بدبینی و شکاکیت تا اختلالات روانی کانون مشاوران ایران

از بدبینی و شکاکیت تا اختلال پارانوئید و شخصیت مرزی

اختلال شخصیت پارانوئید( DPP) یکی از اختلالات شخصیت غیر عادی است و از جمله علائم آن، بی اعتمادی و بدگمانی به دیگران می باشد، به ویژه در زمانی که دلیلی برای مشکوک بودن وجود ندارد.

فرد بدبین به ندرت حال خوبی دارد، همیشه برای بدترین ها آماده است و شکاک پرشور است. بدبین همتا نسبتا بداخلاق است. مشکل این نوع همکار نگرش منفی اوست که به سرعت به بقیه کارمندان منتقل می شود. بنابراین بسیار مهم است که بدانیم چگونه با یک بدبین رفتار کنیم.

ویژگی های افراد بدبین

وقتی انسان بدبین است در همه چیز فقط بدی ها را می بیند. افراد بدبین تقریباً همیشه موقعیت ها را بدون استثنا در یک دید منفی می بینند.

وقتی رئیس درخواست صحبت می کند، فقط می تواند به معنای پایان کار باشد
یک کارمند جدید معرفی شد؛ خدایا! اکنون، همه چیز به سمت هرج و مرج پیش می رود
کار پروژه ای مبتنی بر تیم فقط می تواند به یک فاجعه ختم شود!

بدبینان به سختی تصور می کنند که یک چالش یا موقعیت روزمره می تواند مثبت باشد. آنها روی همه بدترین سناریوها تمرکز می کنند و برای آن آماده می شوند. با این حال، در واقعیت، اغلب برعکس است: بدبین ها برای تیم غنی سازی مفیدی نیستند. آنها یک جریان صاف را ترمز می کنند. هنگامی که او مشغول رنگ آمیزی همه چیز به رنگ سیاه است، فراموش می کند که روی موارد ضروری تمرکز کند – کار. مقاومت و بدبینی آنها محصول سالها کثیفی است.

با وجود اینکه فرد بدبین دارای ویژگی های آزاردهنده ای است و گاهی اوقات به سمت جنون کامل می رود، اما همیشه به نوعی موفق می شود مردم را به سمت خود بکشاند. متأسفانه خلق و خوی تاریک و دیدگاه های منفی او نسبتاً سریع تیم را آلوده می کند:

حال و هوای مطب بدتر و بدتر می شود
پیروان او به آتش می افزایند و بدبین نفوذ بیشتری پیدا می کند

بدبین در یک نگاه

اساسا منفی است
همیشه برای بدترین سناریو آماده باشید
با تنظیمات منفی خود ارتباط برقرار می کند (تضمین خلق و خوی بد)
رویدادهای مثبت نمی توانند آنها را متقاعد کنند
از ایده های خلاقانه جلوگیری می کند
تصمیم گیری مشکل است

اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟

یکی از بیماری های اختلال شخصیتی غیر عادی (کلاسترA) است. این بیماران، رفتارهای عجیبی دارند که مشخصه اصلی آن بی اعتمادی و بدگمانی نسبت به دیگران است که از کودکی یا نوجوانی شروع می شود. این بیماری در مردان بیشتر از زنان دیده شده است.

علائم و علل شکاکیت

علت اصلی اختلال پارانوئید مشخص نیست ولی می توان گفت که این اختلال ناشی از عوامل روانی و بیولوژیکی است. این بیماری در افرادی که در فامیل و خویشاوندی سابقه اختلال هذیانی دارند، بیشتر دیده می شود. ضربه جسمی یا عاطفی در دوران کودکی نیز در این بیماری نقش زیادی دارد.

علائم اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟

این بیماران دائما سعی در تهدید و تحقیر دیگران دارند و به همین دلیل در ارتباط با دیگران دچار مشکل می شوند و نمی توانند به راحتی ارتباط برقرار کنند.

