سوگیری تأییدی چیست؟ یک خطای ذهنی رایج با مثالهای واقعی
سوگیری تاییدی، تمایل به جستجو و ترجیح اطلاعاتی است که از باورهای از پیش موجود ما پشتیبانی میکنند. در نتیجه، ما تمایل داریم هرگونه اطلاعاتی را که با آن باورها در تضاد است، نادیده بگیریم.
سوگیری تاییدی اغلب غیرعمدی است، اما همچنان میتواند منجر به تصمیمگیری ضعیف در تحقیقات (روانشناسی) و در زمینههای حقوقی یا زندگی واقعی شود(منبع).
چرا فقط به دنبال حرف هایی می گردیم که باورمان را تایید کند؟
ما به دلیل یک پدیده روانشناختی به نام سوگیری تاییدی، تمایل داریم فقط به دنبال کلمات یا اطلاعاتی باشیم که باورهای ما را تأیید میکنند. سوگیری تاییدی، تمایل انسان به ترجیح دادن اطلاعاتی است که از باورهای موجود ما پشتیبانی میکنند و در عین حال اطلاعاتی را که با آنها در تضاد هستند نادیده میگیرند یا رد میکنند.
این امر به این دلیل رخ میدهد که پردازش تمام اطلاعات موجود از نظر ذهنی پرهزینه و زمانبر است. مغز ما از میانبرهایی به نام اکتشاف استفاده میکند و به طور انتخابی اطلاعاتی را جستجو، تفسیر و به خاطر میسپارد که با ایدههای قبلی ما همسو هستند و منجر به تصمیمگیری سریعتر اما همچنین خطاهای بالقوه در قضاوت میشود.
وقتی اطلاعات جدید آنچه را که از قبل باور داریم تأیید میکند، احتمال بیشتری دارد که آن را به عنوان حقیقت بپذیریم، بعداً بهتر به یاد بیاوریم و آن را در جهانبینی خود ادغام کنیم. در مقابل، اطلاعات متناقض تمایل دارند ما را به حالت تدافعی درآورند، باعث شوند روی نقصهای آن تمرکز کنیم یا منجر به فراموشی کامل آن شوند.
این توجه انتخابی به شواهد تأییدکننده به حفظ و تقویت باورهای فعلی ما کمک میکند و ناهماهنگی شناختی، ناراحتی ذهنی که هنگام مواجهه با اطلاعات متناقض تجربه میشود، را کاهش میدهد.
در نهایت، سوگیری تاییدی ناشی از تمایل مغز به سهولت شناختی و آسایش عاطفی است و به ما کمک میکند از تلاش و استرس ناشی از بازنگری در دیدگاههای عمیق خود اجتناب کنیم، اما میتواند منجر به درک تحریفشده و تصمیمگیری ضعیف شود(منبع)(منبع)(منبع).
مغز از سوگیری تاییدی به عنوان یک میانبر ذهنی یا اکتشافی استفاده میکند تا با تمرکز بر اطلاعاتی که با باورهای قبلی فرد همسو هستند، تصمیمگیری را سریعتر و از نظر ذهنی آسانتر کند. وقتی افراد با اطلاعاتی مواجه میشوند که باورهایشان را تایید میکند، احتمال بیشتری دارد که آن را به عنوان حقیقت بپذیرند، آن را در درک خود بگنجانند و بعداً برای پشتیبانی از دیدگاههایشان آن را به یاد بیاورند. برعکس، اطلاعات متناقض معمولاً با حالت تدافعی، بررسی انتقادی یا به سادگی فراموش میشوند.
تست درونگرا یا برونگرا بودن انلاین
سه راه اصلی برای بروز سوگیری تایید وجود دارد:
- جستجوی مغرضانه اطلاعات (فقط جستجوی شواهد تاییدکننده)
- تفسیر مغرضانه (دیدن اطلاعات مبهم به عنوان تاییدکننده باورهای خود)
- یادآوری مغرضانه (به خاطر سپردن بهتر اطلاعات تاییدکننده).
این سوگیری میتواند منجر به قضاوت ضعیف و درک تحریفشده در زمینههای مختلف، از تصمیمات روزمره گرفته تا تحقیقات علمی و مسائل حقوقی، شود. آگاهی و تفکر انتقادی کلید کاهش اثرات آن هستند(منبع)(منبع).
مثال های سوگیری تایید در علم و سیاست
در اینجا نمونههایی از سوگیری تاییدی در علم و سیاست آورده شده است:
در علم:
دانشمندان ممکن است مطالعات را به گونهای طراحی و تفسیر کنند که فرضیههایشان را تأیید کند، نه اینکه به طور عینی به دنبال ابطال آنها باشند. سوگیری تاییدی در علم زمانی ظاهر میشود که محققان بیشتر به دادههایی توجه میکنند که انتظارات آنها را تأیید میکند و شواهد متناقض را نادیده میگیرند، که میتواند منجر به نتیجهگیریهای ناموجه شود.
به عنوان مثال، این سوگیری بر تفسیر دادهها در مطالعات در بسیاری از رشتهها تأثیر گذاشت و از نظر تاریخی در اکتشافات علمی مانند سفر ادینگتون برای تأیید پیشبینی انیشتین در مورد خم شدن نور در طول یک خورشیدگرفتگی مشاهده شده است.
همچنین، فرآیند بررسی همتا و گزارش گزینشی دادهها (اثر کشوی پرونده) میتواند تحت تأثیر سوگیری تاییدی قرار گیرد، که نظریههای علمی تثبیتشده را حتی در برابر نتایج متناقض حفظ میکند.
در سیاست:
سوگیری تاییدی به شدت در زمینههای سیاسی آشکار میشود. مردم تمایل دارند اطلاعات را ترجیح دهند و مطالعات را به گونهای تفسیر کنند که باورهای سیاسی آنها را تأیید کند.
به عنوان مثال، در بحثهای مربوط به مجازات اعدام، طرفداران و مخالفان مطالعات یکسانی را میخوانند، اما هر گروه دلایلی برای تقویت دیدگاههای اولیه خود پیدا میکند و شواهدی را که با موضع آنها مغایرت دارد، رد میکند. این قطبی شدن در مباحث سیاسی با بار احساسی رایج است که در آن افراد استانداردهای شواهد بالاتری را برای دیدگاههای مخالف تعیین میکنند و اطلاعات تأییدکننده را راحتتر جذب میکنند.
این مثالها نشان میدهند که چگونه سوگیری تأییدی با ترجیح شواهد تأییدکننده و نادیده گرفتن اطلاعات مخالف، درک و تصمیمگیری را هم در تحقیقات علمی و هم در گفتمان سیاسی شکل میدهد(منبع).
منبع : سوگیری تأییدی چیست؟ یک خطای ذهنی رایج با مثالهای واقعی