” همیشه خسته و بی رمق در اتاقم بودم؛ احساس می کردم انرژی لازم حتی برای کارهای روزمره یا رسیدگی به ظاهرم را ندارم.
تقریبا بی تفاوت به همه چیز، کم تحمل و گریزان از جمع و ساکت تر از همه موجودات عالم به زندگی نباتی ام ادامه می دادم.
از این شرایط راضی نبودم اما در خود توان تغییر آن را نمی دیدیم.
گاهی حتی به صدای قهقه های دیگران با حسرت گوش فرا می دادم.
همه چیز برایم بی معنا بود.
من به سنگینی پاره سنگی بزرگ بر زمین جا خوش کرده بودم و اراده حرکت به سمت جمع یا پایکوبی در یک جشن را نداشتم. ”
جملاتی که خواندید شرح حال روحی از زبان یک فرد افسرده بود.
همه ما با با احساسات منفی کم حوصلگی و غمگینی دست و پنجه نرم کرده ایم.
در حقیقت بعد از یک تجربه تلخ مانند شکست عشقی یا اخراج شدن از محل کار و حتی از دست دادن حیوان خانگی مان، غم و افسردگی ناشی از این فقدان طبیعی است.
در چنین مواقعی معمولا با گذشت زمان و سپری کردن دوره سوگ و یا با کمک روش های خود یاری مانند درد و دل کردن با دوستان و مسافرت، حال و هوای ابری دل مان رو به بهبود می رود.
اما برای عده ای نیز افسردگی بدون هیچ دلیل منطقی، طولانی مدت و با نشانه های شدید تر تجربه می شود که در این حالت افسردگی غیر طبیعی و به عنوان یک اختلال روحی در نظر گرفته می شود و نیازمند کمک های تخصصی روانشناسان است.
انواع افسردگی و نشانه های درمان افسردگی
افسردگی که به دلیل شیوع بالای آن به آن سرماخوردگی روانی نیز گفته می شود دارای نشانه هایی به شرح زیر می باشد:
ü احساسات منفی: غم، ناامیدی، کم حوصلگی، احساس تهی بودن و دلتنگی مداوم.
ü لذت نبردن از زندگی: بی تفاوتی نسبت به فعالیت های لذت بخش؛ روابط جنسی و حتی نسبت به محبوب.
ü تغییرات جسمانی : از دست دادن اشتها و بی خوابی و یا برعکس؛ پرخوابی و میل زیاد به غذا خوردن.
ü بی انگیزگی: نداشتن انگیزه جهت انجام کارهای مهم، اهداف و رسیدگی به ظاهر خود و در نتیجه میل به تنهایی و انزوا.
ü افکار منفی: منفی نگری نسبت به خود، دیگران و آینده، احساس گناه، و گاه نیز افکار خودکشی.
افسردگی انواع متفاوتی دارد که شامل موارد زیر می شود:
افسردگی اساسی( کوتاه اما شدید ) در این حالت نشانه های افسردگی معمولا حدود دو هفته به طول می انجامد اما با شدت زیاد.
افسردگی مداوم ( خلق افسرده؛ طولانی اما خفیف تر ): فرد نشانه های افسردگی را حدااقل به مدت دو سال اما به فرم خفیف تر آن تجربه می کند.
افسردگی فصلی ( تنها در فصل پاییز و زمستان ) : حال و هوای روحی سرد که با سرمای هوا تشدید می شود، میل زیاد به خواب، کم تحرکی، پرخوری و کم حوصلگی از ویژگی های افسردگی در ماه های سرد سال است.
افسردگی پس از زایمان: تجربه نشانه های افسردگی بعد از زایمان که بیشتر به دلیل تغییرات هورمونی در بدن مادر رخ می دهد.
روش های درمان افسردگی
اگرچه به دلیل ویژگی ذاتی افسردگی یعنی نا امیدی، در روزهایی که آسمان دل مان ابری است، احساس می کنیم برگشتن به روزهای خوش گذشته تقریبا غیرممکن است.