مبتلایان به این بیماری دارای علائم زیر هستند:

به تعهد، وفاداری دیگران مشکوک اند.
تمایلی به اعتماد به دیگران ندارند و اطلاعات شخصی شان را به کسی بازگو نمی کنند.
آدم های کینه ای بوده و اصلا انتقاد پذیر نیستند.
دائما عصبانی هستند و به همسر خود مشکوک اند.
اعتقاد دارند همیشه حق با آنهاست.

اختلال شخصیت پارانوئید چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک با گرفتن یک شرح حال معاینه و ارزیابی را انجام می دهد، هرچند که آزمایش خاصی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد. هنگامی که پزشک هیچ علائمی پیدا نکند، بیمار را به روانپزشک ارجاع می دهد. اختلال هذیانی با اختلال پریشی مانند اسکیزوفرنی متفاوت است، مثلا فرد مبتلا به پارانوئید صداها را نمی شنود.

مدیریت و درمان بیماری شکاکیت

فرد مبتلا به DPP به دیگران بی اعتماد است و این برای متخصصان مراقبتی مشکل ایجاد می کند؛ چون اعتماد یک اصل مهم روانی در مشاوره گرفتن می باشد، به همین دلیل افراد مبتلا به این بیماری از برنامه درمانی پیروی نمی کنند.

این بیماری داروی مخصوصی ندارد ولی برای درمان آن از داروهای ضد اضطراب و افسردگی استفاده می شود.

عوارض اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟

فرد در ایجاد ارتباط با دیگران و وارد شدن به موقعیت های اجتماعی دچار مشکل می شود و عمدتا درگیر مشکلات حقوقی می شوند.

آیا می توان از اختلال شخصیت پارانوئید پیشگیری کرد؟

هرچند این اختلال پیشگیری ندارد ولی ممکن است فردی که در معرض این اختلال است بتواند راه موثری برای رویارویی با این بیماری بیاموزد.

چشم انداز فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟

این بیماری یک اختلال مزمن است و در طول زندگی بیمار باقی می ماند، هرچند برخی از این بیماران عملکرد خوبی دارند، ازدواج می کنند و شغلشان را گسترش می دهند و از زندگی خود لذت می برند.

اختلال شخصیت مرزی ( DPB )

این اختلال بر خلق و خو و رفتار و تفکر شما تاثیر می گذارد، که با راهنمای درمان همه چیز ناپایدار خواهد بود.

اختلال شخصیت مرزی ( DPB ) چیست؟

احساسات و روابط ناپاایداری دارند و متزلزل اند و موارد مورد علاقه شان نیز ذائما در حال تغییر است.

افراد مبتلا به این بیماری حساس هستند و زمانی که عصبانی و ناراحت هستند به سختی آرامش پیدا می کنند. این بیماران در زمان تفکر راجع یک مسئله ممکن است چیزهای آزاردهنده بگویند یا به روش نامناسب رفتار کنند.

اختلال شخصیت مرزی قابل درمان است

( DPB ) قابل درمان است و این بیماری بهتر از افسردگی و اختلال دوقطبی است، این بیماران با درمان می توانند بهتر شوند و با گذشت زمان رفتار جدیدی را انجام می دهد که باعث تعادل عاطفی فرد می شود.

شناخت اختلال شخصیت مرزی

نشانه های زیر می تواند از ویژگی های شخصی باشد که درگیر اختلال شخصیت مرزی است:

احساس پوچی می کنم.
اغلب عصبانی و مضطرب است.
ترس از تنهایی و ترک کردن افراد مهم زندگی اش
دائما کارهای خطرناک و ناسالم انجام می دهد مانند مصرف الکل و اعتیاد به مواد مخدر
خودآزاری انجام می دهد مثل خودکشی
انجام حرکات تکانشی زمانی که در رابطه احساس ناامنی می کنند.

علائم و نشانه های اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی به طریق های مختلفی ظاهر می شود، روانپزشکان علائم این اختلال را به ۶ دسته تقسیم می کنند که برای تشخیص ( DPB ) باید ۵ مورد از این علائم را داشته باشد و علائم طولانی مدت باشد.

علامت اختلال شخصیت مرزی

از جمله علائم این بیماری ترس از تنها ماندن و رها شدن است، اگر یکی از اعضای خانواده به خانه دیر برسد باعث ترس شدید برای فرد مبتلا می شود و ممکن است شروع به دعوا کند و مانع از خروج شما از خانه شود.

