شناحت علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله بسیار مهم است زیرا به تشخیص و درمان سریع آن کمک می کند. گاهی اوقات کودکان ۳ ساله ممکن است در توجه کردن، پیروی از دستورالعمل ها و انتظار یا گرفتن نوبت مشکل داشته باشند. این رفتارها می توانند رایج و مناسب سن بوده یا ممکن است نشان دهنده نیاز به ارزیابی اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی (ADHD) باشند.
به عنوان والدین، ممکن است تعجب کنید که آیا بیش فعالی در کودکان ۳ ساله شما وجود دارد یا برای سن خود معمولی رفتار می کند.
کودکان خردسال اغلب در توجه یا تمرکز مشکل دارند، اما چه زمانی این مشکلات به اندازه کافی جدی است که والدین و معلمان نگران احتمال وجود بیش فعالی باشند؟
بر اساس تخمین های مرکز کنترل بیماری، از هر ۱۱ کودک، ۱ کودک مبتلا به اختلال نقص توجه یا بیش فعالی (ADHD) تشخیص داده می شود، اما تحقیقات نشان می دهد که علائم هشداردهنده اغلب حتی قبل از شروع مدرسه نیز ظاهر می شوند.
حدود ۴۰ درصد از کودکان در سن چهار سالگی مشکلات قابل توجهی در توجه دارند و ADHD در حال حاضر شایع ترین اختلال سلامت روانی است که در سال های سه و چهار سال تشخیص داده می شود.
نشانه ها و علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله
- از فعالیت هایی که نیاز به توجه بیش از یک یا دو دقیقه دارند، بیزار است یا از آن اجتناب می کند.
- پس از چند لحظه درگیر شدن در فعالیت، علاقه خود را از دست می دهد و شروع به انجام کار دیگری می کند.
- نسبت به سایر کودکان هم سن و سال بسیار بیشتر صحبت می کند و سر و صدای بیشتری ایجاد می کند.
- هنگامی که به آن ها دستور داده می شود این کار را انجام ندهید، دقیقا این کار را انجام می دهند.
- می خواهد دائماً با پاهایش لگد بزند، تکان دهد یا در صندلی خود بچرخد. اصرار دارد که پس از بیش از چند دقیقه نشستن “باید” بلند شود.
- وارد موقعیت های خطرناک می شود.
- در حفظ توجه مشکل دارد.
- بدون فکر عمل کردن از علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله است.
- به نظر می رسد گوش نمی کند.
- برای پیروی از دستورالعمل ها تلاش می کند.
- با سازماندهی مشکل دارد.
- کارهایی که نیاز به تفکر زیاد دارند را دوست ندارد.
- در کارهای روزمره فراموشکار است.
- مکرراً تکالیف، کتاب‌ها، اسباب‌بازی‌ها یا سایر اقلام را گم می کنند.
- خیلی سریع با غریبه ها گرم می شود.
- اغلب با همبازی ها پرخاشگری می کند.
- قبل از اینکه سؤال کامل شود، پاسخ می دهد.
- در بازی ها زیاد آسیب می بیند.
اگر والدین این علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله را مشاهده می کنند و در مورد بیش فعالی در کودکان ۳ ساله خود نگران هستند، باید با مشاور صحبت کنند.
علت بیش فعالی در کودکان ۳ ساله
تحقیقات هنوز علت دقیق بیش فعالی را مشخص نکرده است. با این حال، یک پیوند ژنتیکی را کشف کرده اند، زیرا ADHD می تواند در خانواده ها به صورت ارثی انتقال یابد. سایر عوامل در محیط ممکن است احتمال بروز بیش فعالی را افزایش دهند:
- مادر در بارداری سیگار می کشد یا الکل مصرف می کند
- زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد
- آسیب مغزی
علل ذکر شده زیر می‌تواند علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله را بدتر کنند:
- تماشای بیش از حد تلویزیون
- خوردن قند
- استرس خانوادگی (فقر، آسیب های خانوادگی)
بیش فعالی در دختران
دختران کمتر از پسران مورد تشخیص و درمان بیش فعالی قرار می گیرند. برخی افراد حتی به اشتباه معتقدند که این عارضه فقط در پسران رخ می دهد. در واقع، علائم بیش فعالی می تواند در دختران متفاوت به نظر برسد، به گونه ای که تشخیص این اختلال را سخت تر می کند.
دختران مبتلا به ADHD ممکن است به اندازه پسرها بیش فعال، تکانشی یا مخل در کلاس به نظر نرسند. با این حال، آنها ممکن است بی سر و صدا و درگیر اضطراب، فراموشی، بی نظمی و عدم تمرکز دست و پنجه نرم کنند.
علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله همچنین ممکن است از راهبردهای مقابله ای بهتری برای جبران مشکلات خود استفاده کنند، مانند تلاش بیشتر برای انجام تکالیف مدرسه.
