مهارت همدلی چیست و چگونه یاد بگیریم
مهارت همدلی می تواند به برقراری ارتباط موثر افراد کمک کند و باعث می شود تا بتوانید با این استرس ها تا حدود زیادی مقابله کنیم.
وقتی کسی از مهارت همدلی برخوردار است می تواند ارتباط موثری با افراد جامعه برقرار کند و میان آن ها محبوب و مورد تایید باشد. چنین تاییدی باعث می شود فرد عزت نفس بیشتری پیدا کند و از سرشت خود قلبا راضی باشد.
معنی مهارت های همدلانه
همدلی کردن به این معناست که فرد بتواند خودش را به جای فرد دیگر بگذارد و دنیا را از دید او ببیند. در واقع می توان گفت مهارت همدلی از دو جنبه مورد بررسی قرار می گیرد: جنبه ی عاطفی و جنبه ی شناختی
از جنبه ی عاطفی به این معنا می باشد که فرد احساسات فرد مقابل را عمیقا درک کند و سعی داشته باشد تا او را از نظر روحی احیا کند و از جنبه ی شناختی به این معنا که قادر باشد موقعیت به وجود آمده را بشناسد و ارزیابی کند.
اولین شرطی که لازمه ی مهارت همدلی می باشد داشتن خودآگاهی می باشد. وقتی کسی احساسات و شخصیت خود را بشناسد به راحتی می تواتد با افراد دیگر نیز همدلی کند اما اگر خودش را هم نتواند بشناسد از شناخت دیگران ناتوان خواهد بود.
خصوصیات افرادی که مهارت همدلی دارند :
افرادی که از مهارت همدلی برخوردار هستند معمولا در بین اقشار مختلف جامعه محبوبیت و تایید خواهند داشت. در ادامه به برخی از خصوصیات این افراد اشاره خواهیم کرد :
۱ ) علاقه داشتن به دیگران
۲ ) احترام گذاشتن به همه ی اقشار جامعه بلا استثنا
۳ ) مهارت اجتماعی قوی
۴ ) تعدد دوستان
۵ ) مورد تایید بودن نزد اطرافیان
اهمیت مشاوره
نمونه هایی از مهارت های همدلی
وقتی شما مهارت همدلی را کسب کنید و به خوبی از آن استفاده کنید می توانید به موارد زیر نیز دست پیدا کنید :
۱ ) به وجود آمدن احسای خوشایند در افراد
۲ ) افزایش عزت نفس و حس کارآمدی برای افراد
۳ ) بهبود قدرت تصمیم گیری در همه امور
۴ ) پیشگیری از انواع سو تفاهم و رفتارهای ناشایست
۵ ) بهبود روابط بین فردی ( به عنوان مثال روابط زناشویی یا دوستانه)
۶ ) کمک به بهبود شناخت افراد و به وجود آمدن یک رابطه ی ایده آل و جامع
نحوه ی افزایش مهارت همدلی :
مهارت همدلی نوعی مهارت اکتسابی می باشد که با تکرار و تمرین می توانید آن را در خود پرورش دهید. به برخی از این روش ها خواهیم پرداخت :
۱ ) گوش دادن به صورت فعال:
برای این که بتوانید مهارت همدلی را در خود تقویت کنید لازم است تا شنونده ی خوبی باشید. برای دست یابی به این‌امر لازم است تا با تمام توجه به صحبت های فرد مقابلتان گوش بدهید و در مواقع نیاز واکنش خاص آن موضوع را نشان دهید.
اگر فکر می‌کنید در موقعیت مناسبی برای شنونده بودن نیستید، از فرد مقابل بخواهید تا گفت و گوی خود را به زمان دیگری موکول کنید تا بتوانید گفت و گوی با کیفیت تری را تجربه کنید.
