اگرچه ما دوست داریم باور کنیم که منطقی و عقلانی هستیم، اما واقعیت این است که ما دائماً تحت تأثیر خطاهای شناختی هستیم. این سوگیری‌ها تفکر را تحریف می‌کنند، بر باورها تأثیر می‌گذارند و تصمیمات و قضاوت‌هایی را که مردم هر روز می‌گیرند، تحت تأثیر قرار می‌دهند(منبع).

خطای شناختی پیش‌بینی چیست؟

سوگیری شناختی پیش‌بینی، سوگیری با نام رسمی نیست که معمولاً در میان سوگیری‌های شناختی استاندارد فهرست شده باشد، اما عموماً به تمایل افراد به قضاوت یا تصمیم‌گیری بر اساس انتظارات یا پیش‌بینی‌هایشان در مورد نتایج آینده اشاره دارد که اغلب تحت تأثیر احساسات آنی یا تصورات از پیش تعیین‌شده به جای تحلیل صرفاً منطقی قرار می‌گیرند.

این به نحوه پیش‌بینی رویدادها توسط افراد مربوط می‌شود که می‌تواند با تکیه بر «احساسات غریزی» یا پاسخ‌های عاطفی خود به جای شواهد عینی، ادراک و تصمیم‌گیری آنها را تحت تأثیر قرار دهد.

این سوگیری پیش‌بینی منجر به قضاوت‌های عجولانه می‌شود، جایی که افراد به سرعت افراد، اشیاء یا موقعیت‌ها را بر اساس احساسات اولیه به جای استدلال کامل، خوب یا بد قضاوت می‌کنند.

به طور کلی، سوگیری‌های شناختی مانند این‌ها ناشی از استفاده مغز از اکتشافات – میانبرهای ذهنی – برای ساده‌سازی پردازش اطلاعات پیچیده است که گاهی اوقات می‌تواند منجر به ادراکات غیرمنطقی یا کج‌راهه‌ای شود که از قضاوت منطقی منحرف می‌شوند.

مکانیسم دفاعی پیش بینی | تعریف مکانیسم پیش بینی و ارتباط آن با اضطراب

بنابراین، سوگیری پیش‌بینی می‌تواند باعث شود افراد انتظار نتایج خاصی را داشته باشند و بر اساس آن رفتار کنند، که اگر این انتظارات بی‌اساس یا بیش از حد خوش‌بینانه/بدبینانه باشند، ممکن است منجر به خطا شود(منبع)(منبع).

چرا همیشه فکر می‌کنیم از قبل می‌دانستیم؟

تمایل به این فکر که «ما از قبل چیزی را می‌دانستیم» پس از وقوع یک رویداد، به ویژه هنگام در نظر گرفتن خطای پیش‌بینی، تا حد زیادی با سوگیری پس‌بینی توضیح داده می‌شود.

این سوگیری شناختی باعث می‌شود رویدادهای گذشته را قابل پیش‌بینی‌تر از آنچه در واقع هنگام پیش‌بینی‌های اولیه بودند، درک کنیم.

وقتی نتیجه واقعی مشخص می‌شود، مغز ما خاطرات و باورهای ما را بازسازی می‌کند تا به نظر برسد که ما پیش‌بینی بهتری نسبت به آنچه واقعاً انجام داده‌ایم، داشته‌ایم.

این شامل تحریف یا یادآوری انتخابی گذشته برای کاهش تفاوت بین آنچه پیش‌بینی کرده‌ایم و آنچه واقعاً اتفاق افتاده است، می‌شود و تجربه خطای پیش‌بینی را به حداقل می‌رساند.

اساساً، پس از فهمیدن نتیجه، تطبیق حقایق با یک روایت منسجم آسان‌تر می‌شود و منجر به این احساس کاذب می‌شود که رویداد قابل پیش‌بینی بوده است.

این اثر با کاهش ناهماهنگی شناختی و ایجاد احساس کنترل یا شایستگی بیشتر، یک عملکرد روانشناختی را ایفا می‌کند، اما همچنین می‌تواند مانع یادگیری از اشتباهات شود زیرا عدم قطعیت واقعی و غیرقابل پیش‌بینی بودن را پنهان می‌کند.

به طور خلاصه:

• خطای پیش‌بینی تفاوت بین آنچه انتظار داریم و آنچه در واقع اتفاق می‌افتد است.
• سوگیری پس‌بینی با آشکار جلوه دادن نتایج پس از وقوع، درک ذهنی از خطای پیش‌بینی را کاهش می‌دهد.
• این سوگیری منجر به اعتماد بیش از حد به قضاوت ما می‌شود و خاطرات پیش‌بینی‌های قبلی را تحریف می‌کند.

ترس از قضاوت دیگران با راهکارهای باورنکردنی

آگاهی از این سوگیری و مستندسازی عمدی پیش‌بینی‌های اولیه می‌تواند به مقابله با سوگیری پس‌بینی و بهبود تصمیم‌گیری‌های آینده کمک کند(منبع)(منبع)(منبع).

مثال‌های پیش‌نگری در حوادث تاریخی

نمونه‌های خطای پیش‌بینی را می‌توان در رویدادهای تاریخی مختلف و زمینه‌های روزمره یافت که در آن‌ها پیش‌بینی‌ها از نتایج واقعی فاصله می‌گیرند.

نمونه‌هایی از رویدادهای تاریخی

سقوط بازار مسکن در سال ۲۰۰۸ نمونه قابل توجهی از خطای پیش‌بینی است. مؤسسات مالی و سرمایه‌گذاران به مدل‌های ناقصی متکی بودند که خطرات مرتبط با اوراق بهادار با پشتوانه وام مسکن را دست کم می‌گرفتند.

این خطا در پیش‌بینی ثبات بازار مسکن به بحران مالی جهانی منجر شد و تأثیر حیاتی خطاهای پیش‌بینی را در تصمیمات پرخطر برجسته می‌کند.

پیش‌بینی‌های اقتصادی همچنین اغلب در دوره‌های غیرمعمول مانند رکود یا تغییرات ساختاری مانند اعتدال بزرگ، که در آن پیش‌بینی‌ها در مورد رشد، بیکاری و تورم به طور قابل توجهی از نتایج واقعی منحرف می‌شوند، خطاهای پیش‌بینی را نشان می‌دهند(منبع)(منبع).

منبع : خطای شناختی پیش‌بینی در روانشناسی | چرا ذهن ما اشتباه می‌کند؟