بسیاری از دختران تا اواخر عمر تشخیص رسمی را دریافت نمی کنند. تا آن زمان، آن ها احتمالاً مجبور بودند عواقب زندگی با یک اختلال ناشناخته و درمان نشده را تحمل کنند. این پیامدها شامل مشکلات در مدرسه و روابط و همچنین اعتماد به نفس پایین یا حتی افسردگی می باشد.
تست بیش فعالی کودک سه ساله
برای تشخیص ADHD، کودک باید حداقل به مدت ۶ ماه تعداد مشخصی از علائم را داشته باشد که در بیش از یک بخش از زندگی خود را نشان دهند. به عنوان مثال، اگر فرزند شما در خانه رفتارهایی دارد که ممکن است شبیه بیش فعالی باشد اما در موقعیت های خارج از خانه این رفتارها را نداشته باشد، ممکن است توضیح دیگری وجود داشته باشد.
اگر مشکوک هستید که فرزندتان درگیر بیش فعالی در کودکان ۳ ساله است، باید با متخصصی صحبت کنید که برای تشخیص و درمان بیش فعالی آموزش دیده است، مانند متخصص اطفال، روانپزشک کودک، روانشناس یا در برخی شرایط خاص مددکار اجتماعی بالینی.
همچنین مهم است که کودک خود را برای سایر اختلالات مانند بینایی، شنوایی یا مشکلات خواب بررسی کنید زیرا گاهی اوقات علائم این مشکلات شبیه به بیش فعالی می باشد.
این ارزیابی ساده برای والدین کودکانی است که ممکن است علائم اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) داشته باشند. در ادامه لیستی از سوالات مربوط به تجربیات زندگی مشترک در میان کودکانی که مبتلا به ADD/ADHD تشخیص داده شده اند، آمده است.
ارزیابی برای کودکان پیش دبستانی باید کامل باشد و از دستورالعمل های مشخص شده توسط آکادمی اطفال آمریکا (AAP) یا زیر نظر روانسنج انجام شود.
این دستورالعمل‌ها یک مصاحبه دقیق با کودک را توصیه می‌کنند تا مشخص شود که علائم چقدر طول کشیده‌اند، چقدر شدید هستند، هر چند وقت یک‌بار و در چه شرایطی رخ می‌دهند. از شما و معلمان یا ارائه دهندگان مراقبت از کودک خواسته می شود تا پرسشنامه هایی را با مقیاس های درجه بندی برای ارزیابی رفتار فرزندتان تکمیل کنید.
مشاور و روانشناس با بررسی دقیق سوابق تحصیلی و پزشکی کودک پیش دبستانی شما انجام می دهد، مستقیماً با کودک شما صحبت می کند و آن ها را مشاهده می کند و سایر اختلالاتی که ممکن است فرزند شما همراه با بیش فعالی داشته باشد را بررسی می کند. متخصص همچنین ممکن است تست‌های روان‌شناختی دیگری را برای کمک به درک نقاط قوت و ضعف کودک پیش دبستانی در یادگیری و مهارت‌های تفکر و بررسی ناتوانی‌های یادگیری پیشنهاد کند.
عوارض بیش فعالی در کودکان ۳ ساله
بیش فعالی می تواند زندگی را برای کودکان دشوار کند. بیش فعالی در کودکان ۳ ساله علائم زیر را به دنبال دارد:
- اغلب در کلاس درس با مشکل مواجه می شوند که می تواند منجر به افت تحصیلی و قضاوت سایر کودکان و بزرگسالان شود.
- بیشتر از کودکانی که ADHD ندارند، تصادف و آسیب‌های مختلف را تجربه می‌کنند.
- عزت نفس ضعیف دارند.
- به احتمال زیاد در تعامل با همسالان و بزرگسالان و پذیرفته شدن مشکل دارند.
- در معرض خطر مصرف الکل و مواد مخدر و سایر رفتارهای بزهکارانه قرار دارند.
درمان بیش فعالی در کودکان ۳ ساله
اگر کودک شما بیش فعال، بی توجه یا تکانشی است، ممکن است انرژی زیادی لازم باشد تا او را به گوش دادن، پایان دادن به یک کار یا نشستن مجبور کنید.
نظارت مداوم می تواند خسته کننده باشد، اما مراحلی وجود دارد که می‌توانید برای بازگرداندن کنترل اوضاع و در عین حال به کودکتان کمک کنید تا از توانایی‌های خود حداکثر استفاده را بکند.
اختلال کمبود توجه ناشی از فرزندپروری بد نیست اما استراتژی های فرزندپروری موثری وجود دارد که می تواند راه اصلاح رفتارهای مشکل دار را هموار سازد. کودکان مبتلا به بیش فعالی به عشق، حمایت و تشویق زیادی نیاز دارند.
کارهای زیادی وجود دارد که والدین می توانند برای کاهش علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله انجام دهند بدون اینکه انرژی طبیعی، بازیگوشی و حس منحصر به فردی هر کودک را قربانی کنند.