در چنین مواقعی فرد کمتر دلگیر می شود تا مواقعی که به نهایت احساسات و هیجان خود موضوعی را برای شما تعریف کند و شما هیچ توجهی به صحبت های او نشان ندهید برای گوش دادن فعال لازم است تا کارهای زیر را انجام بدهید :
۱ ) همه ی امور را رها کنید و در نهایت توجه به صحبت های فرد گوش بسپارید.
۲ ) با فرد تماس چشمی داشته باشید و به مخاطب خود چشم بدوزید.
۳ ) در مواقعی که او در حال صحبت است سرتان را تکان دهید و به او نشان دهید مشتاق شنیدن صحبت های او هستید.
۴ ) خودتان را به جای آن فرد بگذارید تا کمی حالش را درک کنید.
۵ ) اگر دوست دارید درباره ی مهارت گوش دادن فعال خبره تر شوید بهتر است از تکنیک انعکاس برای عکس العمل نشان دادن به صحبت های افراد استفاده کنید.
۲ ) انعکاس :
انعکاس احساس: طبق دستور العمل این تکنیک لازم است با استفاده از منعکس کردن عواطف میزان همدلی خودتان را با فرد نشان بدهید. به عنوان مثال می توانید به فرد بگویید ( من مطمئن هستم در آن زمان سختی بسیار زیادی را تحمل کرده ای) و یا ( خوشحال هستم که تو را خوشحال می بینم) در چنین مواقعی فرد مقابل به معنای واقعی احساس می کند که او را درک کرده اید.
انعکاس محتوا: در بعضی مواقع موضوعی که فرد درباره ی آن صحبت می کند احساس و هیجانی نیست و ببشتر به بحث های روزمره مربوط خواهد شد. در چنین مواقعی لازم است با انعکاس دادن حرف های فرد مقابل او را تایید کند و به او نشان بدهید که به صحبت های او گوش خواهید داد.
۳ ) قضاوت و نصیحت نکردن :
معمولا وقتی کسی درباره چیزی با شما درد و دل می کند تنها به همدلی و تایید شدن توسط شما نیاز دارد و دوست ندارد اشتباهات خود را بشنود.
متاسفانه بعضی از افراد از سر دلسوزی یا موارد دیگر شروع به قضاوت و سرزنش فرد می‌کنند یا او را نصیحت می کنند که چنین مواردی را تکرار نکنند. در چنین مواقعی اگر به صورت واقعی راهکار درستی دارید به او معرفی کنید اما اگر تنها قصد دارید فرد مقابل را گناهکار جلوه بدهید از کارهای خود دست بردارید.
۴ ) عدم تعصب :
در زندگی اجتماعی محال است که همه ی افراد با نظریات شما موافق باشند.
اگر می خواهید با کسی همدردی کنید باید تعصب را کنار بگذارید و حرف های مخالف با نظر خودتان را نیز پذیرا باشید و بشنوید. هر انسانی در زندگی اجتماعی خود لازم است به عقاید افراد مختلف احترام بگذارد.
۵ ) داشتن تعادل در مهارت همدلی :
برای این که بتوانید در مهارت همدلی خبره باشید لازم است برای عکس العمل نشان دادن نیز تعادلتان را حفظ کنید.
در واقع نه باید آن قدری عکس العمل نشان بدهید که مشکلی به مشکلات فرد مقابل اضافه کنید و نه آن قدر بی خیال و بی اهمیت باشید که فرد حس کند او را درک نمی‌کنید و برای احساسات او ارزشی قائل نیستید.
یاد دادن مهارت همدلی به کودکان
بهتر است تا مهارت همدلی در کودکی افراد در وجود آن ها نهادینه بشود چرا که کودکان در سنین پایین شخصیتی خام و پاک دارند و می توانند خصوصیات خوب را به خوبی فرا بگیرند.
برای رشد این مهارت در وجود کودک می توانید از کودک بخواهید که احساساتش را در یک هفته یادداشت کند و بعد به او بگویید که چرا همیشه یک احساس پایه و ثابت ندارد؟
وقتی او علت را جویا شد به او می فهمانید که انسان احساسات مختلفی دارد که نمی تواند هر روز یک نوع دلخواه آن را تجربه کند البته بهتر است در این باره از یک روانشناس کودک کمک بخواهید.
