نوشته‌ها

پذیرش و کنار آمدن با فرآیند پیری

فیلم و فایل صوتی آموزشی روانشناسی رایگان و مشاوره


برای پخش فایل مرورگر خود را آپدیت کنید یا از اینجا فایل را دانلود نمایید.

دکتر جین هارتسین

آرنولد شوارتزینگر بیان می کند او از اینکه در آینه چهره 63 ساله ی خود را نگاه کند احساس خوبی ندارد و از این لحاظ بسیار احساس سرخوردگی می کند. البته واکنش او چندان هم خاص و منحصر به فرد نیست، پیر شدن و افزایش سن برای اکثر انسان ها ناراحت کننده است اگر چه ممکن است برخی افراد مثبت اندیش باشند وسعی کنند نقاط منفی را نبینند اما تغییراتی که در بدن انسان، ظاهر، سلامتی و مهارت هایی که قبلا می توانستید انجام دهید و اکنون نمی توانید، قابل نادیده گرفتن و ناچیز شمردن نیستند. قدرت بینایی ما مثل زمانی که جوانتر بودیم نیست هم چنین نمی توانیم کارها را به همان شکلی که در گذشته انجام می دادیم انجام دهیم در واقع نوعی احساس فقدان در این میان وجود دارد. به خصوص در مورد تغییراتی که در ظاهر افراد اتفاق می افتد. به طور خلاصه می توان گفت حقیقت این است که پذیرش تغییر بسیار سخت است و پیر شدن و پا به سن گذاشتن داستان همین تغییر است.

افراد ممکن است زمانی که نشانه های پیر شدن را در خود می بینند احساسات مختلفی را تجربه کنند و به شکل متفاوتی با آن رو به رو شوند. پذیرفتن تغییر دشوار است و هر کسی واکنش مختلفی نسبت به آن از خود بروز می دهد. برخی افراد پیر شدن را در آغوش می گیرند و به راحتی آن را می پذیرند و به عنوان فرصتی برای یادگیری چیزهای جدید و تجربه های نو می نگرند، برخی دیگر ممکن است به نوعی احساس سرگشتگی و گمشدگی کنند و نگران این مسئله باشند که هنوز کارهایی را که باید و یا می خواسته اند به سرانجام برسانند به پایان نرسانده اند. در حقیقت فرآیند پیر شدن و پا به سن گذاشتن هر کسی را تحت تاثیر قرار می دهد. به طور کلی این احساس از دست دادن توانایی هایی که در گذشته داشته ایم و اکنون فاقد آنها هستیم برای همۀ افراد ناراحت کننده است.

آیا ممکن است بتوان از فرآیند پیر شدن جلوگیری کرد؟ آیا این مسئله مهم تر از این است که ما در زندگی خود کجا هستیم و به چه چیزهایی دست پیدا کرده ایم؟ به عقیدۀ من اینکه در چه سنی هستیم نمی تواند برای شخص غرور آفرین باشد. مسئله ای که این میان غرور آفرین است این است که تاکنون در زندگی خود به چه چیزهایی دست پیدا کرده ایم. در واقع اینکه کجای زندگی هستیم و در این زندگی چه کسانی حضور دارند و با آن ها رفت آمد می کنیم است که می تواند غرور آفرین باشد و یا خیر.

البته پذیرش تغییراتی که در اثر بالا رفتن سن در انسان اتفاق می افتد دشوار است ولی تحقیقاتی صورت گرفته که نشان می دهد افزایش سن به طور موقتی ممکن است باعث افسردگی شود ولی به مرور احساس شادی و نشاط در انسانها ایجاد می کند.

اغلب افراد در جوانی ممکن است دوران سختی را پشت سر بگذارند و تجربیات تلخی داشته باشند و از این تجربیات برای ساختن آینده ای بهتر استفاده کنند، اما در زمانی که سن بالا می رود مسئولیت های افراد بسیار کمتر می شود و افراد می توانند با تمرکز بیشتر کارهایی را که همیشه در زندگی به دنبال یاد گرفتن آنها بوده اند و به آن علاقه داشته اند را انجام دهند و از آن لذت ببرند.

