افسردگی پس از زایمان یک اتفاقی شیرین اما احساسی تلخ!

تشخیص و دلایل افسردگی پس از زایمان و راهکارهای مقابله با آن را مطالعه کنید. زمان مطالعه ۶ دقیقه

ما معمولا افسردگی و غم را با اتفاقات و تجربیات تلخ همراه می دانیم.

از دست دادن فرزند، طلاق و جدایی از همسر، خیانت، ورشکستگی مالی، شکست عشقی و اتفاقاتی از این دست عناوینی معمول و معقول برای رخ دادن افسردگی می باشد.

اما افسردگی  پس از زایمان! چیزی که با معادلات ذهنی ما جور در نمی آید…

نه اشتباه نکنید افسردگی پس از زایمان به دلیل زایمان های تلخ یا در پی بچه دار شدن ناخواسته و اجباری یا حتی با خبرشدن از داشتن نوزادی ناقص و مشکل دار نمی باشد…

اتفاقی فرخنده با تولد نوزادی خواستنی که منجر به احساس ناخواستنی و غم در دل مادر می شود. احساسی که مادر حتی از بیانش ممکن است احساس نگرانی و عذاب وجدان بکند.

تفاوت احساس غم با افسردگی پس از زایمان ؟

درصد بالایی از زنان ( حدود ۸۰ درصد ) به دلیل تغییرات هورمونی  بعد از زایمان دچار یک دوره خفیف و کوتاه مدت غم می شوند که به آن غمگینی پس از زایمان می گویند.

از این میان تنها عده کمی (حدود ۱۰ درصد یعنی تقریبا از هر ۱۰۰ زن ۱۰ نفر ) دچار اختلال افسردگی پس از زایمان می شوند.

درواقع برخلاف غمگینی پس از زایمان که خفیف اما شایع می باشد، افسردگی پس از زایمان چندان شیوع بالایی ندارد.

تفاوت بین غم و اندوه شایع پس از زایمان با اختلال افسردگی پس از زایمان در شدید بودن نشانه ها و همچنین طولانی تر بودن این دوره می باشد.

در غمگینی پس از زایمان نشانه های غم و بی قراری یا گریه کردن با احساسات مثبت و شادمانه متداخل است و نشانه ها که در خلال ۱۰ روز پس از زایمان  رخ داده، معمولا  خود به خود از بین می روند.

در افسردگی پس از زایمان ، نشانه ها در خلال یک ماه پس از وضع حمل آغاز می شود و حتی می تواند تا ۶ ماه بعد  نیز ظهورش به تعویق بیفتد.

نشانه های افسردگی پس از زایمان چیست؟

• حس غمگینی، دلمردگی ، ناامیدی
• احساس گناه و سرزنش خود
• حس بی ارزشی
• گریه کردن بیش از حد
• حس رنجیدگی و خشم و اضطراب
• دشواری در خوابیدن و یا پرخوابی مفرط
• بی علاقگی به داشتن رابطه جنسی
• تغییر اشتها ( بیش از حد خوردن یا به اندازه کافی نخوردن )
• حس رخوت، بی حالی، خستگی زیاد
• افکار منفی درمورد خود ، دنیای اطراف و دیگران و نیز آینده
• انتقاد از خود: من مادر بدرد نخوری هستم و…
• دلواپس بودن، مشکل در تصمیم گیری و قدرت تمرکز
• اجتناب از روابط اجتماعی با دیگران و میل به تنهایی
• جر و بحث بیشتر با دیگران، به تعویق انداختن کارها…

دلایل افسردگی بعد از زایمان را بدانید

تحقیقات نشان می دهد که مجموعه ای از عوامل می تواند در ایجاد این نشانه ها دخیل باشند.

تغیرات هورمونی منحصر به فردی که در میزان استروژن و پروژسترون مادر پس از زایمان رخ می دهد می تواند یک علت مهم در کنار سایر عوامل باشد.

عوامل مهم محیطی ، عاطفی، و ژنتیکی نیز در این اختلال تاثیرگذار می باشند.

محرومیت از خواب، بی خوابی های مداوم، خستگی جسمانی پس از زایمان، نگرانی از سازگار کردن خود نسبت به شرایط جدید و بزرگ کردن و مراقبت فرزند، نداشتن حمایت عاطفی و محبت و عشق کافی در کنار تغییرات هورمونی، مهم می باشد.