مهارت همدلی به چه معناست و چگونه می توان این مهارت مهم را افزایش داد؟
مهارت همدلی مهارتی است که برای ادامه دادن زندگی در اجتماع لازم است آن را به دست بیاوریم. زندگی هر فردی استرس ها و دغدغه های خود را دارد و مهارت همدلی می تواند روشی باشد که این تعارضات را کمتر و قابل تحمل تر کند.
کسی که به خوبی می تواند با افراد دیگر همدلی کند نزد اطرافیان و جامعه محبوب و مورد تایید خواهد شد و علاوه بر آن از عملکرد شخصیتی خود نیز راضی خواهد بود. همدلی اکتسابی می باشد و اگر از نداشتن آن شکایت دارید می‌توانید به راحتی بدست آورید.
وقتی شما با کسی همدلی می‌کنید در واقع سعی دارید تا زندگی را از دریچه چشمان او ببینید و به اقتضای احساسی که او الآن دارد شما نیز احساس می‌کنید.
اهمیت همدلی در زندگی روزمره
- بالا رفتن حس اعتماد به نفس
- احساس کارآمدی و مفید بودن
- تصمیم گیری مفیدتر و بهتر
- استحکام روابط بین افراد
- جلوگیری از آسیب های اجتماعی و روانی
- بهتر شناختن دیگران و به وجود آوردن روابط وسیع تر
روش های تقویت حس همدلی نسبت به دیگران
۱ ) به افراد مجالی بدهیم که احساسات واقعی خود را ابراز کنند.
۲ ) از حس خود آگاهی کاملی داشته باشیم که بتوانیم احساسات بقیه مردم را درک‌کنیم.
۳ ) با احساساتی که از فرد مقابل می گیریم متقابلا به او بفهمانیم که برایش ارزش و احترام بسیار زیادی را قائل می باشیم.
۴ )خودمان را به جای افراد دیگر بگذاریم و دنیا را از دریچه چشمان آن ها نظاره کنیم تا احساسات آن ها را درک کنیم.
۵ ) افراد مختلف را به علت بروز رفتارهای همدلانه ای که نشان می دهند تشویق بکنیم.
۶ ) وقتی در حال همدلی کردن با افراد هستید از مقایسه کردن به شدت پرهیز کنید زیرا به احساسات شخص مقابل صدمه وارد می کنید.
۷ ) تلاش کنیم تا بیشتر شنونده باشیم و دست از نصیحت کردن برداریم.
۸ ) تلاش کنیم تا روابط صمیمانه ای در خانواده برقرار کنیم و به این ترتیب روحیه همدلی را در خانه و خانواده پرورش دهیم.
۹ ) وقتی کسی نزد ما درد دل می‌کند او را مقصر ندانیم و دست از سرزنش او برداریم.
همه چیز درباده مهارت همدلی
همان طور که می دانید دنیای مدرن امروز در راستای پیشرفت بشریت حرکت می کند و به طبع تغییراتی در آن صورت خواهد گرفت. اگر تلاش کنید تا از بروز این تغییرات پیشگیری کنید خودتان دچار مشکل می شوید پس لازم است تا مهارت هایی را یاد بگیرید.
اگر تلاش کنید تا رفتاری را متناسب با شرایط حاضر در محیط انجام دهید یا اگر در جهت تغییر مثبت در روند روزمره ی خود تلاش کنید در واقع در حال تلاش برای کسب یک مهارت جدید می باشید.
وقتی یک انسان بالغ مهارت های لازم برای ادامه زندگی را نداشته باشد و یا نتواند خودش را با تغییراتی که در محیط می بیند سازگار کند در مقابل مسائل و مشکلات پیش رو کاملا شکننده می شود و این قدرت را ندارد تا خود را در برابر مشکلات سر راه هماهنگ کند.