آیا به راستی ما به اندازۀ احساساتمان جوان هستیم؟ شاید حقیقت این است که زمانی که شما احساس سلامتی و شادابی کنید انگیزۀ بیشتری برای انجام کارهای جدید و یادگیری مسائل تازه دارید، به اندازه ای که احساسات مثبت را در خود پرورش دهید این انگیزه نیز بالاتر می رود. همان طور که جامعه به سلامتی افراد اهمیت می دهد و از این مسئله آگاه است افراد میانسال نیز می توانند از این مزیت برخوردار باشند که سلامتی آن ها حائز اهمیت است. ما هم چنین مخالف فرهنگی هستیم که تنها بر اهمیت جوانی تمرکز می کند. رسانه ها اغلب تاکید زیادی دارند بر اینکه چهرۀ شما بایستی جوان تر بماند و شما باید احساس جوانی کنید و پیغام آنها این است که پیر شدن و پا به سن گذاشتن بخش ترسناکی از زندگی هر شخص است. متأسفانه راهی برای مقابله با این پیغام ها نیست ولی شما باید خودتان مخالف این تبلیغات باشید. شما می توانید به نوعی منطقی و واقع بینانه با این مسئله روبه رو شوید و آن را به عنوان بخشی از زندگی خود بپذیرید و از آن لذت ببرید.

پذیرش افزایش سن نسبت به جنسیت افراد متفاوت است و زنان و مردان هر کدام به شکل متفاوتی به آن واکنش نشان می دهند. تاریخ نشان داده است که مردان راحت تر با این مسئله کنار می آیند و آن را می پذیرند به خصوص زمانی که این تغییرات در چهرۀ آن ها ظهور پیدا می کند. در گذشته مردها در زمینه های شغلی و موفقیت های مالی ای که می توانستند داشته باشند بیشتر دچار پشیمانی می شدند اما زن ها مدت زمان طولانی با این مسئله نمی توانستند کنار بیایند و سعی می کردند با انجام عمل های جراحی و پلاستیک و کارهای دیگری از این قبیل این فرآیند را نادیده بگیرند. اما امروزه مردان نیز به ظاهر خود اهمیت می دهند و زنان نیز بیشتر نسبت به گذشته در اجتماع حضور دارند و شاغل هستند بنابراین در مبارزه با پیری بین زنان و مردان نوعی تعادل و توازن بیشتری ایجاد شده است.

بنابراین چه کارهایی برای مدیریت فرآیند پیر شدن می توان انجام داد؟ و چگونه با احساسات مثبت و منفی ای که به دنبال آن یم آید کنار بیاییم؟ دستور العمل هایی در زیر ارائه می کنیم.

از خود مراقبت کنید.

سعی کنید برنامه ورزشی برای خود تنظیم کنید. تغذیۀ صحیح داشته باشید و به سلامتی خود اهمیت دهید. هیچ زمانی برای شروع کردن این برنامه ها دیر نیست و شما در هر سنی می توانید از مزایای به کار گیری این دستورالعمل ها چه از نظر ذهنی و چه فیزیکی برخودار شوید.

خوش بین باشید.

داشتن نگرش مثبت نسبت به زندگی ارتباط نزدیکی به طول عمرتان بالاتر و جسم سالم تر دارد. در واقع برخی تحقیقات به این نتیجه رسیده اند که داشتن نگرش مثبت نسبت به زندگی می تواند ریسک بسیاری از بیماری های جسمی مانند مشکلات قلبی را کاهش دهد. یک ضرب المثل آمریکایی می گوید «قادر باشید از لیموناد لیمو بگیرید» داشتن نگرشی مثبت به این اندازه می تواند به شما کمک کند که احساس بهتری نسبت به سن خود داشته باشید.

محدودیت های خود را کاهش دهید و آن ها را به حداقل برسانید.

چیزهایی را تجربه کنید که باعث شوند از محدودۀ عادت ها فراتر روید. همیشه انجام چه کاری برایتان خواستنی بوده؟ شاید زمان آن رسیده که به کلاس آشپزی بروید و یا زبان مورد علاقه تان را فرا بگیرید. شاید شما همیشه دوست داشته اید به مکان مشخصی سفر کنید ولی زمان کافی برای این کار را نداشتید اما اکنون وقت آن فرا رسیده است. ایجاد تجربیات جدید باعث می شوند  که ذهن شما جوان تر و سالم تر بماند.

اجتماعی باشید.

سعی کنید اطراف خود را پر از آدم های مثبت اندیش کنید و بیشتر با آنها ارتباط برقرار کنید و تماس های اجتماعی خود را با افراد بیشتر کنید.

این مسئله را بپذیرید:

پذیرش تغییر دشوار است. پذیرش این مسئله که شما همان فردی نیستید که در سن 20 یا 30 سالگی بوده اید. و دیگر فاقد آن توانایی ها شده اید اما سعی کنید این تغییر را به مرور بپذیرید (البته نه در زمان کوتاه بلکه در طولانی مدت با آن روبرو شوید.) شما می توانید آن را در آغوش بگیرید و به بهترین شکل از آن لذت ببرید.

منبع: ساینس دیلی