درمان اعتیاد رفتاری
درمان اعتیاد رفتاری
اعتیاد رفتاری چیست و در مورد روش های درمانی اعتیاد رفتاری چه چیزهایی می دانید؟ واژه اعتیاد افراد را به یاد مواد مخدر می اندازد اما امروزه خانواده ها و افراد درگیر اعتیادهای جدیدی می شوند که به اعتیاد های رفتاری معروف هستند، اعتیادهای رفتاری شامل اعتیاد به قمار، اعتیاد به رابطه جنسی، اعتیاد به اینترنت و غیره می شود.
برای درمان اعتیاد رفتاری، می توان از درمان های سنتی و شناخته شده در زمینه اعتیاد به مواد مخدر، الکل و داروهای اعتیاد آور استفاده کرد، هم چنین برای درمان اعتیاد رفتاری روش های درمانی نوینی طراحی شده است که در ادامه این مقاله به بررسی آن ها می پردازیم و مطالعه آن می تواند برای شما مفید باشد.
درمان اعتیاد رفتاری، قدم اول شناخت اعتیاد رفتاری
بسیاری از افراد اعتیاد رفتاری را نمی شناسند و در مورد آن هیچ آگاهی ندارند به همین دلیل این مسئله توسط افراد و خانواده ها نادیده گرفته می شود. در این خصوص باید آگاهی و اطلاعات خود را افزایش دهید و با علائم و نشانه های اعتیاد آشنا شوید.
اعتیاد رفتاری متنوع است و هر کدام از انواع آن نشانه های مخصوص به خودشان را دارند به عنوان مثال علائم اعتیاد جنسی با اعتیاد به اینترنت متفاوت می باشد. به طور کلی مهم ترین نشانه های اعتیاد رفتاری شامل موارد زیر می شود:
- درگیری ذهنی در مورد رفتار
- ناتوانی کنترل بر فعالیت مورد نظر
- ایجاد آسیب های مالی و جانی برای خود و اطرافیان
علائم و عوارض اعتیاد رفتاری
اعتیاد رفتاری با علائم و عوارضی همراه می باشد اما شدت و تعداد دفعات اعتیاد رفتاری در افراد مختلف، متفاوت است به همین دلیل اعتیاد رفتاری مانند اعتیاد به الکل اختلالاتی در عملکرد زندگی افراد به وجود می آورد که برخی از آن ها عبارت اند از:
- درگیر فکری با فعالیت حتی در صورتی که آن زمان فعالیت انجام داده نمی شود.
- دفعات انجام کار افزایش یافته، حتی زمان انجام فعالیت هم ممکن است افزایش یابد.
- درگیر وسواس فکری عملی می شود و حس اجبار به سراغش می یابد تا به طور مکرر این رفتار را انجام دهد.
- نسبت به دفعات قبلی، افزایش مدت زمان و دفعات صورت می گیرد.
- ممکن است فرد مبتلا به اعتیاد رفتاری، خانواده و اطرافیانش با خطرات مالی و جانی رو به رو شوند.
- بدون توجه به خطرات و عوارض آن، این رفتار به صورت مکرر و افزایشی انجام می شود.
- منجر به بروز مشکلاتی در جنبه های مختلف زندگی از جمله شغلی، تحصیلی و روابط می شود.
- در درمان اعتیاد رفتاری موفق نیست و تلاش ها بی نتیجه است.
- تصمیم در خصوص ترک اعتیاد می گیرد اما در قطع یا کاهش آن فعالیت ناتوان است.
اگر علائم و نشانه های اعتیاد را در انجام رفتارهایی نظیر قمار، سکس، بازی های ویدیویی و غیره تجربه می کنید برای جلوگیری از پیشرفت و پیشگیری باید از مشاور و روانشناس کمک بگیرید تا اعتیاد را به موقع تشخیص دهند و برای رفع آن اقداماتی را انجام دهید.
روش های درمان اعتیاد رفتاری
اعتیاد رفتاری هر کدام ویژگی های خاص خودشان را دارند و روش های درمانی آن ها متفاوت است. در صورتی که فرد در برابر رفتارهای منفی و تکرار شونده تسلیم شود، با آسیب های روانی بسیاری رو به رو خواهد شد.
در این شرایط باید نشانه های اعتیاد رفتاری را شناخت و برای کاهش و توقف آن تلاش نمود، هم چنین هدف از این روش ها جلوگیری از تکرار خارج از کنترل فعالیت و کاهش و توقف آن است.
روان درمانی فردی
روان درمانی فردی در خصوص اعتیاد رفتاری به شیوه درمان شناختی رفتاری استفاده می شود. در این روش درمانگر ابتلا مسائلی مانند شرایط روانی، شرایط پزشکی، مصرف مواد و اعتیاد به الکل و شرایط خانوادگی را مورد بررسی قرار می دهد و در این زمینه سوالاتی را می پرسد.
این سوالات به درمان گر کمک می کند تا شیوه درمانی مناسبی را انتخاب نماید و هم چنین به تغییر رفتار فرد کمک کند.
درمان به این روش بر روی افکار فرد تمرکز می کند زیرا نحوه تفکر فرد بسیار مهم است و عامل تعیین کننده نوع رفتار و احساسات فرد می باشد. با تغییر رفتار مثبت به جای رفتار منفی می توان منجر به تغییر رفتار فرد شد. هم چنین درمانگر در این روش با بررسی و ارائه راهکارهایی به فرد کمک می کند که در زیر مواردی بیان شده است:
- درمانگر به بررسی افکار اعتیادی می پردازد و سعی می کند ریشه و علل اصلی گرایش به سمت اعتیاد رفتاری را پیدا کند.
