نوشته‌ها

کسانی که بر اثر مونوفوبیا سکته کرده اند| غلبه بر ترس از تنهایی

همه ما در زمان کودکی از تنها شدن و تنها ماندن وحشت داشتیم و برای تنها نماندن، هر کاری از دستمان بر می آمد انجام می دادیم، اما امروز قصد داریم درباره فوبیا تنهایی در بزرگسالان صحبت کنیم. 

تعداد زیادی از بزرگسالان، از تنها ماندن به هر نحوی وحشت دارند اگر کمی به آن ها نزدیک شویم و با سبک زندگی آن ها آشنا شویم متوجه می شویم به خاطر ترس از تنهایی چه زندگی سختی را تجربه می کنند. ممکن است ساعت ها با کسانی که به معاشرت با آن ها تمایلی ندارند، صحبت کنند. تمام روز تلویزیون و رادیو را روشن بگذارند و یا صرفا به خاطر فرار از تنهایی، ازدواج کنند و مادر شوند!

آیا ترس از تنهایی یک اختلال به حساب می آيد؟

متاسفانه بعضی از افراد این ترس خود را به رسمیت نمی شناسند و ادعا می کنند اجتماعی هستند و بسیار هم به آن افتخار می کنند. ترس از تنهایی به این دلیل اختلال محسوب می شود که گاهی موجب می شود فرد به خاطر فرار از آن، تصمیمات عجولانه ای بگیرد. تصمیماتی از قبیل: ازدواج با فرد نا مناسب، معاشرت با همسایه های نا مناسب و غیره به همین دلیل است که ترس  از تنهایی را در زمره ی اختلالات روانی طبقه بندی می کنیم و معتقدیم نیاز به درمان دارد.

علائم ترس از تنهایی چیست؟

مبتلایان اتوفوبیا هنگامی که تنها می شوند ممکن است این علائم را از خود بروز دهند:

1) دائما می ترسند که وقتی تنها هستند قرار است چه اتفاق ناگواری برایشان بیفتد.

2) به طرز وسواس گونه ای از تنها ماندن در هراس هستند.

3) از خود علائم فیزیکی مانند: رعشه، سر درد و سرگیجه، درد و سنگینی در قفسه سینه، تعریق شدید، احساس تپش قلب، فشار خون و حالت تهوع نشان می دهند.

4) تمایل شدید نسبت به فرار از موقعیتی که در آن هستند

5) وحشت و اضطراب نسبت به اینکه نکند تنها شوند

6) حملات شدید وحشت (پانیک)

علت اصلی ترس از تنهایی

در کل علت وحشت از تنها ماندن مشخص نیست. این ترس انواع و شدت های مختلفی دارد که هر کدام ممکن است دلایل خاص خود را داشته باشد. مثلا کسی که نسبت به تنها ماندن در مکان های شلوغ هراس دارد ممکن است به آگروفوبیا نیز مبتلا باشد.

بیماری آگروفوبیا عزت نفس فرد را ضعیف می کند و سبب می شود فرد نتواند هیچ کاری را به تنهایی انجام بدهد. در نتیجه به ترس از تنها ماندن منجر می شود.

امکان دارد ترس از تنهایی به دلیل خاطرات آسیب زا گذشته و یا احساس ناتوانی و عدم کفایت در موقعیت های بحرانی باشد. این دلایل از مهم ترین دلایلی هستند که موجب می شود فرد از تنهایی هراس داشته باشد.

ترس از تنهایی ممکن است گاهی به دلایل قانونی رخ دهد. مثلا وقتی کسی در محله ای پر خطر و پر جنایت زندگی می کند تمایل دارد در کنار کسی باشد و احساس تنهایی نکند.

