بی اشتهایی عصبی در نوجوانان را جدی بگیرید!
بی اشتهایی عصبی در نوجوانان (Anorexia nervosa) یک اختلال خوردن است که در آن فرد عمداً مصرف غذا یا نوشیدنی را به دلیل میل شدید به لاغری و ترس شدید از افزایش وزن محدود می کند. این اختلال حتی ممکن است اگر فرد لاغر باشد نیز اتفاق بیفتد. وزن و شکل بدن تأثیر شدیدی بر خودپنداره و اعتماد به نفس فرد دارد.
دقت داشته باشید که کاهش وزن و عدم تعادل تغذیه ای می تواند منجر به عوارض جدی از جمله مرگ شود.
این اختلال، که معمولا در نوجوانان و در سن بلوغ شروع می‌شود و شامل کاهش وزن شدید پایین تر از آنچه به صورت طبیعی حداقل است. بسیاری از افراد با این اختلال بسیار لاغر هستند ولی باور دارند که دارای اضافه وزن هستند. گاهی اوقات آن ها باید برای جلوگیری از گرسنگی شدید در بیمارستان بستری شوند. این افراد معمولا خود را گرسنه نگه می‌دارند حتی وقتی که بسیار از گرسنگی رنج می‌برند. یکی از وحشتناک‌ترین جنبه های این اختلال این است که آن ها همچنان فکر می‌کنند که اضافه وزن دارند حتی وقتی که به شدت لاغر هستند. این افراد به شدت از اضافه وزن وحشت دارند.
غذا و وزن به وسواس تبدیل می‌شوند. برای برخی، این وسواس به صورت عادات عجیب غذاخوردن یا امتناع از خوردن غذا مقابل دیگران را ظاهر می شود. غیر معمول نیست که این افراد دستورالعملهای غذایی را جمع اوری و برای خانواده و دوستان وعده های غذایی لذیذ آماده کنند ولی در وعده های غذایی خودشان شرکت نمی‌کنند.
آن ها ممکن است پایبند دستورات ورزشی سخت برای حفظ کاهش وزن باشند. از دست رفتن دوره های عادات ماهیانه در زنان با این اختلال، معمول است. مردان با این اختلال اغلب دچار ناتوانی جنسی می‌شوند.
بی اشتهایی عصبی چیست
بی اشتهایی عصبی در نوجوانان بسیار موضوع جدی می باشد، از بین تمام بیماری های روانپزشکی، بی اشتهایی عصبی بالاترین میزان مرگ و میر را دارد. این موضوع نگران کننده می باشد اما با پیشگیری و درمان سریع می توانید آن را کنترل و درمان کنید.
علت بی اشتهایی عصبی را می توان به عنوان یک مکانیسم مقابله ای ناسازگار درک کرد. اختلال خوردن ممکن است به فرد کمک کند در زمان های چالش برانگیز احساس امنیت یا کنترل کند.
در طول این اختلال نوجوان از خوردن غذا خودداری می کند حتی اگر گرسنه باشد، در صورت خوردن غذا ممکن است ملین مصرف کرده یا استفراغ عمدی داشته باشد. حتی در صورتی که لاغر باشد احساس می کند چاق است و باید رژیم بگیرد.
علت بی اشتهایی عصبی چیست؟
بی اشتهایی عصبی در نوجوانان یک علت واحد ندارد، بلکه به عوامل مختلفی مرتبط است. این عوامل گاهی به عوامل مستعدکننده، تسریع‌کننده و تداوم‌دهنده تقسیم می‌شوند که به ترتیب باعث آسیب‌پذیری فرد در ایجاد، شروع و حفظ اختلال خوردن می‌شوند.
بی اشتهایی عصبی اغلب با یک رژیم غذایی ساده برای “تناسب اندام” یا “تغذیه سالم” شروع می شود، اما به سمت کاهش وزن شدید و ناسالم پیش می رود.
نگرش های اجتماعی نسبت به ظاهر بدن، تأثیرات خانواده، ژنتیک، و عوامل عصبی شیمیایی و رشدی ممکن است در ایجاد و حفظ بی اشتهایی عصبی در نوجوانان نقش داشته باشند. سابقه شخصی یا خانوادگی اضطراب، افسردگی یا عادات وسواسی شایع است.
اگرچه خانواده هایی که در آن ها بی اشتهایی عصبی رخ می دهد، زمانی به عنوان مشکلاتی در حل تعارض برچسب خورده بودند. باعث اختلالات خوردن در نوجوانان نمی شود تحقیقات نشان می‌دهد که نواحی خاصی از مغز در افراد مبتلا به اختلال خوردن فعال متفاوت عمل می‌کند.
