مشکل تنفس در خواب (آپنه خواب) | علائم، علل، انواع درمان
خروپف با صدای بلند، به خصوص زمانی که با خواب آلودگی یا خستگی در طول روز همراه گردد می تواند نشانه آپنه خواب باشد. آپنه خواب یک اختلال شایع اما جدی می باشد که بر تنفس تاثیر می گذارد.
⭐آپنه خواب چیست؟
آپنه خواب یک اختلال خواب می باشد که در طی آن تنفس به طور مکرر در طول خواب قطع می شود. این مکث های تنفسی معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ ثانیه طول می کشد و می تواند از ۵ تا بیش از ۱۰۰ بار در ساعت اتفاق بیفتد.
کمبود اکسیژن در طول دوره آپنه خواب، شما را بیدار می کند اما معمولاً به قدری کوتاه که آن را به خاطر نمی آورید.
این اختلالات در ریتم طبیعی خواب شما به این معنی است که شما زمان بیشتری را در خواب سبک می گذرانید و کمتر در خواب عمیق فرو می روید، خواب عمیق به شما کمک می کند تا روز بعد پرانرژی و شاداب باشید.
آپنه خواب همچنین می تواند باعث بسیاری از مشکلات سلامتی شود که در برخی موارد کشنده می باشند، بنابراین مهم است که آن را جدی بگیرید. اگر شما یا همسرتان مشکوک به آپنه خواب هستید، باید بدون معطلی به پزشک متخصص مراجعه کنید.
⭐انواع آپنه خواب
آپنه انسدادی خواب شایع ترین نوع آپنه خواب می باشد که به طور تخصصی در این مقاله به آن می پردازیم. آپنه انسدادی زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌هایی که در بافت نرم راه هوایی فوقانی وجود دارند، هنگام خواب شل می‌شوند و جریان طبیعی هوا را به داخل و خارج از بینی و دهان مسدود می‌کنند. این رویداد معمولا باعث خروپف بلند و قطع تنفس می شود.
آپنه خواب مرکزی نوع دیگری از آپنه خواب است که سیستم عصبی مرکزی را درگیر می کند. آپنه مرکزی زمانی اتفاق می‌افتد که مغز به طور موقت ارسال سیگنال‌ها را به ماهیچه‌هایی که تنفس را کنترل می‌کنند متوقف می‌کند. این مشکل اغلب به دلیل یک بیماری زمینه ای ایجاد می شود. افراد مبتلا به آپنه خواب مرکزی به ندرت خروپف می کنند.
آپنه خواب پیچیده یا مختلط که ترکیب نادری از آپنه انسدادی خواب و آپنه خواب مرکزی است.
⭐⭐آناتومی یک قسمت آپنه خواب
هنگامی که جریان هوا در طول یک دوره آپنه خواب متوقف می شود، سطح اکسیژن در خون شما کاهش می یابد.
مغز شما با ایجاد اختلال در خواب شما به اندازه کافی برای شروع تنفس – که اغلب با نفس نفس زدن یا صدای خفگی از سر گرفته می شود – پاسخ می دهد. اگر آپنه انسدادی خواب دارید، احتمالاً این بیداری ها را به خاطر نمی آورید.
⭐علائم آپنه خواب
تشخیص آپنه خواب به تنهایی می تواند دشوار باشد، زیرا برجسته ترین علائم زمانی رخ می دهد که شما خواب هستید.
اما می توانید از همسرتان بخواهید که به مشکلات خواب شما توجه کرده و کمک کند تا این مشکل را برطرف کنید.
⭐علائم اصلی آپنه خواب
خروپف مکرر و بلند
خفگی، خروپف، یا نفس نفس زدن در هنگام خواب
خواب آلودگی و خستگی در طول روز، مهم نیست چقدر زمان در رختخواب می مانید
علائم دیگر
بیدار شدن با دهان خشک یا گلو درد
سردرد صبحگاهی
خواب بی قرار، بیداری شبانه یا بی خوابی
بیدار شدن در شب با احساس تنگی نفس
رفتن مکرر به دستشویی در طول شب
⭐تفاوت آپنه خواب با خروپف
همه کسانی که خروپف می کنند آپنه خواب ندارند و تمام کسانی که آپنه خواب دارند خروپف نمی کنند. بنابراین چگونه می توان تفاوت بین خروپف طبیعی و آپنه خواب را تشخیص داد؟
توجه داشته باشید که خروپف معمولی به اندازه آپنه خواب در کیفیت خواب شما اختلال ایجاد نمی کند، بنابراین کمتر در طول روز دچار خستگی شدید و خواب آلودگی می شوید.