همچنین مادرانی که سابقه این اختلال را در خانواده خود دارند، یا سابقه افسردگی قبل از زایمان داشته اند، نسبت احتمال شان به این اختلال بیشتر می باشد.

جالب است بدانید نگرانی در مورد بهم ریختن اندام و فاصله گرفتن از ملاک های ایده ال زیبایی جسمانی موضوعی است که در ذهن بسیاری از مادران باعث تشویش و نگرانی شان می شود.

مشکلات مالی، مشکلات عاطفی با همسر، مشکل در شیر دادن و مراقبت از نوزاد، بارداری بدون برنامه ریزی یا ناخواسته، مشکلات سلامتی نوزاد تازه متولد شده نیز در این بین نقش دارند.

افسردگی پس از زایمان در پدر!!

گاهی اوقات نیز ممکن است تولد فرزند موجب افسردگی در پدران شود.

حدود سه الی شش ماه پس از تولد نوزاد، ممکن است  فضای بسیار شاد و مملو از هیجان خانه با افسردگی پدر ، تغییر کند اتفاقی که برای آن دلیل شناخته شده ای نباشد.

کم خوابی و همکاری و مراقبت پدر در جریان ماه های اول زایمان همسر، شرایط پرفشار و استراحت ناکافی ، کم شدن از تفریحات و رابطه جنسی لذت بخش با همسر و حتی تغییرات هورمونی می تواند موضوع درگیر در این جریان می باشد.

افسردگی در پدران رابطه تنگاتنگی با افسردگی مادران دارد. به گونه ای که میزان شدت افسردگی یکی از والدین با احتمال بروز آن در والد دیگر رابطه نزدیکی دارد.

در مورد پدران نیز علایم افسردگی شامل خلق و عاطفه پایین، ناامیدی، احساس غم و اضطراب ، عصبانیت و خشم، احساس عدم لذت از کارها یا رابطه عاطفی، مشکل در به خواب رفتن و تغییر اشتها و… می باشد.

عواملی مانند بی کاری، ضعف در رابطه زناشویی، استرس و سطح اقتصادی – اجتماعی پایین، فقدان حمایت و داشتن سابقه بیماری های روانی نیز در افسردگی پدران دخیل اند.

درمان افسردگی بعد از زایمان چیست؟

اصلی ترین راهکار در مقابل افسردگی پس از زایمان و بهترین راه برای درمان آن کمک گرفتن از متخصص می باشد.

درصورتی که از تغییر روحیه و احساس منفی همسر خود آگاه شدید برای درمان او و همچنین کمک به خود و فرزند خود از هیچ تلاشی برای دریافت کمک حرفه ای روان شناس کوتاهی نکنید.

از افکار کمال گرایانه و سخت گیری بیش از حد نسبت به عالی بودن همه جزییات زندگی دست بردارید ، شرایط خود و موقتی بودن این مرحله را در نظر بگیرید.

نسبت به استراحت و خواب و تغذیه خود بی تفاوت نباشید. زمان هایی را برای آرامش خود اختصاص دهید.

فراموش نکنید که در کنار رفع نیازهای کودک خود ، شما و همسرتان نیز نیازهایی دارید که باید به آن توجه شود.

درمورد احساس خود با همسر یا مادر خود یا فردی نزدیک صحبت کنید و از مشغولیت ذهنی دایمی و سرزنش خود دست بکشید.

برای فعالیت های عملی در خانه و سایر موارد از دیگران کمک بگیرید.

ورزش کنید و از سلامت جسم خود غافل نشوید.

گفنگو و دوستی با افرادی که شرایط شما را دارند ( افرادی که حامله هستند و یا مانند شما تازه وضع حمل کردند) می تواند مفید باشد.

مثلا پیوستن به گروه تازه مادران در اینترنت و دیدن این که افراد زیادی با شما در این حالت اشتراک دارند برای تان جالب و کمک کننده خواهد بود.

احساس گناه نداشته باشید و خود را قضاوت نکنید

با خود مهربان باشید و بدانید داشتن احساس یا خلق منفی به معنای این نیست که شما مادر بدی هستید یا کودک خود را دوست ندارید.

کمی آرایش کنید، لباس ها ی شیک بپوشید، موسیقی گوش دهید و در کل به خودتان برسید و بدانید که این وضعیت دشوار تا همیشه پایدار نخواهد بود.

منبع : افسردگی پس از زایمان