9 نکته درباره “نه” گفتن به کودکتان
فیلم و فایل صوتی آموزشی روانشناسی رایگان و مشاوره
منضبط کردن یک کودک بسیار سخت است و چه بسا این کار دلش را هم بشکند. لابد شما می خواهید لبخند درخشانی بر چهره فرزندتان ببینید، نه اخم ناراحت کننده را، یا اشک چشم هایش را، یا کج-خلقی از سر ترسش را. “نه” گفتن به طرز غلط می‌تواند به آسیب‌های دراز-مدت منجرشود،حال آنکه این کار به طرزی صحیح، موجب رضایت کودکتان شده و خیال شما را هم در دراز مدت راحت می کند. در اینجا تعدادی از این نکات موثر برای “نه” گفتن ذکر شده است:
یکبار کافیه!
باید در اولین “نه” گفتنتان مصمم باشید، طوریکه بی نیاز از تکرار کردنش باشید. حالت چهره ای جدی به خود بگیرید و علتش را به کودکتان بگویید که چرا نمی تواند آنچه را می خواهد داشته باشد. اگر اولین “نه”ی شما جواب نداد، رویکرد متفاوتی در پیش بگیرید، مثلا شیوه هایی پیدا کنید برای “بله” گفتن.
اشتباه بزرگی خواهید کرد اگرکه دلتان به رحم بیاید. اگر کودکتان یاد بگیرد که می تواند شما را برای “بله” گفتن به ستوه آورد، دائما حرفش را به کرسی خواهد نشاند.
توضیح:
“نه” گفتنِ صرف کافی نیست. کودکان متوجه آن نمی شوند و احتمالا بدرفتاری خود را تکرار می کنند مگر اینکه شما به او توضیح هم دهید. موثرترین راهکار برای “نه” گفتن این است که دلایل منطقی که کودکتان بتواند آنها را بفهمد به او ارائه دهید.
“بله” می تواند به معنی “نه” باشد.
“نه” شنیدن زیاد برای پیشرفت زبانی بچه هاآسیب‌زننده است، و آنها را مستعد خشم می کند. کاملا ممکن است که درهمان حال که شما “بله” می گویید، معنی “نه” بدهد. برای مثال اگر کودک شمامقداری کیک بخواهد، می توانید در پاسخ بگویید: « “بله” بعد از شام می تونی کیکت را داشته باشی.» اگر بچه ها موقع خرید، اسباب بازی جدید بخواهند بگویید: «بله می تونه هدیه شب کریسمست باشه.» بدین شیوه کودک شما این شانس را دارد که آنچه می خواهد در روز خاصی صاحبش شود و توافق کردن را هم یاد می گیرد.
داد نزنید!
مجله ی رشد کودکمی نویسد: «[تاثیرات]داد زدن سر بچه درست به بدی تنبیه بدنی است، و باعث مشکلات رفتاری و ایجاد مسئله در رشد عاطفی آنها می شود.» داد کشیدن مدام سر بچه ها به-مراتب، عواقب سنگینتری نسبت به ساکت کردن موقتشان دارد. در مجله ی ازدواج و خانوادهیافته ها نشان داد که داد کشیدن می تواند موجب افسردگی و مشکلات عزت-نفس کودک شود. ازاینرو برقراری ارتباط در یک محیط آرام با رفتاری صمیمانه امری حیاتی است.
خواسته های مکررکودک غالباً کلافه کننده است. با سرگرم کردن بچه ها در گفتگویا شرکت در بازی آنها می توانید توجهشان را جلب کنید و اینگونه سریعا موضوع را عوض کنید و بدین صورت حواسش را به سمت چیزی مثبت جلب کنید.
به حریم خصوصی شان احترام بگزارید!
کودکتان را در مقابل دیگران خجالت زده نکنید. بلکه با اشاره، آنها را به محلی امن برده و صراحتا دلیل “نه” گفتنتان را برایش توضیح دهید. چنانچه در جمع به کودک خود بی-احترامی کنید خشمگین خواهد شد؛ مخصوصا چنانچه مورد تمسخر دیگران هم واقع شوند. به یاد داشته باشید اگر کودکتان را در جمع خجالت-زده کنید، آنها یاد خواهند گرفت که همان کار را با شما بکنند.
به وسیله ی یک جایگزین، نه بگویید!
پیشنهاد دادن جایگزین، کودکتان را متقاعد خواهد کرد که خواسته ی آنها را خوار نمی شمارید. برای مثال جمله ی«نه عزیزم تو نمی تونی اون آبنبات رو داشته باشی؛ بجاش می تونی صاحب یه سیب بشی» یک جایگزین پیشنهاد می دهد، و چه بسا برای توضیح دادن در مورد مزیت سلامتی در سیب نسبت به آبنبات، بابی بگشاید.
وعده ی دروغ ندهید!
والدین معمولا می گویند: «حالا نه، عزیزم.» اگر حالا نه پس کی؟
اگر خلف وعده کنید، کودکتان احتمالا در امر اعتماد ورزیدچار مشکل شود. زمان مشخصی را برای برآورده کردن آرزوی فرزندتان تعیین کنید. مثلا: «الان نه عزیزم، اون رو برای تولدت می خریم.»
بگذارید کودکتان انتخاب کند!
حق انتخاب به بچه ها حس قدرت می دهد و می فهمند نظراتشان باارزش است. اگر در تصمیم‌گیری‌ها شرکت داده شوند احساس نخواهند کرد که نادیده گرفته شده اند.
مثلا می توانید خواست کودک را برای داشتن شکلات به سمتی دیگر ببرید و از او بپرسید اگر بجایش میوه فراهم باشد ترجیحش چیست؛ وفواید سلامتی را هم بهش یادآوری کنید.
در انتخاب اقلامی مثل غلات صبحانه، بجای اینکه اجازه دهید کودکتان از هرچیزی انتخاب کند، تعدادی گزینه ی اندک برایش فراهم کنید و آنگاه تصمیم نهایی را به عهده خودش بگذارید. اجازه داشتن برای انتخاب هر چیز، می‌تواند منجر به انتخاب‌های بدی شود که مخالفت شما را در پی خواهد داشت. دراین صورت نظرات آنها دارای اهمیت بنظر نخواهد رسید.
با شریک زندگیتان، برخلاف هم عمل نکنید
اغلب اوقات یکی از والدین فقط برای اینکه ببیند فرزندش برای “بله” گرفتن به سراغ والد دیگر خواهد رفت، به او “نه” می گوید. این امر باعث مشاجره بین والدین شده و عادت دستکاری کردن را در کودک ایجاد می کند. شما و شریک زندگیتان بایستی در ارتباط باهم قرارداشته باشید: در این جور مواقع بسادگی می توانید از او بپرسید ببینید آیا در این مورد قبلا تصمیمی گرفته شده یا نه.
“نه” گفتن خیلی سخت است. می خواهید کودکتان خوشحال باشد؛ این کار خیلی ساده است، لااقل در همان لحظه‌ای که در گودال خواسته‌های آنها می افتید. ساده تر است که حتی سرشان داد بزنید!
به هرحال با نتایج منفی که درازمدت به بار می آورند، لازم است که برای یادگیری تان وقت صرف کنید تا بتوانید ارتباط آرام و موثری داشته باشید.
منبع: e-teb.com