روابط ناپایدار

افراد مبتلا به شخصیت مرزی، تمایل به داشتن روابطی شدید و کوتاه مدت دارند

به سرعت عاشق می شوند و این باعث ضربه عاطفی می شود، با فرد جدیدی که روبه رو می شونذ به آنها سلامتی می دهد ولی به سرعت ناامید می شوند. گاهی نسبت به خود متنفر و گاهی احساس خوبی دارند و این افراد ممکن است دائما شغل، دوستان و معشوق خود را تغییر دهند.

رفتارهای تکانشی و خود ویرانگر

زمانی که ناراحت هستند یکدفعه پولی را خرج می کند که توانایی پرداختش را ندارند، علائم دیگر مثل: پرخوری، دزدی، رابطه جنسی پر خطر و زیاده روی در مصرف الکل و مواد مخدر نیز از علائم دیگر آن است.

خودآزاری در بیماران شخصیت مرزی

خودکشی، فکر به خود کشی، تهدید به خودکشی و در انتها اقدام به خودکشی و خود آزاری مانند بریدن و سوزاندن

نوسانات عاطفی شدید مانند احساسات و خلق و خوی ناپایدار رایج است، یک لحظه شاد و یک لحظه افسرده و ناامید است، این اختلال بر خلاف نوساناتی عاطفی افسردگی بسیار شدید و سریع از بین می روند.

احساس پوچی در اختلال شخصیت مرزی

افراد مبتلا به این بیماری دائما احساس پوچی می کنند، که این احساس ناراحت کننده است و در نهایت منجر می شود که این خلا و پوچی را با مواد مخدر یا روابط جنسی پر خطر پر کند.

خشم انفجاری

افراد مبتلا به این بیماری دائما عصبانی هستند و با علائمی مثل فریاد زدن و یا شکستن وسایل خشمشان را از بین می برند. همچنین این افراد دائما به همه چیز مشکوک اند و زمانی که استرس دارند ممکن است ارتباطشان را با واقعیت از دست بدهند.

اختلال مشترک رایج

اختلال شخصیت مرزی به سختی تشخیص داده می شود ولی یکسری اختلالت مشترک دارد که عبارتند از:

افسردگی یا اختلال دوقطبی
سوء مصرف مواد مخدر
اختلالات اشتها
اختلالات اضطرابی
علل اختلال مرزی

بسیاری از روانشناسان این اختلال را ناشی از عوامل بیولوژیکی، ارثی یا درونی و یا عوامل بیرونی مثل تجارب آسیب زایی که فرد در دوران کودکی دیده، می دانند.

تفاوت های مغزی

فرد مبتلا به DPB مغزش در حالت آماده باش قرار دارد و دائما در حال جنگ و گریز است و هنگامی که سوئیچ جنگش روشن شود قسمت مغز منطقی اش از کار می افتد. حقیقت این است که فرد با تمرین هایی که از مشاور خود می گیرد قادر خواهد بود که مغزتان را تغییر دهید، برخی از این تمرین ها مثل مدیتیشن باعث رشد مغز خواهد شد.

اختلالات شخصیت وانگ

منظور روانشناسان از شخصیت، فکر و رفتار و احساس فرد مراجعه کننده است که برای هیچ کس دقیقا یکسان نمی باشد( رفتار یکسانی ندارد)، به همین دلیل بعضی از مردم خجالتی، برون گرا، درون گرا و … هستند و این ها جزء شخصیت آن ها می باشد.

شخصیت ارتباط مستقیمی با هویت دارد. اختلال شخصیتی به معنای قضاوت کردن شخصیت نیست، بلکه در علم روانشناسی به این معناست که الگوی رفتاری فرد با هنجار متفاوت است که این امر باعث ایجاد مشکل در شغل و احساساتتان نسبت به دیگران می شود. ولی نکته قابل توجه این است که این الگوها را می توان تغییر داد .

