلفن. در ادامه، این استراتژی به سازماندهی و ایجاد تداعی تبدیل می شود و موجب گسترش ظرفیت حافظه کوتاه مدت ما از طریق تقطیع تمام اطلاعات به جای یادآوری هر بخش اطلاعات به طور مجزا می شود.
برای مثال:
· اگر لیستی پانزده موردی از لیست خرید خواربار را دارید، می توانید آیتم ها را در دسته هایی مانند شیر، تولیدات تازه، مواد کنسرو شده و غذاهای منجمد گروه بندی کنید.
منبع:مرکز مشاوره ستاره ایرانیان