آیا تا به حال هنگام اجرا در مقابل تماشاگران زنده، احساس انرژی زیادی کرده‌اید؟ یا شاید احساس اضطراب فلج‌کننده‌ای داشته‌اید؟ این تجربیات متضاد، تأثیر عمیقی را که دیگران می‌توانند بر رفتار ما داشته باشند، برجسته می‌کند، پدیده‌ای که به عنوان اثر حضار شناخته می‌شود(منبع).

وقتی دیگران نگاه می‌کنند چه اتفاقی می‌افتد؟

وقتی دیگران تماشا می‌کنند، «اثر مخاطب» وارد عمل می‌شود، که به این اشاره دارد که چگونه صرف حضور دیگران می‌تواند بر رفتار و عملکرد فرد تأثیر بگذارد. این اثر می‌تواند بسته به وظیفه خاص و عوامل فردی، عملکرد را بهبود بخشد یا مانع آن شود.

دو مکانیسم اصلی زیربنای اثر مخاطب هستند:

• تسهیل اجتماعی: هنگام انجام وظایف ساده یا خوب آموخته شده، حضور مخاطب معمولاً عملکرد را بهبود می‌بخشد. افزایش برانگیختگی و انگیزه ناشی از مشاهده می‌تواند تمرکز و انرژی را افزایش دهد و منجر به نتایج بهتر شود، مانند ورزشکارانی که در مقابل جمعیت عالی عمل می‌کنند.
• بازداری اجتماعی: برعکس، برای وظایف پیچیده یا جدید، تماشای دیگران می‌تواند اضطراب و فشار را افزایش دهد که با مختل کردن عملکردهای شناختی و ایجاد استرس، مانند ترس از صحنه در حین سخنرانی عمومی، عملکرد را مختل می‌کند.

عوامل متعددی بر اثر مخاطب تأثیر می‌گذارند، از جمله:

• پیچیدگی وظیفه (وظایف ساده مفید، وظایف پیچیده مانع)
• ویژگی‌های مخاطب (اندازه، آشنایی، تخصص)
• تفاوت‌های فردی (ویژگی‌های شخصیتی، اعتماد به نفس، اضطراب)

درک اثر مخاطب به ما کمک می‌کند تا بفهمیم چگونه زمینه‌های اجتماعی رفتار انسان را شکل می‌دهند و چگونه می‌توانیم عملکرد را در محیط‌های مختلف، از ورزش و آموزش گرفته تا سخنرانی در جمع و موقعیت‌های کاری، مدیریت کنیم(منبع)(منبع)(منبع).

درمان فوبیای اجتماعی ، گوشه گیری ، انزوای اجتماعی

به طور خلاصه، وقتی دیگران تماشا می‌کنند، عملکرد می‌تواند به دلیل پاسخ‌های روانی و فیزیولوژیکی ناشی از حضور مخاطب، بهبود یا کاهش یابد(منبع)(منبع)(منبع)(منبع).

مثال‌های اثر حضار در ورزش و زندگی روزمره

نمونه‌هایی از تأثیر تماشاگران در ورزش و عملکرد عبارتند از:

• در طول همه‌گیری کووید-۱۹، زمانی که تماشاگران در ورزشگاه‌ها حضور نداشتند، تحقیقات نشان داد که عملکرد ورزشکاران، به ویژه در ورزش‌های مهارتی مانند MMA یا لیگ‌های برتر فوتبال، بدون تماشاگر مختل می‌شد.

حضور تماشاگران معمولاً انگیزه و برانگیختگی را افزایش می‌دهد و منجر به نتایج بهتر برای ورزشکاران ماهر می‌شود.

• مطالعه‌ای با ورزشکاران دانشگاهی واکنش‌های متفاوتی را به رفتار تماشاگران نشان داد: تماشاگران تشویق‌کننده به برخی از ورزشکاران کمک کرد، در حالی که تماشاگران تشویق‌کننده تأثیر منفی بر دیگران گذاشت و نشان داد که چگونه نوع حمایت تماشاگران بر عملکرد تأثیر می‌گذارد(منبع).
• در مسابقات تشویق، تماشاگران حامی با افزایش انگیزه، اعتماد به نفس، تمرکز و تعامل همراه بودند، در حالی که جمعیت منفی یا غیرحمایت‌کننده، معیارهای عملکرد و سطح تعامل را کاهش دادند(منبع).
• تحقیقات در روانشناسی ورزشی عموماً نشان می‌دهد که حضور تماشاگران معمولاً عملکرد را در وظایف ساده یا به خوبی آموخته شده افزایش می‌دهد، اما ممکن است به دلیل افزایش فشار یا اضطراب، مانع عملکرد در وظایف پیچیده‌ای شود که نیاز به دقت و هماهنگی دارند.
• مطالعه دیگری نشان داد که ورزشکاران در بازی‌های خانگی با حضور تماشاگران حامی در مقایسه با بازی‌های خارج از خانه با حضور تماشاگران خصمانه، عملکرد بهتری داشتند که نشان‌دهنده مزیت حضور تماشاگران در زمین خانگی است.
• در فعالیت‌هایی که نیاز به تلاش مداوم دارند، مانند فشردن دسته، شرکت‌کنندگان در حضور تماشاگران در مقایسه با تنهایی، مدت زمان طولانی‌تر و با استقامت بیشتری عمل کردند و این امر تأثیر انگیزشی تماشا شدن را برجسته می‌کند.

مشاوره حضوری در مرکز برگزیده کشور

این مثال‌ها نشان می‌دهد که چگونه تماشاگران می‌توانند هم به ورزشکاران و اجراکنندگان انرژی بدهند و هم آنها را تحت فشار قرار دهند، که این تأثیرات بسته به نوع کار، سطح مهارت و رفتار تماشاگران متفاوت است.

منبع : اثر حضار:چگونه حضور دیگران بر رفتار ما تاثیر می گذارد