استدلال استنتاجی و استقرایی
در اغلب بحث های منطق از دو روش گسترده مربوط به دلیل آوردن و بیان کردن منطق استفاده می شود که عبارت از رهیافت های استنتاجی و استقرایی هستند.
استدلال استنتاجی از موارد کلی به موارد خاص تر و جزئی تر دست پیدا می کند
در برخی مواقع این روش به عنوان رهیافت “از بالا به پایین” (top – down) نامیده می شود.
ما می توانیم یک نظریه ای را در مورد یک موضوع مورد علاقه خودمان بیان کنیم.
از آن این نظریه را به فرضیه های تخصصی تری اختصاص می دهیم که می توانیم مورد آزمایش قرار دهیم.
بعد از آن این فرآیند را jh بخش های جزئی تر ادامه می دهیم و به منظور بررسی کردن فرضیه ها یک سری مشاهداتی را جمع آوری می کنیم.
این فرآیند در نهایت ما را قادر می سازد تا با یک اطلاعات خاص (تایید یا عدم تایید فرضیه های اصلی خودمان) فرضیه را آزمایش کنیم.
استدلال استقرایی یک روش دیگری می باشد و از مشاهدات خاص به یک سری نتیجه گیری های عمومی و نظریاتی دست پیدا می کند.
در برخی مواقع این استدلال به عنوان رهیافت “از پایین به بالا” (bottom up) نامیده می شود. (باید توجه کنید که عنوان این استدلال bottom up می باشد و bottoms up نیست.
Bottoms up یک اصطلاحی است که کارکنان کافه ها در نزدیکی های غروب به مشتریان خودشان می گویند).
در منطق استقرایی ما می توانیم بحث خودمان را با مشاهدات و ابزارهای خاص شروع کنیم، شروع به پیدا کردن یک سری الگوها و قوانینی کنیم، برخی از فرضیه ها مقدماتی را بیان کنیم که می توانیم کشف کنیم و در نهایت به یک سری نظریه ها و نتیجه گیری های عمومی دست پیدا کنیم.
این دو روش استدلال در طول تحقیق دارای کارایی های کاملا متفاوتی هستند. استدلال استقرایی به دلیل ماهیتی که دارد، (به خصوص در مراحل اولیه) یک روش بی انتها و اکتشافی است.
استدلال استنتاجی بر اساس ماهیتی که دارد محدودتر می باشد و با آزمایش یا تایید کردن فرضیه ها سر و کار دارد. هر چند که ممکن است یک مطالعه خاصی به عنوان یک مورد کاملا استنتاجی به نظر برسد
(برای مثال آزمایشی که برای بررسی کردن تاثیرات فرض شده برخی از روش های درمان بر روی نتایج به دست آمده طراحی شده است)، ولی بیشتر تحقیقات اجتماعی در برخی از مراحل پروژه از هر دو فرآیند استدلال استقرایی و استنتاجی استفاده می کنند.
ما در نتیجه ترکیب کردن دو نمودار نشان داده بالا در یک نمودار می توانیم به صورت مداوم از نظریه ها به مشاهدات برسیم و یک بار دیگر به نظریه ها دست پیدا کنیم.
حتی محققان در آزمایشات محدود می توانند یک سری الگوهایی را در اطلاعات مشاهده کنند که منجر به ایجاد نظریه های جدیدی می شود.
منبع : کانون مشاوران ایران