- تلاش می کند رفتارهای منفی را درمان کند و اعتیاد به این رفتارها را رفع نماید و رفتارهای مثبت را جایگزین رفتار منفی کرده و با تمرین سعی دارد رفتارهای مثبت تداوم بیش تری داشته باشد.
- در جلسات درمانی آموزش هایی در خصوص مقابله با وسوسه صورت می گیرد و هم چنین به افراد یاد می دهد چطور از بازگشت خود به سمت اعتیاد رفتاری پیشگیری نمایید.
درمان گروهی
در درمان گروهی، چند درمانجو با هدایت یک درمانگر مورد درمان قرار می گیرند و سعی می کنند تجربیات خود را به اشتراک بگذارند. جلسات گروهی در کنار روان درمانی استفاده می شود.
افرادی که درگیر اعتیاد رفتاری مانند سایر اعتیاد ها شده اند در این جلسات شرکت می کنند تا با روش های مقابله ای به خوبی آشنا شوند و با کمک تجربیات دیگران، ترک و درمان بهتری داشته باشند و برای ترک و درمان تشویق شوند.
جلسات خانواده درمانی
زمینه های محیطی و خانوادگی در شکل گیری رفتار تاثیر بسیاری دارد، هم چنین اعتیاد رفتاری، آسیب ها و خطراتی برای فرد و خانواده اش ایجاد می کند. به همین دلیل استفاده از جلسات خانواده درمانی اهمیت بسیاری دارد، زیرا بسیاری از خانواده ها با این اعتیاد آشنا نیستند و نمی دانند چطور باید با عزیزانشان برخورد کنند.
این عدم آگاهی آن ها ممکن است رفتارهای نامناسبی به وجود آورد و باعث تشدید اعتیاد فرد شود. شرکت در جلسات خانواده درمانی به آگاهی آن ها می افزاید و باعث می شود اطلاعات آن ها در این خصوص افزایش یابد، برگزاری این جلسات بر روی روند درمان تاثیر بسیاری می گذارد و مفید است.
تکنیک های هنر درمانی
فرد در تکنیک هنردرمانی از خلاقیت خود استفاده می کند و سعی می کند در قالب آثار هنری، درونیات خود را به نمایش بگذارد.
در حقیقت فردی که به اعتیاد رفتاری مبتلا شده است سعی می کند عمیق ترین احساساتش را نسبت به فعالیت اعتیادآور در کار هنری نشان دهد و از روش هایی مانند تخیل فعال، گشتالت و دست سوم استفاده می کند. البته در ایران از این روش به ندرت استفاده می شود و درمانگران معدودی از هنر درمانی برای ترک اعتیاد استفاده می کنند.
مراقبه
با استفاده از تکنیک های ذهن آگاهی، مراقبه و تنفس صحیح می توان سلامت روان را تقویت کرد این روش برای ارتقا بهزیستی موثر می باشد و به شما کمک می کند تا آگاهی خود را افزایش دهید و به جای فرار از موقعیت و نادیده گرفتن تجربیات سعی کنید اطلاعات خود را بروز کنید.
در این شرایط به احساسات و تجربیات خود اجازه می دهید تا به صورت دقیق و صحیح مورد استفاده قرار گیرند در نتیجه سعی کنید راه حل ها و راهکارهای صحیح را برای ترک به کار گیرید، زیرا این امر به حل مشکلات کمک می کنید و در نهایت می توانید ترک اعتیاد موفقیت آمیزی داشته باشید.
پیگیری درمان اعتیاد رفتاری
بعد از این که دوره درمان کامل شد، درمان جو باید پیگیری لازم را انجام دهد تا دوباره به سمت اعتیاد بازنگردد، این پیگیری می تواند با شرکت در جلسات حضوری، تلفنی و نظارت اطرافیان صورت گیرید.
هم چنین زمانی که اعتیاد رفتاری مورد درمان قرار می گیرد در طی دوره های روان درمانی فردی، خانواده درمانی و گروه درمانی مورد پیگیری قرار می گیرد تا پیشگیری های لازم صورت گرفته و فرد دوباره به سمت اعتیاد برنگردد.
روش های مقابله ای و تمریناتی که در دوره درمان آموزش داده شده و مورد استفاده قرار می گیرند بعد از دوره دوباره مورد پیگیری قرار گرفته تا فرد ترک موفقیت آمیزی داشته باشد.
روش هایی که در این مقاله بیان شد غیردارویی می باشند و امروزه بیشتر از متدهای روان درمانی برای درمان و ریشه یابی مشکلات روانی و رفتاری استفاده می شود از این روش های می توان به درمان شناختی رفتاری اشاره نمود.
آشنایی با مرکز مشاوره ستاره ایرانیان
مرکز مشاوره ستاره ایرانیان از مشاوران و متخصصان با تجربه تشکیل شده اند و خدماتی در زمینه های روانشناسی اعم از خانواده، ازدواج، اعتیاد، جنسی، کودک، مشاوره شغلی، تحصیلی و غیره انجام می دهند و از بهترین و جامع ترین مراکز خدمات روانشناسی می باشند.
خدمات این مرکز در بالاترین سطح کیفیت ارائه می شود و مراجعین می توانند با استفاده از ابزارهایی مانند تلفن و اینترنت به مراجعین کمک کرده تا در کمترین زمان با مشاوران ارتباط گیرند و مشکلاتشان را حل نمایند.
منبع : درمان اعتیاد رفتاری