نوشته‌ها

آموزش همدلی به کودکان با کمک روانشناس

آموزش همدلی به کودکان امر بسیار مهمی می باشد. همدلی توانایی درک، احساس یا به اشتراک گذاشتن احساسات دیگران است. همدلی یک واکنش عاطفی به آنچه که شخص دیگری احساس می کند یا انتظار می رود آن را احساس کند.

همدلی چیست؟

بسیاری از افراد همدلی و همدردی را با هم اشتباه می گیرند اما آن ها دو ارزش مجزا می باشند. همدلی تنها توانایی درک احساسات فردی نیست، بزهکاران اغلب با تظاهر  به درک احساسات و متعاقباً کسب اعتماد دیگران از افراد منفعت می برند. همدلی چیزی بیشتر از این است. همدلی نه تنها توانایی تشخیص کیفیت احساسات کسی است بلکه  ارزش گذاری و محترم دانستن احساسات شخص دیگری را شامل می شود. همدلی به معنای رفتار کردن با دیگران از روی مهربانی، بزرگی و توافق و تفاهم است.

دو نوع اصلی همدلی وجود دارد: شناختی و عاطفی.

همدلی شناختی: توانایی درک دیدگاه دیگران و احساس درد آن ها می باشد. زمانی این نوع همدلی را تجربه می کنید که بدون از دست دادن احساسات خود در تجربه شخص دیگری غوطه ور شوید.

همدلی عاطفی: این نوع همدلی به این دلیل روی میدهد که با آن شخص همدردی می کنید یا احساس می کنید شبیه هم هستید. همدلی عاطفی به عنوان پاسخگویی عاطفی نیز شناخته می شود.

چرا رشد همدلی در کودکان مهم است؟

  1. همدلی برای یک جامعه منسجم حیاتی است. همدلی امکان تصمیم گیری اخلاقی و مهربانانه و نوع دوستانه را فراهم می کند. فقدان همدلی با احساسات دیگران در اوایل کودکی با مشکلات سلامت روان (مانند اختلال سلوک و روان پریشی) در آینده مرتبط است، بنابراین نباید اهمیت آن را دست کم بگیرید.
  2.  درک احساسات دیگران باعث تقویت تعاملات اجتماعی و رفتار همدلانه می شود.
  3. همدلی در کودکان با رفتارهای نوع دوستانه، مشارکتی و اجتماعی همراه است. کودکان همدل مهارت های اجتماعی و هوش هیجانی بهتری دارند و پرخاشگری کمتر و استدلال اخلاقی بهتری نشان می دهند. آن ها همچنین هنگام اشتباه کردن و عدم رعایت قوانین حتی بدون نظارت نیز احساس گناه بیشتری نشان می دهند.
  4. احساس همدلی برای بزرگسالان در زندگی روزمره نیز مهم است. در نظر گرفتن دیدگاه شخص دیگر می تواند اعتماد و نزدیکی بین فردی را افزایش دهد.
  5. به مرور زمان این کار باعث افزایش اعتماد به نفس کودک می شود.

 

آموزش همدلی به کودکان پیش دبستانی

۱. کودکان باید شاهد نشان دادن همدلی بزرگسالان باشند.

در حالی که برخی از کودکان ذاتاً دارای موهبت قلب های رئوف می باشند، اکثر موارد کودکان نیاز دارند تا همدلی را توسط بزرگسالان پیرامون خود آموزش ببینند.

الگوبرداری همدلی از طریق نحوه ارتباط والدین با کودکان خود شروع می شود. والدینی که به چیزهای حائز اهمیت برای کودکان خود علاقه نشان می دهند و همچنین به روشی ملتفت و مثبت به هیجان ها عکس العمل نشان می دهند، درحال آموزش همدلی به کودکان می باشند.

۲. نیازهای هیجانی را برآورده کنید

زمانی که نیازهای هیجانی کودکان برآورده شود، دو چیز اتقاق می افتد. اول اینکه آن ها یاد می گیرند که چگونه نیازهای هیجانی دیگران را برآورده کنند و به آنچه دریافت می کنند، پایبند می شوند، بدان معنا که به اندازه کافی برای ابراز همدلی به دیگران هنگام نیاز، احساس امنیت می کنند.