علائم بی اشتهایی عصبی در نوجوانان چیست؟
موارد زیر شایع ترین علائم بی اشتهایی عصبی در نوجوانان می باشند. اگر چه هر فردی ممکن است تجربه ی متفاوتی از علایم را داشته باشد، اما علائم کلی شامل موارد زیر می باشد:
- رژیم غذایی شدید
- ترس شدید از افزایش وزن، حتی در هنگام کاهش وزن یا با وزن بسیار کم
- دید تحریف شده از وزن، اندازه یا شکل بدن فرد؛ خود را بیش از حد چاق می بیند، حتی زمانی که بسیار کم وزن است.
- بیانگر احساس چاق شدن است، حتی زمانی که بسیار لاغر است.
- در زنان، عدم وقوع چرخه قاعدگی
- مخفی کردن یا دور انداختن غذا
- شمارش کالری، گرم چربی در رژیم غذایی
- کاهش وزن سریع یا بیش از حد
- احساس خستگی، سردی و ضعف
- کمبود انرژی
- انکار احساس گرسنگی
- دست و پاهای سرد
- یبوست
- سرگیجه یا غش
- ریزش مو
- نازک شدن یا شکستن مو
- پوسیدگی دندان (به دلیل استفراغ خودساخته)
- خستگی
- بازوها یا پاهای متورم
- ضربان قلب نامنظم
- ضربان قلب آهسته
- عدم وجود یا نامنظم بودن قاعدگی
- موهای زائد صورت یا بدن
- استفراغ یا مصرف ملین پس از پرخوری
- ورزش اجباری یا بیش از حد
- ارزش خود با وزن یا شکل تعیین می شود.
عوارض احتمالی بی اشتهایی عصبی
عوارض بی اشتهایی عصبی در نوجوانان شایع و جدی است. تقریباً تمام عوارض با ترمیم وزن مربوط به تغذیه سالم و فعالیت بدنی قابل برگشت هستند. بدون درمان، عوارض ادامه می یابد و می تواند بدتر شود و حتی با مرگ همراه باشد. عوارض کوتاه مدت شامل موارد زیر است، اما به این موارد محدود نمی شود:
۱. مشکل قلبی
به عنوان یک ماهیچه، قلب هم تحت تأثیر تغذیه نامناسب و هم از ورزش است. علاوه بر این، مکانیسم های کنترلی برای سرعت و منظم بودن ضربان قلب در قسمت مرکزی مغز قرار دارد. با وزن کم طولانی مدت در طی چندین سال، عضله قلب در نهایت می تواند تحلیل برود و باعث مرگ شود. ضربان قلب نامنظم، ضربان قلب آهسته، فشار خون پایین، غش کردن، وزن کم مزمن همه از مشکلات قلبی ناشی از بی اشتهایی عصبی در نوجوانان می باشد.
۲. گلبول قرمز
گلبول های قرمزی که اکسیژن را حمل می کنند و گلبول های سفید خونی که با عفونت مبارزه می کنند اغلب کم هستند.
۳. مشکل معده. کبد و روده
از دست دادن ماهیچه ها در مسیر دستگاه گوارش منجر به کوچک شدن معده و حرکت آهسته غذاها در مسیر می شود. احساس سیری و نفخ بعد از خوردن وعده غذایی کوچک، احساس سنگینی غذا، یبوست به دلیل از دست دادن عضله در مسیر گوارشی و التهاب کبد به دلیل رسوبات چربی همراه با گرسنگی از نشانه های این مشکل می باشد.
۴. کم آبی کلیه
بی اشتهایی عصبی در نوجوانان همراه با بی اشتهایی منجر به ادرار بسیار غلیظ می شود. هنگامی که توانایی کلیه ها برای تمرکز ادرار کاهش می یابد، ممکن است تولید ادرار افزایش یابد.
۵. هورمون ها
فقدان چرخه قاعدگی یکی از علائم بارز بی اشتهایی عصبی در زنان است و ممکن است قبل از کاهش وزن قابل توجه باشد.
۶. استخوان ها
افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی در معرض افزایش خطر شکستگی استخوان به دلیل پوکی استخوان هستند.
با توجه به موارد بالا حتما متوجه شده اید که درمان بی اشتهایی عصبی در نوجوانان امر مهمی می باشد.
درمان قطعی بی اشتهایی عصبی
مداخله زودهنگام در مورد اختلالات خوردن بسیار مهم است، زیرا در صورت تاخیر در درمان، درمان موفقیت آمیز بسیار دشوار می شود.
درمان بی اشتهایی عصبی در نوجوانان معمولاً با ترکیبی از مراقبت های پزشکی متمرکز بر توانبخشی تغذیه و اصلاح رفتارهای مربوط به خوردن و ورزش برای بازیابی وزن و سلامت بدن و درمان خانوادگی و یا درمان فردی، انجام می شود. درمان باید همیشه بر اساس ارزیابی جامع فرد و خانواده باشد.