چگونه می توان اختلال هراس از تنهایی را تشخیص داد؟| تشخیص مونوفوبیا

برای تشخیص این بیماری روانشناس درباره اخلاق رفتار و احساسات فرد سوال خواهد پرسید تا بتواند وضعیت روانی او را بسنجید. اگر این اضطراب تا حدی باشد که فرد از انجام امور روزانه اش باز بماند، وجود اختلال مونوفوبیا برای روانشناس محرز می شود.

راهکارهایی برای رهایی از ترس از تنهایی

برای کاهش این مشکل روش هایی وجود دارد که ممکن است افراد مبتلا نیز گاهی از این روش ها به صورت ناخودآگاه استفاده کنند.

اگر از سرقت و ورود افراد خطرناک در خانه خود وحشت دارید، لازم است موارد امنیتی را رعایت کنید و از امنیت خود اطمینان حاصل کنید.

در این جا ترس، زنگ هشداری است که به شما اخطار می دهد نسبت به حریم منزل خود هشیار باشید.

در گام بعدی بهتر است از روش های خودسازی استفاده کنید. بسیاری از  افرادی که به تنهایی هراسی مبتلا هستند، گزارش داده اند که تمرینات آرام بخش، میزان اضطراب آن ها را کنترل کرده و توانسته از حملات پانیک جلوگیری کند. تنفس آگاهانه، مدیتیشن، یوگا و آروماتراپی از موثرترین روش های ایجاد آرامش هستند.

البته توجه داشته باشید موارد بالا می تواند علائم ناشی از اتوفوبیا را تا حدودی بهبود ببخشد اما برای درمان هراس از تنهایی، لازم است به متخصص مربوطه مراجعه کنید.

ترس از تنهایی با چه روش هایی درمان خواهد شد؟

روان درمانگران اصولا از این سه روش برای درمان مونوفوبیا استفاده می کنند:

رفتار درمانی شناختی (cbt):

در طی این نوع روش، راهکار های مقابله با استرس در مواجهه با تنهایی آموزش داده می شود. طبق تحقیقات انجام شده در انستیتوی ملی بهداشت روانی، 75 درصد از مبتلایان فوبیاهای خاص توانسته اند با روش cbt مشکل خود را رفع کنند.

مواجهه درمانی در درمان مونوفوبیا

طبق تحقیقات انجام شده در دانشگاه اکسستر انگلستان، روش مواجهه درمانی به شکستن چرخه اجتناب افرادی که به فوبیاهای خاص مبتلا هستند کمک می کند. کسانی که به اتوفوبیا مبتلا هستند از تنهایی اجتناب می کنند.

وقتی این افراد به این موضوع فکر می کنند که تا چه مقدار ممکن است در آینده تنها باشند ناگهان اضطرابی وجود آن ها را فرا می گیرد.وقتی فرد با فوبیای خود به صورت مکرر مواجه شود موجب می شود چرخه اجتناب نسبت به تنهایی قطع شود و تحمل او نسبت به تنها ماندن افزایش یابد.

دارو درمانی برای درمان ترس از تنهایی

معمولا روان درمانی به تنهایی قادر است فوبیاهای خاص را درمان کند اما گاهی اوقات به صلاح دید پزشک، بهتر است مصرف دارو در کنار روان درمانی نیز تجویز شود تا علائم خود تا حدودی کاهش پیدا کند. روان درمانگر ممکن است در ابتدای درمان به شما تجویز کند این داروها را مصرف کنید و یا در مواقع خاص و به صورت کوتاه مدت از آن ها استفاده کنید.

برخی از داروهایی که برای بیماری مونوفوبیا تجویز می شوند عبارتند از:

مسدود کننده های بتا

 این داروها تحریک پس از ترشح آدرنالین را از بین می برند. (آدرنالین هورمونی است که به هنگام اضطراب و ترس در بدن آزاد می شود.)

آرام بخش ها

آرام بخش های بنزودیازپین قادر هستند با کاهش اضطراب، شما را آرام کنند. البته فراموش نکنید که این قبیل داروها لازم است با احتیاط مصرف شود چون ممکن است اعتیاد به وجود بیاورند. ( خصوصا برای افرادی که سابقه اعتیاد به الکل و مواد مخدر را دارند.)