۳. با کودکان در مورد نیازهای هیجانی صحبت کنید

برای بسیاری از بزرگسالان گفتگو در مورد نیازهای هیجانی یا هر چیز مرتبط با هیجان ها دشوار است. در نتیجه، آن ها به کندی برای صحبت درباره موضوع هیجان ها پیش می روند. در این حالت کودکان از کنترل هیجان های دیگران آگاه نیستند و در هر موقعیتی که واکنش هیجانی را ایجاب می کند، احساس ناراحتی می کنند.

گاهی اوقات آن ها از هیجان های خود می ترسند؛ زیرا آنها هرگز چگونگی مواجهه با نیازهای هیجانی را فرا نگرفته اند. گفتگو با کودکان در مورد نیازهای هیجانی و تجربه کردن آن ها در دیگر افراد ایده ی خوبی است. نیازهای هیجانی آن ها را نام گذاری کنید (برای مثال؛ حسادت، عصبانیت و دوستی) و به آن ها آموزش دهید که بروز این هیجان ها در شما امری نرمال است.

با کودکان خود گفتگو کنید که چگونه هیجان ها را به شکلی مثبت کنترل کنند و موقعیت هایی که در آن افرادی از آشنایان در حال تجربه کردن هیجان ها هستند را بازگو کنید و آموزش همدلی به کودکان را شکل دهید.

۴. موقعیت های زندگی واقعی را برای تمرین همدلی جستجو کنید

هیچ چیزی مانند مثال های زنده زندگی واقعی برای الگوسازی آنچه شما آموزش می دهید، وجود ندارد. در پی موقعیت هایی باشید که در شخصی دیگر تأثیرگذار است. با کودکان خود در مورد آنچه آن به افراد درگیر در این حس معنا می دهد  و اینکه ممکن است آن ها چگونه احساسی نشان دهند، صحبت کنید. این کار ر حتما در برنامه فرزندپروری خود قرار دهید.

برای مثال، اگر شما آمبولانسی را می بینید که به سرعت رد می شود با کودک خود درمورد آنکه اعضای خانواده ی شخص بیمار در آن لحظه چه احساسی دارند، صحبت کنید.

۵. بازی ها

خردسالان به ویژه در محبت ورزیدن وانمود می کنند که آن ها کسی یا چیز دیگری غیر از آن هستند. شما می توانید از این زمان های جالب برای آموزش همدلی به آنها استفاده کنید. با کودکان خود نقش شخص دیگر را بازی کنید. این ممکن است یک شخصیت موجود در کتاب یا تلویزیون و یا حتی کسی که می دانید اخیراً تجربه مهمی را پشت سرگذاشته است، باشد.

شما می توانید یک داستان را با یکدیگر مرور کنید و از کودک خود بخواهید تا بایستد و احساسی که شخصیت آن ها ممکن است در آن لحظه معین داشته باشد را تجسم کند. این بر متمرکز کردن توجه آن ها بر هیجان هایی که  شخص دیگر در آن موقعیت ممکن است تجربه کند، تاثیر دارد. شما می توانید از او بخواهید ادای احساساتی را درآورند که منعکس کننده ی احساسات شخصیت آنها است.

۶. محدوده اخلاق درونی آنها را مشخص کنید

آموزش تفاوت بین درست و نادرست به کودکان خود از دوران کودکی موجب تعیین کردن مرز اخلاقی درونی برای آن ها می شود که آن ها را به سمت داشتن انتخاب خوب سوق می دهد. در موقعیت هایی که نیاز به تصمیم است طوری عمل کنید که آن ها بتوانند نحوه ای که انتخاب و رفتارهای ما بر دیگران اثر می گذارد را ببینند و درک کنند.

با آنها در مورد اینکه چگونه کار بد به دیگران آسیب می زند، صحبت کنید و نیز به آن ها آسیب و صدمات ناشی از آن کار و اقدام او را بفهمانید. صحبت با کودکان درمورد چیزهای کوچکی مانند اسم گذاشتن روی دیگران یا بازی نکردن با برادر خود هنگامی که دوستش را می بیند، ایده خوبی است. هنگام ساختن یک اساس اخلاقی قوی از چیزهای کوچک و ملموس شروع کنید.