نکات خودیاری: ۳ کلید برای مقابله با DPB

هیجان عاطفی خود را آرام و کنترل کنید.
تکانشگری را کنترل و پریشانی را تحمل کنید.
مهارت های بین فردی خود را بهبود بخشید.

توصیه خودیاری ۱: هیجان عاطفی خود را آرام کنید.

فرد مبتلا وقت زیادی را صرف مقابله با احساسات خود کرده ولی پذیرفتن احساستان به معنی تسلیم شدن نیست بلکه به معنای دست برداشتن از تلاش برای مقابله با آنچه حس می کنید، است. باید گذشته و آینده را رها کرده و بر لحظه حال متمرکز باشد.

تکنیک های ذهن آگاهی که در این زمینه موثر است، عبارتند از:

با مشاهده احساسات خود شروع کنید.
آنچه در زمان حال است را بپذیرید.
کاری را انجام دهید که یک یا چند حواس شما را تحریک کند.

حس خود را درگیر کنید که یکی از ساده ترین راه های تسکین خود می باشد. چیزی که شما را در زمان عصبانیت کنترل می کند با چیزی که شما را در زمان افسردگی آرام می کند بسیار متفاوت است. چند ایده برای شروع:

لمس کردن: آب داغ یا سرد را روی دستان خود لمس کنید، دوش آب گرم بگیرید.

طعم: اگر احساس پوچی می کنید نعناع یا آب نبات با طعم قوی بمکید یا چیزی مثل چیپس نمک و سرکه بخورید. اگر چیزی آرام بخش می خواهید چای داغ یا سوپ را امتحان کنید.

بو: گل ها را بو کنید، عطر مورد علاقه خود را بزنید، شمعی روشن کنید.

منظره: روی منظره ای عالی، گل آرایی، نقاشی یا چیزی در تخیل تان تمرکز کنید.

صدا: به موسیقی با صدای بلند گوش دهید. برای آرام شدن به موسیقی آرام بخش مثل صدای دریا، پرندگان گوش دهید.

آسیب پذیری عاطفی خود را کاهش دهید

زمانی که استرس دارید لازم است از سلامت جسمی و روحی خود مراقبت کنید. نکات زیر به شما در این امر کمک می کند:

داشتن یک رژیم غذایی مغذی
خواب کافی
خودداری از استفاده از داروهای تغییر خلق و خو
کاهش دادن استرس
تمرین تکنیک های عصبی

نکته ۲: یاد بگیرید که تکانشگری را کنترل کنید و پریشانی را تحمل کنید.

وقتی احساس می کنید که تحت تاثیر احساسات سخت هستید، باید رفتار و پریشانی خود را کنترل کنید. از جمله علائم این تکانشگری بریدن، بی احتیاطی، رابطه جنسی، نوشیدن الکل، رانندگی پر سرعت است.

کنترل خود را از دست می دهید؟

توانایی تحمل پریشانی به شما کمک زیادی خواهد کرد، به جای اینکه به رفتارهای خود تخریبی واکنش نشان دهید یاد می گیرید که آن ها را کنار بگذارید.

یک برنامه مثل جعبه ابزار هوش هیجانی به شما کمک می کند تا چگونه بر اساسات خود تخریبی و طاقت فرسا غلبه کنید این برنامه به شما می آموزد که:

چگونه با احساساتتان در تماس باشید.
احساس زندگی کنید. مدیریت احساسات ناخوشایند
حتی در موقعیت های ناراحت کننده، آرام باشید.
به شما طیفی از انرژی مثبت و شادی و آرامش انتقال می دهد.
یک تمرین زمینی برای کمک به توقف و بازیابی کنترل
به جای تمرکز بر افکار پر خطر خود تمرین زمینی یک راه سریع برای آرام کردن و کنترل پریشانی تان است.
نفس های آهسته و عمیق بکشید.
در مواقع اضطراری حواس خود را پرت کنید.
پرت کردن حواس، به شما کمک می کند و هر چیزی که توجه شما را جلب می کند می تواند موثر باشد.
مثلا تلویزیون تماشا کنید، اگر ناراحت هستید کمدی ببینید. کاری را که علاقه دارید انجام دهید، مثل: نقاشی، باغبانی، خواندن کتاب
با انجام دادن کارهای روزمره حواس خود را پرت کنید، مثل: خرید کرن، تمیز کردن خانه. انجام دادن ورزش یوگا یا پیاده روی
زنگ زدن به دوستان

نکته ۳: مهارت های بین فردی خود را بهبود بخشید

شناخت نقطه کور بین فردی اولین قدم است، دست از سرزنش دیگران بردارید.