صدای شما هنگام خروپف نیز می تواند به تشخیص شما کمک کند. همانطور که در بالا ذکر شد، اگر نفس نفس می‌زنید یا صداهای غیرعادی دیگری تولید می‌کنید، باید به آپنه خواب مشکوک شوید.
به خاطر داشته باشید که حتی اگر آپنه خواب نداشته باشید، مشکل خروپف می تواند مانع از استراحت همسرتان شود و کیفیت خواب شما را تحت تاثیر قرار دهد. اما نکاتی وجود دارد که می تواند به شما در توقف خروپف کمک کند.
⭐علل و عوامل خطر آپنه خواب
در حالی که هر کسی ممکن است به آپنه خواب مبتلا شود، برخی عوامل خطر آن را افزایش می دهند:
⭐⭐جنسیت
مردان بیشتر از زنان در معرض آپنه خواب هستند، اگرچه پس از یائسگی، میزان آپنه خواب در زنان افزایش می یابد.
⭐⭐سن بالا
در حالی که آپنه خواب می تواند در هر سنی رخ دهد، با بالا رفتن سن شایع تر می گردد.
⭐⭐وزن
خطر آپنه خواب در افرادی که اضافه وزن دارند و چاق هستند بیشتر است.
⭐⭐تفاوت‌های آناتومیکی
ویژگی‌های فیزیکی که می‌توانند به آپنه خواب کمک کنند عبارتند از: فک کوچک یا عقب‌رفته، بلندی زبان، انحراف سپتوم و بزرگ شدن لوزه‌ها و آدنوئید.
⭐⭐سیگار کشیدن
بر اساس مطالعه ای که توسط مرکز تحقیقات و مداخله دخانیات در دانشگاه ویسکانسین، مدیسون انجام شد، احتمال ابتلا به آپنه خواب در افراد سیگاری سه برابر بیشتر از کسانی است که هرگز سیگار نکشیده اند.
آلرژی یا سایر شرایط پزشکی نیز باعث احتقان و انسداد بینی می شود و می تواند باعث ایجاد آپنه خواب شود.
⭐علل و عوامل خطر آپنه مرکزی خواب
مانند آپنه انسدادی خواب، آپنه خواب مرکزی در مردان و افراد بالای ۶۵ سال شایع تر می باشد. اما برخلاف آپنه انسدادی، آپنه مرکزی اغلب با بیماری های جدی تری مانند بیماری قلبی، سکته مغزی، بیماری های عصبی، مشکل در ستون فقرات یا ستون فقرات همراه است.
⭐عوارض آپنه خواب
کمبود خواب مزمن ناشی از آپنه خواب می تواند منجر به خواب آلودگی در طول روز، خستگی، مشکل در تمرکز، فراموشی، افزایش خطر تصادفات و خطاها در فعالیت های روزانه شما شود.
آپنه خواب تأثیر روانی نیز به همراه دارد و می تواند باعث بدخلقی و تحریک پذیری یا اضطراب و افسردگی شود. همچنین خطر ابتلا به سایر مشکلات سلامتی جدی مانند فشار خون بالا، بیماری قلبی، دیابت، فیبریلاسیون دهلیزی و سکته را افزایش می دهد.
⭐تشخیص آپنه خواب
برای اینکه متوجه شوید آیا آپنه خواب دارید یا خیر، باید به پزشک مراجعه کنید. آن ها علائم شما را ارزیابی و سابقه پزشکی شما را بررسی می کنند.
تشخیص
تشخیص آپنه خواب بر اساس تعداد دفعات تنفسی که در هر ساعت خواب تجربه می کنید و همچنین علائمی مانند خروپف و خواب آلودگی در طول روز انجام می شود.
طبق بررسی آکادمی پزشکی خواب آمریکا، آپنه خواب از خفیف تا شدید بر اساس تعداد دفعات توقف تنفس طبقه بندی می شود:
خفیف: ۵-۱۵ توقف تنفسی در ساعت
متوسط: ۱۵-۳۰ توقف تنفسی در ساعت
شدید: بیش از ۳۰ توقف تنفسی در ساعت
تشخیص آپنه خواب می تواند ترسناک باشد. اما خبر خوب این است که آپنه خواب با هر شدتی قابل درمان می باشد و برای بیشتر افراد، درمان تفاوت زیادی در احساس آن ها چه از نظر روحی چه از نظر جسمی ایجاد می کند.