۷. مدیریت احساسات

تصور کنید در حین آموزش همدلی به کودکان، او می‌پرسد: «چطور وقتی روز قبل بستنی‌ام را انداختم، مدام به من گفتی که نباید ناراحت باشم، در حالی که من خیلی ناراحت بودم، اما بعد باید سعی کنم بفهمم. دیگران چه احساسی دارند؟»

«چرا باید احساسات دیگران را درک کنم در حالی که هیچکس احساسات من را نمی فهمد؟»

نادیده گرفتن احساسات فرزندانمان در آموزش همدلی به کودکان اثر معکوس دارد و ناهماهنگی در گفتار و عمل ما را نشان می دهد.

هر چه والدین بیشتر به فرزندان خود آموزش دهند که چگونه احساسات مختلف را به درستی برچسب و نام گذاری کنند، احتمال اینکه این کودکان نسبت به دیگران ابراز نگرانی کنند بیشتر می شود. و هرچه والدین بیشتر علل و پیامدهای احساسات را توضیح دهند، احتمال بیشتری دارد که بچه ها آگاهی عاطفی پیدا کنند و سعی کنند احساسات دیگران را درک کنند.

۸. آموزش مهارت های مقابله ای برای ایجاد همدلی

رشد عاطفی در رشد همدلی در کودکان مهم است. رشد عاطفی به کودک این امکان را می دهد که به شیوه ای سالم با احساسات منفی دیگران روبرو شود.

۹. همدلی را بر اساس ارزش ها و نه شباهت ها آموزش دهید

آموزش به کودکان برای یافتن شباهت‌ها در دیگران این ایده را تقویت می‌کند که باید با کسانی که شبیه خودمان هستند همدلی داشته باشیم، اما به شرطی که بتوانیم چیزی پیدا کنیم که نشان دهد ما شبیه هم هستیم. اما شباهت ها همیشه دلایل خوبی برای همدلی نمی باشند.

تحقیقات نشان می دهد که ما می توانیم با کسانی که با ما متفاوت هستند همدلی داشته باشیم. انگیزه نوع دوستانه یکی از این دلایل است. ما ذاتاً می خواهیم به آن ها کمک کنیم مهم نیست چقدر متفاوت هستیم.

مثال برای مهارت همدلی

  1. اگر دوست شما اسباب بازی مورد علاقه خود را گم کرد، ممکن است متوجه شوید که او ناراحت است زیرا می دانید اسباب بازی مورد علاقه خودتان چقدر برای شما مهم است.
  2. گوش دادن به صحبت کودکان دیگر در طول کلاس نشان دهنده رشد همدلی در کودکان است.
  3. احترام گذاشتن به احساسات دیگران.

سخن پایانی

به طور کلی اعتقاد بر این است که توسعه همدلی کودکان، بحث در مورد احساسات دیگران و توضیح دیدگاه‌های مختلف، راه‌های خوبی برای آموزش همدلی به کودکان است.

شما با پرورش دادن کودکان خود به درک کردن و تمرین همدلی، در واقع به آنها موهبت بخشش را اهدا می کنید. در دنیایی که در آن تأکید زیادی بر توجه به علایق شخص خود شما می شود؛ دهندگان بسیار کمیاب می باشند. اما آنها افرادی هستند که با رضامندی بیشتر از زندگی لذت می برند، معنادار ترین زیستن ها را احیا می کنند و از پاداش دهنده ترین ارتباطات لذت می برند. آموزش همدلی به کودکان خود یک سرمایه ی ارزنده و ماندگار برای آینده آن ها و نیز برای دنیایی است که آنها در آن سکنی می گزینند.

منبع : آموزش همدلی به کودکان با کمک روانشناس

۱۱ بازی برای آموزش همدلی به کودکان

بازی برای آموزش همدلی به کودکان و بازی در مورد همکاری باعث می شود کودکان بهتر بتوانند احساسات خود را بروز دهند و نظرات دیگران را درک کنند.