فرضیات خود را بررسی کنید.

زمانی که استرس دارید یا منفی بافی می کنید فرضیات خود را بررسی کنید.

مثلا اگر شریک زندگی شما تلفنی با شما ناگهانی برخورد کرد عجولانه منفی بافی نکنید، شاید در محل کارش تحت فشار بوده است. از شخص مقابل دلیل رفتارش را نه به شکل متهم آمیز بلکه با رفتاری ملایم بگویید ممکن است اشتباه کنم اما به نظر می رسد…

فرافکنی را متوقف کنید.

منفی بافی، سرزنش کردن دیگران، انتقاد سازنده مثل یک حمله شخصی نسبت به شخص مقابل از علائم فرافکنی است. برای مبارزه با فرافکنی باید احساسات و احساسات بدنی هماهنگ باشد. علائم استرس مثل ضربان قلب سریع، تعریق، زمانی که این حالت ها را دارید چیزی نگویید مکث کنید و نفس عمیق بکشید.

مسئولیت نقش خود را به عهده بگیرید.

مسئولیت پذیر باشید، رفتار شما چه احساسی به عزیزانتان می دهد؟ خود را جای دیگران قرار دهید حق را به آ نها بدهید و حالت تدافعی خود را کاهش دهید.

تشخیص و درمان اختلال شخصیت مرزی

به تنهایی نمی توان DPB را تشخیص داد و باید به دنبال کمک حرفه ای باشیم و به یک روانشناس نیاز دارید تا شما را ارزیابی و تشخیص دقیق دهد.

اهمیت یافتن درمانگر مناسب

یک روانشناس متخصص و با تجربه تفاوت زیادی در درمان DPB ایجاد می کند و از لحاظ روانشناسان درمان این اختلال زمانی موثر است که شامل حمایت خانواده و آموزش مهارت های عاطفی باشد.

برای پیدا کردن درمانگر موثر باید وقت بگذارید، از روانشناسی که با او احساس امنیت می کنید و متعهد به دستوراتش هستید، کمک بگیرید.

روی درمان دارویی حساب نکنید.

هیچ دارویی برای درمان DPB تایید نشده و این بدین معناست که دارو برای درمان این اختلال مفید نیست.

اما پزشک در شرایط زیر ممکن است در کنار آموزش دارودرمانی را هم در نظر بگیرد:

شما هم DPB و هم افسردگی داشته باشید.
اضطراب شدید داشته باشید.
توهم و افکار عجیب غریب را تجربه کنید.
احساس خودکشی و آسیب رساندن به خود و دیگران داشته باشید.
نحوه برخورد با افراد بدبینبدبینی عمیقاً در شخصیت فرد ریشه دارد. اگر تغییری در شرف وقوع باشد، بدبین چیزی از آن نمی خواهد. اجازه ندهید نگرش منفی او کل تیم را آلوده کند.بهترین راه برای دستیابی به این هدف، نشان دادن آگاهانه دستاوردهای خود، انعکاس و پردازش شکست ها با هم و اطمینان از خلق و خوی خوب در محل کار است. هنگام برخورد با بدبین ها، ناآگاهی نیز راه حلی نیست. از سوی دیگر، نگرش عموماً بی اعتماد آنها، گاهی مشکلاتی را برمی انگیزد که برای خوش بینان پنهان می ماند.بنابراین، توصیه می‌شود که به اعتراض‌های افراد بدبین گوش فرا دهید و همه چیز را به‌طور قاطعانه به عنوان تاریک و ناامید تلقی نکنید. چالش این است که ایرادهای جدی را از بدبینی محض تشخیص دهیم.

منبع : بدبینی و شکاکیت تا اختلالات روانی