چنین فردی با کوتاهی های خود سرنوشت خود را درگیر اختلالات شخصیتی می‌کند و آینده خود را به تباهی می کشاند.
مهارت همراهی
مهارت همدلی یک مهارت ضروری برای ادامه زندگی اجتماعی افراد می باشد. افراد با یادگیری و خبره شدن در این مهارت می آموزند تا یکدیگر را به خوبی درک‌کنند و دنیا را از دید همدیگر نظاره گر باشند.
اگر کسی این مهارت را نداشته باشد از سمت افراد دیگر تایید نخواهد شد و پریشان خاطر می شود.
مهارت همدلی به چه معناست
اگر کسی آموخته باشد که با دیگران همدل و همراه باشد به خوبی می‌تواند افراد مختلف را درک‌کند و این درک کردن موجب رشد و تعالی خود آن فرد می شود. از این نظر که اعتماد به نفس خود را در مواجهه با چنین مواقعی حفظ می کنند و مهارت همدلی خود را تحسین می‌کنند.
اگر می خواهید این مهارت را به خوبی داشته باشید لازم است تفاوت های فردی افراد را بشناسید و به آن ها احترام بگذارید.
کسانی که مهارت همدلی را به خوبی رعایت می‌کنند می‌توانند با افراد سازگاری داشته باشند و با آنان به خوب ارتباط بگیرند. آنان کمتر از دیگران خشمگین می شوند و یا مخالفت خود را با احترام و منطقی بیان می‌کنند.
انواع همدلی
معمولا هر شخصی برای همدلی کردن با افراد دیگر روش های خاص خود را دارد. به چند مورد از این روش ها خواهیم پرداخت :
۱ ) صحبت با افراد درباره مشکلاتشان و تصور کردن ماجرا
۲ ) گوش دادن فعال به صحبت افراد و نه شنونده بودن
۳ ) تماس بدنی با افراد روان رنجور
موانع مسیر همدلی
متاسفانه همیشه بعضی موانع باعث می شوند فرایند همدلی صورت نگیرد ک مشکلی حل نشود، ممکن است افراد همواره در هراس باشند که قضاوت بشوند و یا بابت اعمال خود مسخره بشوند.
وقتی کسی تصمیم میگیرد نزد شما درد دل کند به این معنی است که به شما اعتماد کرده است و موظف هستید به صحبت های او گوش دهید و او را به ناحق قضاوت نکنید.
دست از نصیحت های کلیشه ای تان بردارید چرا که فقط اوضاع را بدتر از آن چیزی که هست می‌کند.
شما حق ندارید درباره سخت بودن مسیر پیش روی او صحبت کنید. اگر نمی توانید به او درباره ادامه راه امید بدهید دست کم او را دلسرد نکنید.
سعی نکنید تا مشکلات فرد مقابل را بی اهمیت جلوه بدهید. مشکل هر چقدر هم کوچک و جزئی باشد بار روانی سنگینی برای فرد خواهد داشت.
طبق تحقیقاتی که درباره نحوه همدلی کردن با افراد صورت گرفته به این نتیجه خواهیم رسید که مهارت هایی مثل ( من تو را درک می‌کنم ) ( من تو را می فهمم) و غیره می تواند در ایجاد حال خوب افراد تاثیر مستقیم داشته باشد.
وقتی فردی در بازه سوگواری می باشد احتیاج دارد تا مورد همدلی کردن کسی قرار بگیرد تا کمی از حجم اضطراب و افسردگی فرد کم شود.
کلام آخر
همدلی یک مهارت ارتباطی کاملا مهم است و لازم است هر کسی آن را یاد بگیرد. شاید شما نیز خودتان به خوبی بلد باشید تا با هر کسی همدلی کنید اما کسی برای شما و همدلی کردن با دل پر دردتان وقتی نگذارد. مراجعه به یک روانشناس و مشورت با او می تواند تا حدود زیادی مشکل شما را حل کند.