نکته مهم

همان طور که می دانید برخی از اختلالات روانشناختی به صورت قطعی و تضمینی درمان ندارند و پروسه طولانی را دربر دارند اما اتوفوبیا از این قبیل بیماری ها نیست. شما با مراجعه به روان شناس می توانید به طور کامل آن را درمان کنید. علاوه بر این، گاهی اوقات اتوفوبیا به علت ترس های دیگری ممکن است به وجود بیاید و یک روان درمانگر قادر است یک برنامه جامع و کامل برای درمان همه ی فوبیاهای شما تنظیم کند. به یاد داشته باشید حضور منظم و پیگیرانه شما در اثر بخشی درمان، بسیار تاثیر گذار خواهد بود.

ترس از تنهایی در زنان

مونوفوبیا کلمه ای است که برای ترس از چند نوع متفاوت استفاده می شود. ممکن است بعضی افراد از جداشدن و دور شدن از یک شخص خاص بترسند و بعضی دیگر نسبت به تنها زندگی کردن وحشت داشته باشند. البته ممکن است همه ی این ترس ها دلیل مشترک و واحدی داشته باشند و یا اصلا وجه اشتراکی نداشته باشند.

طی یک بررسی جهانی بهداشت روان 2 دلیل موثر بر ترس از تنهایی یا مونوفوبیا زبان مشخص شده است:

1) وجود آسیب های روحی و روانی در زمان کودکی

2) نادیده گرفتن و عدم تامین نیازهای دوره کودکی

این دو مورد از مواردی هستند که فرد را مستعد به مونوفوبیا می کنند.

ریشه ترس از تنهایی در زنان چه چیزی می تواند باشد؟

تنهایی زنان انواع مختلفی دارد و دلایل ترس از آن نیز می تواند مختلف باشد:

مثلا زنانی که در جمع احساس تنهایی می کند امکان دارد به اجتماع هراسی نیز مبتلا باشد و یا اینکه به دلیل درگیری های ذهنی خود شخص این احساس را پیدا کند.

البته ممکن است یکی از علل دیگر این ترس، کمبود محبت یا فراموش نکردن خاطرات آسیب زننده نیز باشد.

علائم ترس از تنهایی در زنان

مبتلایان به مونوفوبیا ممکن است به دلیل این بیماری رفتارهای غیر منطقی از خود نشان دهند که در قسمت زیرین چند نمونه آن ها را با هم مرور می کنیم:

1) ازدواج نکردن

2) ازدواج کردن پس از آن طلاق گرفتن فقط به دلیل برگشتن نزد والدین 

3) عدم رشد شغلی به علت وابستگی والدین( در حالی که خود فرد به والدین وابستگی دارد)

4) تماس دائمی با والدین دیدار با آنها به هر بهانه ای و فراموش کردن زندگی مشترک ( این گونه افراد معمولا انتظارات والدین و احترام گذاشتن به آن ها را بهانه خواهند کرد.)

انواع فوبیا(هراس)

فوبیا یا همان هراس زدگی نوعی ترس شدید و طولانی مدت نسبت به یک شی حیوان شخص و یا موقعیت است. فوبیا در زمره ی اختلالات اضطراب محسوب می شود. شخصی که به فوبیا مبتلاست همواره تلاش می کند از محرک و یا ترس خود فرار کند و یا آن را با اضطراب و ترس زیاد تحمل کند.

البته بعضی از فوبیاها خاص و منحصر به فرد هستند. مثلا ممکن است یک شخص فقط از گربه (ailuphobia) وحشت داشته باشد یا فقط از عنکبوت (arachnophobia) بترسد. این فوبیاها جدی و مشکل ساز نیستند، به این دلیل که بدون وجود این محرک ها در آرامش زندگی خواهند کرد اما بعضی از فوبیاها در ابعاد گسترده تر بازدارنده تر و ناراحت کننده تر است.