برای این کار حتما با نوجوان خود صحبت کنید. به فرزندتان اجازه دهید بداند که شما واقعاً نگران رفتارهایی هستید که مشاهده کرده‌اید و می‌خواهید به هر نحوی که می‌توانید به او کمک کنید. این کار در ابتدا باعث کاهش اضطراب نوجوان می شود علاوه بر این به او کمک می کند تا احساسات خود را راحت تر بروز دهد و با شما دوست باشد.
خانواده درمانی بر ارائه حمایت و ایجاد محدودیت در رفتارهای مشکل ساز متمرکز است. بهترین دارو برای درمان بی اشتهایی عصبی درمان فردی می باشد، این درمان معمولاً شامل هر دو تکنیک شناختی و رفتاری است. اگر خلق و خوی افسرده یا افکار نگران کننده با زندگی روزمره تداخل داشته باشد، دارو درمانی ممکن است مفید باشد. برقراری مجدد وزن طبیعی ممکن است به خودی خود افسردگی را تسکین دهد.
نکاتی کلیدی برای درمان بی اشتهایی عصبی
نکات زیر به شما کمک می کند تا به فرزند خود کمک کنید این اختلال را پشت سر بگذارند:
- اطلاعات خود را در مورد بی اشتهایی عصبی در نوجوانان افزایش دهید تا بتوانید نسبت به آنچه نوجوانتان می گذرد همدلی و درک بیشتری داشته باشید.
- فعالانه در درمان نوجوان خود شرکت کنید.
- در دسترس باشید و مایل به گوش دادن سخنان نوجوان باشید.
- به جای تنبیه یا سرزنش، از پیامدهای طبیعی برای تشویق نوجوان خود به خوردن استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر می خواهد رانندگی کند یا به نوعی فعالیت بدنی بپردازند، به آن ها یادآوری کنید که اگر غذا نخورده باشند، توانایی لازم را نخواهند داشت.
- قضاوت یا انتقاد نکنید. رفتارهای غیرمعمول و اغلب افراطی و تفکر غیرمنطقی یک فرد مبتلا به بی اشتهایی می تواند برای کسانی که هرگز آن را تجربه نکرده اند گیج کننده و مضحک به نظر برسد.
- صبور باشید و درک کنید.
- به رفتارهای غذایی، عادات ورزشی، تصویر بدن و خلق و خوی نوجوان خود توجه کنید. این به شما کمک می کند تا علائم هشدار دهنده را تشخیص دهید.
- تلاش کنید تا وعده‌های غذایی خانوادگی را پر از آرامش و لذت سازید. از میز شام به عنوان مکانی برای ابراز نارضایتی های یکدیگر استفاده نکنید.
- الگوی تغذیه سالم و پذیرش خود. اگر مرتب رژیم می گیرید یا از وزن خود شکایت می کنید، احتمالاً اختلال نوجوان خود را تقویت می کنید، همچنین مراقب باشید وزن یا ظاهر دیگران را مورد انتقاد قرار ندهید.
- از درگیری قدرت با نوجوان خود بپرهیزید، به ویژه بر سر غذا و سایر چیزهایی که مستقیماً با بی اشتهایی او مرتبط است.
- استرس و تحریک بیش از حد را در محیط خانه تا حد امکان به حداقل برسانید و به نوجوان خود کمک کنید تا راه هایی برای مدیریت موثر استرس خود پیدا کند.
- زمان با کیفیتی را با نوجوان خود به انجام کاری بگذرانید که او از آن لذت می برد.
- هرگز نوجوان خود را با وزن، رفتارهای غذا خوردن یا تصویر بدنش کوچک یا شرمنده نکنید.
- به حریم خصوصی و منزلت نوجوان خود احترام بگذارید. همسایگان، اقوام و دوستان شما نیازی به دانستن اختلال او ندارند.
- از نق زدن یا سخنرانی نوجوان خود اجتناب کنید.
نشانه های مرگ آور
در صورت مشاهده موارد زیر حتما به روانشناس و متخصص تغذیه مراجعه کنید این نشانه ها بسیار جدی هستند و به هیچ عنوان آن ها را بی اهمیت در نظر نگیرید.
- ورزش اجباری یا بیش از حد
- به شدت از وزن، شکل بدن یا ظاهر خود انتقادی است
- حذف مکرر وعده های غذایی
- جویدن غذا و سپس تف کردن آن
- انکار گرسنگی حتی در هنگام گرسنگی
- رفتن مکرر به دستشویی بلافاصله بعد از غذا خوردن (برای ایجاد استفراغ)
- بی میلی به غذا خوردن در جمع
- اجتناب از رویدادها یا موقعیت هایی که شامل غذا خوردن می شود
- مشکلات خواب
- تغییرات قابل توجه در خلق و خو و احساسات (مثلاً افسردگی، تحریک پذیری یا احساس اضطراب)