بازی برای همکاری| بازی برای آموزش همدلی به کودکان

۱. جریان سیال ذهن

وسایل مورد نیاز:  کاغذ و قلم و آهنگ بی کلام

اهداف:

  • بیان افکار بدون ترس از انتقاد
  • قبول نظر دیگران بدون انتقاد از آن ها
  • آموزش فکر دست جمعی

روش بازی: هر بازیکن عنوانی بالای صفحه خود می نویسد این عنوان می تواند جمله، سوال، نگرانی یا مسئله ای باشد که کودک طرح می کند. این کاغذها دست به دست می چرخد هر بازیکن باید چیزی در برگه ای که به دستش می رسد بنویسد. کودک می تواند سوال بنویسد یا جواب دهد.  ایده های زیادی را می توان در زمان کم تولید کرد هر فرد باید سریع نظر خود را بنویسد و نیازی نیست خود را سانسور کند ولی هیچ فردی نباید از نظرات دیگران انتقاد کند.

ارزیابی:

  • کدام نطرات شما را به فکر فرو برد؟ چرا؟
  • نکته: بهتراست که آهنگ آرام و بی صدایی در فضا پخش شود تا تمرکز کودکان افزایش یابد.

۲. فکرم را کامل کن

وسایل مورد نیاز: کاغذ و خودکار

هدف:

  • بیان نظر
  • بیان احساس
  • درک احساس و نظر دیگران
  • بازی در مورد همکاری

روش بازی: هر فرد برگه ای کاغذ را به شانزده تکه تقسیم می کند، سپس معلم به ترتیب ۱۶ جمله را به صورت نصفه می خواند و پس از هر جمله منتظر می ماند تا کودکان جمله را روی برگه کامل کنند. به طور مثال: « محیط اطراف ما بهتر می شود اگر…» سپس معلم صبر کرده تا همه جمله را تکمیل کنند و سپس جمله دوم را می خواند: « وقتی بزرگ تر شدم می خواهم…» و به همین ترتیب.

مثال های بیش تر:

  • « نمی خواهم…»
  • « چیزی که در مورد معلممان دوست دارم این است که…..»
  • « دوست دارم معلمم…»
  • «کاش دوستان بیش تری داشتم تا….»
  • «در اردوی مدرسه…»
  • « مدرسه سخت می شود اگر…»
  • «مدرسه بهتر می شود اگر…»
  • « وقتی وارد مدرسه میشوم…»
  • « مدرسه وقتی خوب است که…»
  • « در مدرسه می ترسم…»
  • « در راه مدرسه…»
  • « به بقیه دانش آموزان کمک می کنم تا…»
  • « بقیه مرا دوست ندارند وقتی که…»
  • « دوست ندارم کلاسمان…»
  • «بعداز ظهرها که کلاس تمام می شود…»

ازی های مشارکتی برای کودکان

۳. گم شده| برای آموزش همدلی به کودکان

وسایل مورد نیاز: خودکار و تکه کاغذ و یک جعبه برای نگه داشتن نقاشی آن ها

اهداف

  • تقویت تصویر خود
  • پذیرش خطاها
  • تاکید بر نقاط قوت
  • بازی برای آموزش همدلی به کودکان

روش بازی: هر بازیکن خودش را در سه یا پنج جمله توصیف می کند و آن ها را روی برگه می نویسد همه برگه ها را درون جعبه قرار دهید، کودکان به ترتیب تکه ای کاغذ بیرون می کشد و حدس بزنند که چه کسی آن را نوشته است.

نکته: اگر افراد نسبت به یکدیگر غریبه بوده و ویژگی های خود را به خوبی نمی دانند،  می توانید ویژگی های ظاهری را نیز به آن اضافه کنید.