روش های درمانی آپنه خواب
برای درمان موارد خفیف آپنه خواب، تغییر در سبک زندگی ممکن است در درمان این مشکل کافی باشد. باید درباره این تصمیم خود با دکتر متخصص صحبت کنید.
اما حتی اگر درمان دارویی برای شما تجویز شده باشد، تغییرات زیر می تواند به کاهش آپنه خواب و بهبود خواب شما کمک کنند.
کاهش وزن
اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن می تواند تاثیر زیادی در بهبود خواب شما داشته باشد.
اگرچه معمولاً یک درمان کامل محسوب نمی شود، اما می‌تواند تعداد دفعات توقف تنفسی، فشار خون و خواب‌آلودگی در طول روز را کاهش دهد. حتی مقدار کمی کاهش وزن می تواند علائم آپنه خواب را بهبود بخشد.
ورزش کنید
حتی زمانی که ورزش منجر به کاهش وزن نمی شود هم ورزش کنید، ورزش توقف های تنفسی آپنه خواب شما را کاهش دهد و هوشیاری و انرژی شما را در طول روز بهبود بخشد.
ورزش های هوازی، تمرینات مقاومتی و یوگا همگی گزینه های خوبی برای تقویت عضلات مجاری تنفسی و بهبود تنفس می باشند.
به پهلو بخوابید
دراز کشیدن به پشت بدترین حالت برای آپنه خواب است، زیرا باعث می شود فک، زبان و سایر بافت های نرم به سمت گلو منحرف شده و راه تنفسی شما را تنگ کند.
خوابیدن روی شکم هم گزینه خوبی نیست.
از طرف دیگر، خوابیدن به پهلو به باز نگه داشتن راه هوایی کمک می کند. اگر خوابیدن به پهلو برایتان ناخوشایند است یا تمایل دارید بعد از خواب به پشت بغلتید می توانید از بالشت های کمکی استفاده کنید.
از مصرف الکل، داروهای ضد اضطراب و سایر داروهای آرام بخش بخصوص قبل از خواب اجتناب کنید
داروهای ضد اضطراب و آرام بخش باعث شل شدن عضلات گلو و اختلال در تنفس می شوند.
این داروها شامل شامل بنزودیازپین ها (مانند زاناکس، والیوم، کلونوپین، آتیوان)، آنتی هیستامین ها (مانند بنادریل، کلاریتین)، مواد افیونی (مثلاً مورفین، کدئین، ویکودین، پرکوست) و قرص های خواب می شود.
نکات دیگر در درمان آپنه خواب
مجرای بینی خود را در شب با استفاده از گشادکننده بینی، اسپری، نوارهای تنفسی یا سیستم شستشوی بینی (نتی پات) باز کنید.
سیگار را ترک کنید. سیگار با افزایش التهاب و احتباس مایعات در گلو و راه هوایی فوقانی به آپنه خواب کمک می کند.
تا دو ساعت پیش از رفتن به رختخواب از مصرف کافئین و غذاهای سنگین اجتناب کنید.
درمان فشار جریان هوای همواره مثبت یا مداوم مثبت (CPAP).
علاوه بر تغییر شیوه زندگی، اکثر افراد مبتلا به آپنه خواب باید به دنبال درمانی باشند که به باز نگه داشتن راه هوایی در طول خواب کمک کند. در حال حاضر، موثرترین درمان برای آپنه خواب خفیف تا شدید، درمان با فشار جریان هوا مثبت مداوم یا CPAP است.
دستگاه CPAP چیست و چگونه کار می کند؟
دستگاه CPAP از یک شیلنگ و ماسک هواگیر برای انتقال جریان ثابت هوا در هنگام خواب استفاده می کند. فشار هوا به باز نگه داشتن راه هوایی شما کمک می کند و از توقف تنفس هنگام خواب جلوگیری می کند.
فناوری CPAP دائما در حال به روز رسانی و بهبود است و دستگاه های جدید CPAP سبک تر، بی صداتر و راحت تر از گذشته هستند. بنابراین حتی اگر در گذشته تمایلی به استفاده از آن ها نداشتید بهتراست که در تصمیم خود تجدید نظرکنید.
نکات CPAP و عیب یابی
عادت به خوابیدن با پوشیدن دستگاه CPAP ممکن است کمی طول بکشد یا اذیت کننده باشد، اما کارهایی وجود دارد که می‌توانید انجام دهید تا استفاده از آن را آسان‌تر کرده و مطمئن شوید که بیشترین سود را از درمان می‌برید.