به عنوان مثال علائم فوبیایی مانند ترس از ارتفاع (acrophobia) ممکن است با تماشا کردن بیرون از پنجره یا رانندگی بر روی ارتفاع و مکان های کوهستانی عود کند.

ترس از مکان های تنگ و بسته (claustrophobia) ممکن است با سوار شدن به مترو یا اتوبوس و سوار شدن به آسانسور باریک دردسر ساز شود. افرادی که به این نوع فوبیاها مبتلا هستند نیازمند یک تغییر جدی در زندگی خود هستند چرا که ممکن است محدودیت هایی نظیر مشکل در محل کار، مشکل در رانندگی، مشکل در اجتماع و غیره متوجه آن ها باشد.

برای درمان فوبیا باید به یک روان درمانگر یا یک روان پزشک مراجعه کنید.

فوبیا از سه نوع اصلی تشکیل شده است.

1) فوبیا ساده:

مبتلایان به این نوع فوبیا از حیواناتی نظیر ( عنکبوت، گربه، مار و غیره) و یا از افراد خاص ( دندان پزشک، دلقک، دکتر و غیره) و همچنین محل های خاص ( بیمارستان، مکان های تنگ و تاریک، مکان های مرتفع و غیره) و یا مواقع خاص ( سوار شدن به هواپیما، حضور در فضای بسته مانند یک آسانسور و غیره) هراس داشته باشند. البته می توان گفت این نوع هراس ها تا حدودی (ارثی) هستند و در اعضای خانواده ها ممکن است وجود داشته باشد.

2) فوبیا اجتماعی ( اضطراب و هراس اجتماعی)

افرادی که به این نوع فوبیا مبتلا هستند ممکن است در جمع خاص و یا اجتماع تحقیر شده باشند و یا مورد قضاوت کسی قرار گرفته باشند. بعضی از این افراد، در زمانی مضطرب می شوند که افراد حاضر در جمع را نمی شناسند. فوبیا اجتماعی می تواند تا حدودی باز دارنده باشد. این افراد ممکن است از حضور در کلاس های درسی غذا خوردن در رستوران حضور در کنسرت و یا مجالس شادی و غم امتناع کنند.

معمولا کودکانی که منزوی یا خجالتی هستند و یا تجارب ناخوشایندی در گذشته دارند بیشتر از دیگر افراد در معرض این بیماری هستند.

3) agrophobia (ترس از مکان های باز)

این نوع ترس عبارت است از هراس از قرار گرفتن در مکان های عمومی که خروج یکباره از آن ها ممکن است خجالت آور باشد.

وقتی شخصی به agrophobia مبتلاست از ورود به جشن ها سفر و یا کنسرت اجتناب خواهد کرد. این مدل  فوبیا مجزا است چون با وحشت زدگی ( ترس شدید با علائم جسمانی ناراحت کننده مثل لرز، تپش قلب و عرق کردن) مرتبط است.

علائم ترس از تنهایی در نوجوانان

هراس های کودکی بین سنین 5 و 9 سالگی اتفاق می افتد و معمولا کوتاه مدت هستند. ترس های با دوام و ماندگار از همان دوران کودکی فرد شروع می شوند. در سنین حدود بیست سالگی  فوبیای بزرگسالان ممکن است چندین سال به طول انجامد و احتمال این که خود به خود حل و فصل شود بسیار کمتر است. ترس از تنهایی در صورت درمان نشدن می تواند خطر ابتلا به دیگر بیماری های روانی مانند افسردگی، ابتلا به اعتیاد و اضطراب را داشته باشد.

برخی از علائم ابتلا به  ترس از تنهایی در نوجوانان را با هم بررسی خواهیم کرد:

1) احساس ترس، ناراحتی و اضطراب بیش از حد نسبت به تنها بودن.

