دوپینگ خون (که همچنین به عنوان اریتروسیتمیای القاء شده (induced erythrocythemia) هم شناخته می شود) عبارت از استفاده از مواد یا تکنیک هایی می باشد که تعداد سلول های قرمز خون در حال گردش (ارتروسیتز erythrocytes) یا ظرفیت حمل اکسیژن خون را افزایش می دهد تا منجر به بهبود عملکرد انسان شود.
هر چند که یک سری از روش های درمانی همانند تزریق خون و تجویز داروها برای افزایش تولید گلبول قرمز در درمان بیماری هایی از قبیل شیدایی تا سرطان مورد استفاده قرار داده می شوند.
این داروها همچنین توسط ورزشکاران و به منظور افزایش حجم سلول های قرمز هم مورد استفاده قرار داده می شوند و در نهایت منجر به بهبود ظرفیت هوازی ورزشکاران می شوند.
دوپینگ خون توسط ورزشکاران مربوط به رشته های مختلف استقامتی (همانند شنا، دوچرخه سواری و اسکی سواری) مورد استفاده قرار می گیرد.
سایر ورزشکاران به منظور تسریع بهبود فیزیکی در حین رقابت می توانند از تزریق پلاسما استفاده کنند.
دوپینگ خون توسط آژانس ضد دوپینگ جهانی ممنوع شده است؛
این اداره مسئول اجرای قوانین ضد دوپینگ در سرتاسر جهان می باشد.
قوانین ضد دوپینگ مربوط به استفاده از داروها در ورزش ها می باشد که از سال 2004 اجرایی شده است و توسط سازمان های ورزشی بین المللی مختلفی (همانند کمیته بین المللی المپیک) مورد پذیرش قرار گرفته است.
دوپینگ – تجزیه شیمیایی ادرار
نمونه های ادرار ممهور شده در آزمایشگاه که تجزیه و تحلیل دوپینگ روی آنها صورت خواهد گرفت. روش های مختلفی برای مشخص شدن مواد ممنوع شده و اجزاء آن در ورزشکارانی ایجاد شده است که در رقابت های ورزشی شرکت می کنند.
اریتروپویتین (Erythropoietin)، به عنوان حامل های اکسیژن ترکیبی و تزریق خون، عبارت از رایج ترین مواد و تکنیک هایی می باشند که در دوپینگ خون مورد استفاده قرار می گیرند.
اریتروپویتین یک هورمونی می باشد که به صورت طبیعی و توسط کلیه ها تولید می شود و به داخل مغز استخوان (که در آنجا تولید سلول قرمز تحریک می شود) می رود.
در دهه 1980 و همراه با معرفی ارتیتروپویتین ارثی (که برای اهداف درمانی ایجاد شد) سوء استفاده از این هورمون در بین ورزشکاران گسترش یافت.
هر چند که در سال 1990 استفاده از این هورمون ها توسط ورزشکاران حرفه ای ممنوع شد، ولی سوء مصرف آن همچنان ادامه داشت که یکی از دلایل این موضوع عبارت از سخت بودن تشخیص این ماده بود.
در اوایل قرن بیستم، یک تعدادی از دوچرخه سواران بازنشسته تور د فرانس تایید کردند که در دهه 1990 از اریتروپویتین مصرف کرده بودند.
یکی از این افراد عبارت از یک دوچرخه سوار مشهور دانمارکی به اسم بی جارن ریس (Bjarne Riis) بود که در قهرمانی خودش در این تور (در سال 1996)، از این ماده استفاده کرده بود.
در بازی های المپیک 2000 یک آزمایشی برای شناسایی اریتروپویتین معرفی شد.
تلاش های صورت گرفته برای اجرای عدالت در ورزش ها و کاهش سوء مصرف مواد در بین ورزشکاران منجر به استفاده بعدی و موفق از این آزمایش در ورزش های بین المللی شد.
با این وجود، بر خلاف توانایی ماموران برای تشخیص این هورمون، همچنان این هورمون در سطح گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد و حالت های جدیدی (همانند فعال ساز گیرنده اریتروپویسیس مداوم (CERA) که برای بیماران دارای بیماری کلیوی ایجاد شده بود) روش های اکتشاف موجود را با چالش مواجه کرده اند.
در سال 2008 CERA برای اولین بار توسط دوچرخه سواران شرکت کننده در تور د فرانس مورد استفاده قرار گرفت.
همچنین سه ورزشکار دو صحرایی، دو دوچرخه سوار و یک وزنه بردار شرکت کننده در المپیک 2008 پکن هم از این ماده استفاده کرده بودند.
سایر روش هایی که برای افزایش تولید اریتروپویتین فیزیولوژیکی به کار گرفته می شود شامل استفاده از کوبالت کلورید است که منجر به افزایش ژن ارتروپویتین می شود.
به دلیل اینکه این روش شامل استفاده از مولفه های ژنتیکی می باشد، در برخی مواقع به عنوان دوپینگ ژنی در نظر گرفته می شود.
دوپینگ خون
حامل های اکسیژن ترکیبی شامل پرفلورو کربن (Perfluorocarbons) و حامل های اکسیژن مبتنی بر هموگلوبین می باشند.
این حامل ها که منجر به حمل و تحویل موثر اکسیژن به بافت ها می شوند، در محصولات جایگزین خون به عنوان حامل های اکسیژن در نظر گرفته می شوند و برای اهدافی همانند تزریق خون اضطراری استفاده می شوند.
همچنین حامل های اکسیژن ترکیبی در مابین ورزشکاران هم محبوب می باشد، هر چند که استفاده از آنها با عوارض قلبی عروقی مضر، شامل انفارکتوس میوکارد (حمله قلبی) و سکته همراه بوده است.
تزریق خون از طریق افزایش تعداد و تمرکز سلول های قرمز منجر به افزایش ظرفیت حمل اکسیژن خون می شود.
تزریق خون خود (به معنای استفاده از خون خود فرد که جمع آوری و انباشت شده است) یا تزریق همسان (استفاده از خون یک اهداء کننده سازگار) می توانند در دوپینگ خونی استفاده شوند.
هر چند که ورزشکاران از دهه 1970 از تزریق خونی سوء استفاده می کنند، ولی فقط دوپینگ همسان قابل تشخیص است.
اولین آزمایش مربوط به تشخیص تزریق خون همسان در بازی های المپیک 2004 آتن معرفی شد. ورزشکاران علاوه بر تجربه کردن ریسک هایی که معمولا در تزریق خون وجود دارد (همانند انتقال یک عامل عفونی به دریافت کننده)، همچنین ممکن است یک سری تاثیرات جانبی همانند سکته و مشکلات قلبی – عروقی حاد را در نتیجه افزایش بیش از حد سطح سلول های قرمز تجربه کنند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.