با این وجود افسردگی حتی از نوع شدید و مزمن آن نیز قابل درمان است.
روش های درمانی مختلفی برای افسردگی وجود دارد که متناسب با شخصیت فرد، شدت و نوع افسردگی در مرکز روانشناسی مشاورانه ارائه می شود.
از جمله روش های درمانی افسردگی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
شناخت درمانی
فرد افسرده معمولا تعبیر نومیدانه و بدبینانه ای نسبت به آینده و حل مسائل خود دارد و متوجه تاثیر نوع تفکرش بر احساسات منفی یا رفتارهای مخرب خود نیست.
در این روش درمان گر به بیمار کمک می کند از افکار مخرب و افسرده ساز خود آگاهی یابد و در نهایت باز سازی شناختی صورت گیرد.
رفتار درمانی
طبق رویکرد رفتار درمانی در درمان افسردگی تغییر دادن رفتارهای افسرده ساز خود به مرور باعث تغییر سبک شناختی فرد می شود.
روانشناسانی که از رویکرد رفتار درمانی در درمان افسردگی استفاده می کنند تاکید ویژه ای به فعال نمودن و بهبود بخشیدن به ارتباطات فرد دارند.
دارو درمانی
معمولا تجویز دارو زیر نظر روان پزشک و در انواع شدید تر افسردگی صورت می گیرد.
تحقیقات مختلف نشان داده اند که داروهای ضد افسردگی به ویژه اگر با سایر مداخله های روانشناختی همراه گردد اثربخش تر خواهد بود.
نکته مهم در دارو درمانی این است که دارو به عنوان یک روش موقتی و تحت نظارت روان پزشک صورت می گیرد بنابراین از تجویز یا مصرف خودسرانه دارو باید خود داری شود.
راه کارهای مقابله ای در مواجهه با افسردگی
روش های خود یاری تکنیک های ساده اما اثرگذاری هستند که می تواند تا حد زیادی از میزان احساس منفی و افسردگی تان کم کند.
از جمله روش های مقابله ای جهت مقابله با افسردگی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
ü ارتباطات خود را گسترده تر و قوی تر کنید حتی به اجبار!: ما معمولا در روزهای بی حوصلگی و افسردگی دل و دماغ ارتباط با دوستان و حتی خانواده خود را نداریم و به غار تنهایی خود پناه می بریم.
اما دقیقا در چنین شرایطی که حتی حوصله خودتان را هم ندارید، ارتباط با دیگران ( صحبت کردن با یک دوست، رفتن به یک مکان جمعی مانند باشگاه ورزشی یا یک همایش، تئاتر و…) کمک کننده است.
ü در زمان حال زندگی کنید: افسردگی معلول زیستن در گذشته است. سعی کنید در لحظه حال زندگی کنید. از گوش دادن به یک موسیقی شاد قدم زدن و تماشای طبیعت اطراف یا بازی بچه ها لذت ببرید.
ü یک لیست از کارهای مورد علاقه تان را تهیه کنید: هنگام تهیه لیست مورد نظرتان از کمال گرایی بپرهیزید و حتی کارهای کوچک لذت بخش از جمله یک خرید کوچک را به آن اضافه کنید.
ü نوشتن افکار: تحقیقات مختلف نشان داده است که نوشتن افکار منفی تا حد زیادی در تخلیه هیجانی و آرامش فکری افراد تاثیر گذار است.
ü پذیرش: گاهی پذیرش زندگی همان گونه که هست به شما در کسب آرامش بیشتر کمک می کند.
البته پذیرش به معنای مثبت نگری و یا ندیدن نکات منفی اتفاقات اخیر نیست.
پذیرفتن احساس کم حوصلگی یا غمگینی تان نیز در درک و شفقت بیشتر به خودتان کمک کننده است.
منابع:
افسردگی و عوامل آن، دکتر سید مهدی حسینی، دکتر علی مهدی زاده اشرفی، ۱۳۸۹٫
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.