درمان CPAP برای همه به یک اندازه مناسب نیست. بنابراین بسیار مهم است که ماسکی تهیه کنید که برای شما راحت باشد.
انواع مختلفی از ماسک ها وجود دارد، از جمله ماسک هایی که تمام صورت یا فقط بینی را می پوشانند. ماسک‌ها نیز در اندازه‌های مختلفی عرضه می‌شوند تا شکل‌های مختلف صورت را در خود جای دهند. همچنین گزینه هایی وجود دارد که به شما امکان می دهد در هر موقعیتی بخوابید.
عادت به دستگاه CPAP
در ابتدا استفاده از دستگاه CPAP را در دوره های کوتاه شروع کنید. سعی کنید آن را به مدت نیم ساعت یا یک ساعت در حالی که در رختخواب نشسته اید، تلویزیون تماشا می کنید یا کتاب می خوانید بپوشید.
هنگامی که به آن عادت کردید، سعی کنید از آن در حالت دراز کشیده یا هنگام چرت زدن استفاده کنید.
اکثر دستگاه ها را می توان طوری برنامه ریزی کرد که به آرامی شروع به کار کنند و به تدریج فشار هوا را افزایش دهند. هدف از این کار این است که قبل از اینکه دستگاه به تنظیمات فشار تعیین شده برسد، بخوابید. این کار خواب را بسیار آسان تر می سازد.
اگر جریان هوا شما را بیدار کرد، دستگاه را ریست کنید. دستگاه CPAP را روشن و خاموش کنید تا تنظیمات مجدداً راه اندازی شود.
نکاتی برای بهبود سلامت و راحتی
یک دستگاه CPAP با رطوبت ساز داخلی انتخاب کنید. در حال حاضر اکثر دستگاه ها دارای یک مرطوب کننده داخلی هستند که به جلوگیری از خشکی و تحریک پوست کمک می کند.
اگر گرفتگی بینی دارید، ممکن است ماسک تمام صورت را به ماسک بینی ترجیح دهید.
مطمئن شوید که مخزن رطوبت ساز را پر نگه داشته، لوله و ماسک را تمیز کنید و از تمیز بودن فیلتر مطمئن شوید. اسپری بینی و آنتی هیستامین ها نیز می تواند به شما کمک کند.
دستگاه خود را تمیز نگه دارید. بسیار مهم است که شلنگ CPAP، دماغه یا ماسک و مرطوب کننده را به طور مرتب تمیز کنید، دستگاه CPAP کثیف می تواند باعث عفونت و حتی ذات الریه شود.
برای اطمینان از حداکثر راحتی، از پزشک خود در مورد پدهای نرم برای کاهش سوزش پوست، بالش بینی برای ناراحتی بینی و بند چانه برای بسته نگه داشتن دهان و کاهش سوزش گلو و خشکی دهان سوال کنید.
اکثر دستگاه های جدید CPAP بی صدا هستند، اما اگر صدای دستگاه CPAP شما را آزار می دهد، سعی کنید آن را زیر تخت قرار دهید و از دستگاه صدا برای خفه کردن صدا استفاده کنید.
سایر دستگاه های تنفسی با فشار مثبت راه هوایی
علاوه بر CPAP، دستگاه های دیگری نیز وجود دارد که متخصص خواب ممکن است برای درمان آپنه خواب توصیه کند.
دستگاه‌های یکبار مصرف فشار مثبت راه هوایی (EPAP) روی سوراخ‌های بینی قرار می‌گیرند تا به باز نگه داشتن راه هوایی کمک کنند و نسبت به دستگاه‌های CPAP کوچک تر هستند. این ممکن است برای افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب خفیف تا متوسط مفید باشد.
دستگاه‌های فشار مثبت (BiPAP یا BPAP) را می‌توان برای کسانی که قادر به سازگاری با استفاده از CPAP نیستند یا برای مبتلایان به آپنه خواب مرکزی که برای تنفس ضعیف نیاز به کمک دارند، استفاده کرد.
این دستگاه به طور خودکار فشار را در هنگام خواب تنظیم می کند و فشار بیشتری را هنگام دم و کمتر در هنگام بازدم ایجاد می کند. برخی از دستگاه‌های BiPAP نیز در صورتی که ماسک تشخیص دهد که برای چند ثانیه تنفس نکرده‌اید، به‌طور خودکار تنفس می‌کنند.