ارزیابی:

  • چه چیزی در توصیف خودتان دشوار بود؟
  • آیا کسی در توصیف خود از ایراداتش نیز نام برده است؟

۴. بازی در مورد همکاری، چه کسی آن را گفت؟

اهداف:

  • تقویت تصویر خود
  • آموزش حافظه بصری
  • اشنایی با یکدیگر
  • فعالیتی برای پرورش ابراز همدلی کودک با دیگران

روش بازی: این بازی در مورد همکاری بوده و برای کودکانی طراحی شده است که یکدیگر را نمی شناسند، بازیکنان با چشم های بسته راه میفتند و هنگامی که رهبر گروه بگوید « بایستید» رهبر گروه به شانه یکی از بچه ها می زند و آن کودک خودش را بلند معرف می کند سپس رهبر فریاد می زند که دوباره حرکت کنید و همه حرکت می کنند تا رهبر بگوید چشم ها باز سپس کودکان حدس می زنند که چه کسی خود را معرفی کرده است.

نکته: در گروه هایی  که اعضای گروه یکدیگر را می شناسند هنگام معرفی کودکان باید صدای خود را تغییر دهند.

۵. مشخصات فردی شخص مشهور

وسایل مورد نیاز: مجلات قدیمی، قیچی، چسب، خودکار

اهداف:

  • تقویت تصویر خود
  • شناخت تفاوت بین ایده آل و واقعیت
  • کشف علایق مشترک

روش بازی: تعدادی مجله قدیمی روی میز بگذارید قیچی، چسب و خودکار را هم روی میز قرار دهید  تا هرکسی یک صفحه روزنامه در مورد خودش بسازد و با خودکار یکی از تصاویر را تغییر دهد تا شکل خودش شود.

۶. افراد رویایی

وسایل مورد نیاز: کاغذ و قلم

اهداف:

  • تقویت تصویر خود
  • تشخیص تفاوت میان ایده آل و واقعیت
  • کشف علایق مشترک

روش بازی: هر بازیکن باید دو تصویر از خودش بکشد یکی واقع بینانه و یکی ایده آل.

پیشنهادها

  • بازیکنان می توانند دو به دو تصویر یکدیگر را بکشند.
  • رهبر تمام تصویر های ایده آل را جمع کرده و بازیکنان به نوبت حدس بزنند کدام تصویر ازآن کیست.

ارزیابی

  • تفکیک رویا از واقعیت آسان نیست. برای شما کدام آسان تر بود؟ نمایش ایده آل یا واقعیت؟

۷. موزه من|بازی در مورد همکاری

وسایل مورد نیاز: انواع اشیا محبوب که کودکان آورده اند.

اهداف:

  • تقویت حس هویت
  • بهبود تصویر خود
  • نمایش خود به گروه
  • همدلی در کودکان

روش بازی: هرکدام از کودک ها  در گوشه از اتاق قرار می گیرد تا بتواند نمایشگاهی از وسایل مورد علاقه خود جمع آوری کند به هرکدام از کودکان نیم ساعت برای ساخت نمایشگاه وقت دهید.

پیشنهاد:

  • می توانید از نقاشی ها، کارت شناسایی، محتوی کارت، مقاله، اشیا محبوب، سنگ های زیبا، تکه های مجله، گل سر، تل، غذاهای دلخواه، رنگ محبوب، عددشانس، ساعت و یک تکه جواهر مورد علاقه در این نمایشگاه دیواری استفاده کرد. سپس وقت این است که از موزه شخصی هر فرد دیدن شود.
  • بازدیدکنندگان می توانند به صورت دست جمعی حرکت کنند.
  • هر شخص بدون راهنما در اتاق گشته و نمایشگاه را تماشا کند.

ارزیابی:

  • چه میزان از خودتان را توانستید در نمایشگاه نشان دهید؟
  • آیا احساس می کنید برخی از نمایشگاه ها سعی داشتند خود را بیش از حد خوب نشان دهند؟
  • کدام نمایشگاه و موزه برای شما جالب تر بود؟

۸. حقه یا خصوصیت

وسایل مورد نیاز: کاغذ و قلم

اهداف:

  • ارتباط خصوصیت های شخصیتی
  • ارائه آگاهی اجتماعی
  • بازی در مورد همکاری

روش بازی: رهبر سه داوطلب انتخاب می کند و از هرکدام می خواهد صفتی را در توصیف از خود انتخاب کنند، بنابراین تمام کودکان یک صفت را در گوش رهبر زمزمه می کند این صفات باید ویژگی های باشد که کودکان در اغلب شرایط نشان می دهند.