۱. مراقب خودتان باشید تا بتوانید بهتر از فرزندتان مراقبت کنید.
درست غذا بخورید، ورزش کنید، به اندازه کافی بخوابید، راه هایی برای کاهش استرس بیابید و از خانواده، دوستان و همچنین پزشک و معلمان فرزندتان حمایت کافی را بخواهید.
۲. ساختار را ایجاد کنید و به آن پایبند باشید.
با پیروی از برنامه های روزمره، ساده کردن برنامه کودک و مشغول نگه داشتن فرزندتان با فعالیت های سالم، به کودک خود کمک کنید متمرکز و منظم بماند.
۳. انتظارات روشنی را تعیین کنید.
قواعد رفتاری را ساده کنید و توضیح دهید که در صورت اطاعت یا شکستن آن ها چه اتفاقی خواهد افتاد.
۴. ورزش و خواب را تشویق کنید.
فعالیت بدنی تمرکز را بهبود می بخشد و باعث رشد مغز می شود. نکته مهم این است که برای کودکان مبتلا به بیش فعالی، خواب بهتری نیز به همراه دارد که به نوبه خود می تواند علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله را کاهش دهد.
۵. به کودک خود کمک کنید تا درست غذا بخورد.
برای مدیریت علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله، وعده‌های غذایی سالم یا میان‌وعده‌های منظم را هر سه ساعت یک‌بار برنامه‌ریزی کنید و از مصرف غذاهای ناسالم و شیرین خودداری کنید.
۶. به فرزند خود بیاموزید که چگونه دوست شود.
به آن ها کمک کنید شنونده بهتری شوند و یاد بگیرند که چگونه صورت و زبان بدن افراد را بخوانند و راحت تر با دیگران تعامل کنند.
چه زمانی باید دارو درمانی را در نظر گرفت؟
به طور کلی، داروهای محرک باید فقط برای کودکان پیش دبستانی در نظر گرفته شود که رفتار درمانی به آن ها کمک کافی را نمی کند، یا رفتارشا خطرناک است یا به شدت بر زندگی آن ها و خانواده هایشان تأثیر می گذارد.
یکی از دلایلی که ابتدا باید رفتار درمانی را امتحان کرد این است که میزان پاسخ دهی آن بیش از ۷۰ درصد است. دکتر آدسمن خاطرنشان می کند که در کودکان پیش دبستانی میزان پاسخ به ۵۰ درصد کاهش می یابد.
موارد زیر می تواند نشانه این باشد که علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله شدید می باشد و باید از دارو درمانی کمک بگیرید:
- رفتار درمانی ناموفق بوده است
- خطر قابل توجه آسیب به کودک
- خطر قابل توجه آسیب به سایر کودکان یا مراقبین
- اخراج از پیش دبستانی یا مهد کودک
- تهدید اخراج از پیش دبستانی یا مهدکودک
- سابقه خانوادگی ADHD
- آسیب احتمالی سیستم عصبی مرکزی، مانند نارس بودن، قرار گرفتن در معرض الکل یا کوکائین قبل از تولد، یا مسمومیت با سرب
- والد یا قیم به دلیل رفتار کودک در آستانه فروپاشی روانی هستند.
- ازدواج به دلیل رفتار کودک در آستانه طلاق یا جدایی
از بین دو نوع داروی محرک (داروهای مبتنی بر متیل فنیدیت و داروهای مبتنی بر آمفتامین) FDA فقط داروهای مبتنی بر آمفتامین (دکسدرین و آدرال) را برای کودکان ۳ تا ۵ ساله تایید کرده است.
چیزی که همه در مورد آن توافق دارند این است که اگر دارو استفاده شود باید دوز آن بسیار کم باشد. علاوه بر این دارو درمانی باید زیر نظر دکتر انجام شود و نباید دوز آن توسط شخص تغییر کند. هرنوع مصرف و تغییر دارویی بدون نظر دکتر خطرات و آسیب های بلندمدت جدی به دنبال دارد.
جلوگیری
برای کمک به کاهش خطر ابتلا به بیش فعالی در کودکان ۳ ساله می توان کارهای زیر را انجام داد:
- در دوران بارداری از هر چیزی که می تواند به رشد جنین آسیب برساند اجتناب کنید. به عنوان مثال، الکل ننوشید، از مواد مخدر استفاده نکرده یا سیگار نکشید.
- کودک خود را از قرار گرفتن در معرض آلاینده ها و سموم از جمله دود سیگار و رنگ سرب محافظت کنید.
- زمان استفاده از گوشی همراه را محدود کنید اگرچه هنوز ثابت نشده است، اما بهتر است که کودکان در پنج سال اول زندگی از قرار گرفتن بیش از حد در معرض تلویزیون و بازی های ویدیویی خودداری کنند.
منبع : علائم بیش فعالی در کودکان ۳ ساله