دستگاه‌های تهویه تطبیقی سِروو(ASV) می‌تواند برای درمان آپنه خواب مرکزی و همچنین آپنه انسدادی خواب استفاده شوند. دستگاه ASV اطلاعات مربوط به الگوی تنفس طبیعی شما را ذخیره می کند و به طور خودکار از فشار جریان هوا برای جلوگیری از توقف در تنفس هنگام خواب استفاده می کند.
درمان با لوازم دهانی
اگرچه به اندازه درمان CPAP موثر نیستند، اما اگر نمی توانید پوشیدن یک دستگاه CPAP را تحمل کنید، گزینه خوبی هستند، زیرا اکثر مردم آن را راحت تر می دانند.
در حالی که بسیاری از دستگاه‌های دهانی مختلف برای درمان آپنه خواب تأیید شده‌اند، اکثر آن ها دستگاه‌های اکریلیک هستند که در داخل دهان شما قرار می‌گیرند، مانند محافظ دهان ورزشی، یا در اطراف سر و چانه قرار می‌گیرند تا موقعیت فک پایین شما را تنظیم کنند.
دو وسیله رایج دهانی عبارتند از: دستگاه پیشرفت فک پایین و دستگاه نگهدارنده زبان . این دستگاه ها با جلو بردن فک پایین یا زبان در هنگام خواب راه هوایی شما را باز می کنند.
از آنجایی که دستگاه‌های مختلف زیادی وجود دارد، ممکن است برای یافتن دستگاه مناسب نیاز به آزمون و خطا باشد.
برخی از عوارض جانبی بالقوه برای وسایل دهان وجود دارد، از جمله درد، تجمع بزاق و آسیب یا تغییر دائمی در موقعیت فک، دندان ها و دهان برای پیشگیری از این موارد از متخصص کمک بگیرید.
ایمپلنت آپنه خواب
یکی از جدیدترین درمان‌ها برای آپنه خواب شامل قرار دادن یک سیستم ضربان‌ساز است که ماهیچه‌ها را تحریک می‌کند تا راه‌های هوایی را باز نگه دارند تا بتوانید در طول خواب نفس بکشید.
این درمان توسط FDA در ایالات متحده برای افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب متوسط تا شدید تایید شده است.
اگرچه این فناوری نسبتاً جدید (و گران‌قیمت) است، اما مطالعات نشان می‌دهد که ممکن است برای افراد مبتلا به آپنه مرکزی خواب نیز مفید باشد.
جراحی راه هوایی فوقانی برای آپنه خواب
اگر گزینه های درمان آپنه خواب را مفید نمی دانید، جراحی برای افزایش اندازه راه هوایی ممکن است امکان پذیر باشد.
جراح ممکن است لوزه، آدنوئیدها یا بافت اضافی پشت گلو یا داخل بینی را بردارد، فک را بازسازی کند تا راه هوایی فوقانی بزرگ شود. جراحی خطرات عوارض و عفونت را به همراه دارد و در برخی موارد نادر، علائم ممکن است پس از جراحی بدتر شوند.
آپنه خواب در کودکان
در حالی که آپنه انسدادی خواب می تواند در کودکان شایع باشد، تشخیص آن همیشه آسان نیست. علاوه بر خروپف مداوم با صدای بلند، کودکان مبتلا به آپنه خواب ممکن است:
توقف تنفس هنگام خواب، خرخر یا نفس نفس زدن
وضعیت های عجیب خوابیدن
شب ادراری، تعریق زیاد در شب یا وحشت شبانه
خواب آلودگی در طول روز
مشکلات رفتاری یا کاهش نمرات
اگر به آپنه خواب کودکتان مشکوک هستید، باید با متخصص اطفال در اختلالات خواب مشورت کنید. اگر آپنه خواب درمان نشود، می تواند بر یادگیری، خلق و خو، رشد و سلامت کلی کودک شما تأثیر بگذارد.
علل و درمان آپنه خواب در کودکان
شایع ترین علل آپنه انسدادی خواب در کودکان بزرگ شدن لوزه ها و آدنوئیدها است. یک آدنوتونسیلکتومی ساده برای برداشتن لوزه ها و آدنوئیدها معمولاً مشکل را اصلاح می کند. پزشک کودک همچنین ممکن است استفاده از CPAP یا دستگاه تنفسی دیگر را توصیه کند.
اگر اضافه وزن باعث آپنه انسدادی خواب کودک شما می شود، حمایت، تشویق و الگوبرداری مثبت می تواند به فرزند شما کمک کند تا وزن سالمی داشته باشد و آن را حفظ کند به این شکل تمام خانواده شما را در مسیر سالم تری قرار می گیرند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.