رهبر این کلمات را روی کاغذ نوشته و در یک دایره این کلمات را می گذارند تا همه آن را ببینند، بقیه افراد با سه داوطلب صحبت می کنند و با صحبت کردن در مورد موضوعات متفاوت سعی می کنند که کدام ویژگی را دارند. داوطلب نیز باید به گونه ای پاسخ دهد که  کمک کند بقیه راحت تر حدس بزنند.

پیشنهاد:

  • رهبر بازی سه صفت را برای سه داوطلب مشخص می کند.
  • بازیکنان به داوطلبان تیتیرهای خبری می گویند تا از واکنش ها صفات انتخاب شده را پیدا کنند.

ارزیابی:

  • آیا صفات با داوطلبان متناسب هستند؟
  • آیا داوطلبان صفات خود را به خوبی توصیف کرده اند؟

۹. صفت من را حدس بزن

وسایل مورد نیاز: کارت هایی که صفت رویش نوشته باشد.

اهداف:

  • واکنش به ویژگی های شخصیتی دیگران
  • تقویت خودآگاهی

روش بازی: وسط دایره شش کارت پشت و رو شده داریم که صفت های بامزه، آرام، بدبین، جدی، خوش بین و مضطرب نوشته شه است.

داوطلبان باید چشم های خود را بسته و  یکی از کارت ها را برداشته نفر بعدی پشت سر او ایستاده و کارت را دیده، سپس همه کارت را دیده و سعی می کنند او را راهنمایی کنند که روی کارت چه نوشته شده است اگر درست حدس زد، نفر بعدی کارت را بر می دارد.

مثال: اگر روی کارت نوشته شده باشد طنز کودکان می گویند، کارتون، هاهاها، تعریف یک جک و موارد دیگ.

ارزیابی:

  • کارتی را که حدس زدید شما را توصیف می کند؟
  • داشتن هرکدام از این صفات چه خوبی و بدی هایی دارد؟

۱۰. بازی هایی برای آموزش همدلی به کودکان، تکه های شخصیت

وسایل مورد نیاز: خودکار و تکه کاغذ برای همه اعضا

اهداف:

  • بیان عواطف
  • مقایسه تصویر خود با تصویری که دیگران می بینند
  • مواجه شدن با پذیرفته و طرد شدن
  • آشنا شدن با دوستان جدید
  • صمیمی شدن و کنار گذاشتن رودربایستی

روش بازی:  این بازی برای بچه هایی مناسب است که با یکدیگر اشنا نیستند، همه بازیکنان روی ده تا پانزده تکه کاغذ  صفات شخصیتی مختلف را می نویسند و صفاتی که دوست ندارند را به دیگران می دهند و طرف مقابل نیز می تواند صفاتی که دوست ندارد را نگیرد. حالا به نوبت وسط دایره رفته و صفاتی که دارند را نمایش می دهند.

ارزیابی:

آیا کسی در نظر اکثر افراد ویژگی بدی دارد؟

چه کسی دوست دارد تصویر غلط را در مقابل کل گروه درست کند؟

این بازی در روحیه افراد گروه نقش مثبتی دارد؟

۱۱. کمک| بازیهایی برای آموزش همدلی به

وسایل مورد نیاز: کاغذ و قلم

اهداف:

  • آموزش خودآزمایی
  • آغاز ارتباط
  • افزایش همدلی
  • بازی در مورد همکاری

روش بازی: هر بازیکن پنج صفت شخصیتی را که فکر می کند دارد می نویسد سپس برای هریک از صفات یک شغل مناسب می نویسند.

بازیکن ها دو به دو مصاحبه شغلی انجام می دهند و یکی کارفرما و یکی فردی می باشد که دنبال کار می باشد، در پایان هر کارفرما به گروه گزارش می دهد که چند تا از صفات خاص شغلی دارند و آن ها را استخدام می کند یا نه، این بازی در مورد همکاری کودکان بسیار موثر بوده و به آن ها یاد می دهد چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

منبع : ۱۱ بازی برای آموزش همدلی به کودکان