2) ترس و احساسات غیر منطقی

4) بروز علائم جسمی مانند: رعشه و لرزش بدن، تپش قلب، تعریق، تنگی نفس، احساس سرگیجه و سردرد، احساس تهوع و غیره هنگام تصور تنهایی.

تشخیص  ترس از تنهایی در نوجوانان

یک روان درمانگر یا روان پزشک از شما سوالاتی درباره علائم فعلی و جزئیات ترس شما سوال خواهد کرد. او همچنین ممکن است در مورد وراثت و نظر اعضای خانواده شما را نسبت به فوبیا تنهایی بپرسد و اگر تجربه و آسیب قبلی نسبت به آن فوبیا دارید حتما لازم است بازگو کنید.

شاید صحبت کردن درباره علائم شما هنگام مواجهه با تنهایی برای درمان ترس از تنهایی مفید باشد. همچنین باید به درمانگر توضیح دهید برای جلوگیری از تنهایی چه کارهایی انجام می دهید و فوبیا زندگی روزمره شما را چگونه تحت الشعاع قرار می دهد.

روان درمانگر ممکن است از شما درباره ی استفاده از مواد مخدر نیز سوال کند، زیرا بیشتر افراد با شرایط فوبیا و افسردگی به مواد مخدر پناه می برند. فوبیاهای خاص در کودکان مشکلات کوتاه مدت و گذرا ایجاد می کند اما در بزرگسالان 80 درصد از فوبیاهای جدید به یک معضل بلند مدت تبدیل می شود که امکان ندارد بدون درمان حل و فصل شوند.

پیشگیری و جلوگیری از بروز فوبیا تنهایی در نوجوانان

متاسفانه هیچ روشی برای جلوگیری کردن از شروع بیماری فوبیا وجود ندارد اما درمان می تواند از تاثیر منفی فوبیا تا حدودی بکاهد.

درمان فوبیا ترس از تنهایی در نوجوانان

درمان فوبیا به طور معمول متشکل از دارودرمانی و روان درمانی است

1) مواجهه درمانی

 روش شناختی رفتاری می تواند تاثیر گذار باشد خصوصا در روندی که درمان از طریق مواجهه درمانی یا حساسیت زدایی تدریجی انجام پذیرد. در این روش شما به تدریج در شرایط کنترل شده استرس زا قرار می گیرید و از آن می ترسید. همین ترس باعث می شود ناخودآگاه یاد بگیرید آرامش خود را حفظ کنید. تنفس آگاهانه انجام دهید و با راهکارهای این چنینی آرامش خود را بازگردانید. برای درمان های کوتاه مدت فوبیا ممکن است دکتر داروهای ضد اضطراب و آرام بخش تجویز کند. اگر فوبیا جدی نیست و فقط ممکن است گاهی رخ دهد مانند ترس از هواپیما استفاده از دارو درمانی می تواند محدود باشد.

3)تجویز داروهای ضد افسردگی یا همانssri یا داروهای دیگری مانند کلومیپرامین(آنافرانیل) و ایمپرامین(توفرانیل) و داروهای ضد اضطراب بنزودیازپین ها مانند کلونازپام(آنافرانیل) دیازپام(والیوم) و لورازپام(آتیران) است برای این اختلال مفید خواهد بود. 

چه زمانی احتیاج است از روان پزشک یا روان شناس کمک بگیریم؟

اگر ترس هایی که مونوفوبیا برای شما ایجاد می کند بر عملکرد اجتماعی و روزانه شما تاثیرگذار است یا ممکن است آرامش شما را مختل کند و برای شما دردسر ایجاد می کند، لازم است هرچه سریع تر وقتی برای تجویز روان پزشک را روان شناس تنظیم کند و روند درمان خود را هرچه سریع تر آغاز کنید.

منبع : کسانی که بر اثر مونوفوبیا سکته کرده اند| غلبه بر ترس از تنهایی